Các nguyên nhân đau vai gáy do đâu không chỉ cảnh báo bệnh xương khớp như thoái hóa khớp cổ vai gáy, viêm khớp vai gáy, bệnh đĩa đệm, viêm túi mật, bong gân, gãy xương, viêm gân chóp xoay, viêm bao hoạt dịch vai,... mà có thể cảnh báo dấu hiệu bệnh ung thư gan ác tính.
Theo Globocan 2020 (Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế), tỷ lệ mắc mới ung thư gan tại Việt Nam là 26.418 ca mỗi năm, chiếm 14,5% tổng số ung thư và 77% số ca ung thư gan là nam giới. Ung thư gan là bệnh nằm trong top đầu những bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong cao, bên cạnh các bệnh ung thư khác như ung thư phổi, ung thư tuyến tụy, ung thư não, ung thư thực quản và ung thư dạ dày.
1. Cơn đau do bệnh ung thư gan
Bệnh ung thư gan xảy ra khi các tế bào ác tính phân chia và phát triển không kiểm soát trong gan, phá hủy các mô khỏe mạnh lân cận. Sự phát triển nhanh chóng của các tế bào này gây ra sự hình thành khối u xung quanh gan, có thể gây ra các triệu chứng ở những vùng không gần gan trong cơ thể (di căn xa).
    |
 |
| Bệnh ung thư gan xảy ra khi các tế bào ác tính phân chia và phát triển không kiểm soát trong gan (Ảnh: ST) |
Các dấu hiệu bệnh ung thư gan thường gặp bao gồm: Sưng và đau đớn vùng bụng trên, hạ sườn phải, chân, mắt cá chân; nước tiểu sẫm màu; chán ăn và sụt cân không rõ nguyên nhân; đau ở thượng vị và có thể đau nhói tới sau lưng; ngứa da toàn thân; da xuất hiện nhiều mụn thậm chí là mất cân bằng nội tiết tố; mệt mỏi quá mức, yếu cơ như bị cảm cúm; vàng da và vàng lòng trắng mắt; buồn nôn và nôn mửa; dễ bị bầm tím hoặc chảy máu; phân nhạt màu; cảm giác có một cục cứng ở hạ sườn phải và đau vai.
Cơn đau do bệnh ung thư gan thường không phải là các cơn đau đến rồi đi, thay vào đó thường dai dẳng và kéo dài. Tùy thuộc vào vị trí và kích thước khối u mà cơn đau sẽ khác nhau. Cơn đau bao gồm cả đau nội tạng, đau thân thể và đau xuất chiếu (lan tới bả vai hoặc lưng). Trong đó, đau nội tạng xảy ra ở các khoang giữa các cơ quan do áp lực chèn ép từ khối u, cảm giác đau âm ỉ, nhức nhối giống chuột rút. Còn đau thân thể khi thành gan bị căng ra, gây ra cơn đau nhói, cục bộ.
Chẳng hạn, khi khối u ung thư gan phát triển ở trên mô mềm, có thể gây ra cơn đau như đang bị đâm, có cảm giác sắc nhọn. Trong trường hợp khối u di căn tới xương, người bệnh có thể gặp phải các cơn đau âm ỉ, liên tục và nghiêm trọng dần. Ban đầu cơn đau ung thư có thể nặng hơn vào ban đêm và cải thiện khi đi lại xung quanh. Nhưng sau đó, cơn đau cứ diễn ra dồn dập và đau đớn hơn khi người bệnh di chuyển.
|
 |
| Bất thường ở vai có thể là dấu hiệu bệnh ung thư gan (Ảnh: ST) |
2. Bất thường ở vai có thể là dấu hiệu bệnh ung thư gan
Cơn đau vai cảnh báo ung thư gan có một số đặc trưng nhưng cũng dễ bị nhầm lẫn. Do đó nếu thấy vai xuất hiện các tình trạng dưới đây không rõ nguyên nhân bạn cần thăm khám sớm tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ kiểm tra và sàng lọc ung thư bằng sinh thiết tế bào gan,...
- Đau vai, đặc biệt là đau vai phải
Theo Tổ chức nghiên cứu Ung thư của Vương quốc Anh, khi gan sưng to có thể dẫn tới đau vai phải. Điều này được giải thích là do gan sưng lên kích thích các dây thần kinh liên kết với dây thần kinh ở vai, hay còn được gọi là loại đau xuất chiếu. Cơn đau có thể xuất hiện ở bên phải hoặc gần xương bả vai phải và có xu hướng kéo dài. Thỉnh thoảng, cơn đau có thể lan xuống lưng hoặc lan đến phía hạ sườn phải.
Do vậy, nếu trong một khoảng thời gian ngắn bạn không gặp chấn thương hay các yếu tố kích thích cơn đau vai nào mà tình trạng đau vai vẫn tương đối nghiêm trọng, kèm theo cơn đau lan tỏa tới các vùng khác của cơ thể thì nên chú ý để khám sớm.
- Cử động (chuyển động) vai bị hạn chế
Nói chung, nếu vai bị kích thích bởi một số yếu tố bên ngoài dẫn đến gãy xương hoặc teo cơ thì trong trường hợp này, hoạt động của vai sẽ bị hạn chế, khiến các hoạt động thông thường như vươn vai, kéo dãn vai gặp khó khăn.
|
 |
| Cơn đau vai cảnh báo ung thư gan có một số đặc trưng nhưng cũng dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề vai gáy khác (Ảnh: ST) |
Nhưng ngoài ra, một khối u ác tính phát triển ở thân giữa như ung thư gan phát triển nhanh chóng và các khối u lớn chèn ép lên các dây thần kinh, mạch máu và các cơ quan xung quanh thì cơ vai với các đầu dây thần kinh có thể cũng bị ảnh hưởng. Theo thời gian, phạm vi chuyển động của vai bị thu hẹp.
- Vai bị sưng tấy
Ngoài đau ở vai thì sưng vai không rõ nguyên nhân cũng có thể là dấu hiệu bệnh ung thư gan cần chú ý. Cụ thể, nếu như vai bị chấn thương hoặc có áp lực đè lên vai khi ngủ vào ban đêm, triệu chứng đau nhức và sưng tấy ở vai thường xuất hiện nhưng cơn đau này thường biến mất sau khi điều chỉnh tư thế ngủ hoặc chấn thương được phục hồi.
Tuy nhiên tế bào ung thư gan phát triển trong thời gian ngắn, chèn ép mạch máu khiến quá trình lưu thông máu bị cản trở dẫn tới tình trạng tích tụ cục bộ, dịch cơ thể thoát mạch dẫn tới phù nề cũng có thể gây sưng tấy ở vai hay mắt cá chân, chân,...
|
 |
| Ngoài đau ở vai thì sưng vai không rõ nguyên nhân cũng có thể là dấu hiệu bệnh ung thư gan cần chú ý (Ảnh: ST) |
- Sờ thấy khối u bất thường ở vai
Khối u bất thường ở vai có thể liên quan tới sự tăng sinh tế bào lành tính hoặc ác tính của bất kỳ loại ung thư nào, đặc biệt là khi khối u phát triển nhanh về kích thước trong thời gian ngắn, chẳng hạn như nửa năm, thì bạn cần nhanh chóng tới cơ sở y tế để thăm khám sàng lọc xem đó là khối u lành tính hay khối u ung thư ác tính. Thông qua xét nghiệm hình ảnh hoặc sinh thiết, bác sĩ có thể dễ dàng chẩn đoán chính xác nguyên nhân xem khối u ở vai có phải dấu hiệu bệnh ung thư hay không.
Tất nhiên, không phải bất kỳ cơn đau vai nào cũng là dấu hiệu bệnh ung thư gan. Đau mỏi cổ vai gáy do nhiều nguyên nhân nhưng nếu cơn đau vai kéo dài kèm theo các triệu chứng xuất hiện đột ngột và bất thường khác, mức độ cơn đau không thuyên giảm ngay cả khi áp dụng các biện pháp điều trị đau mỏi vai gáy tại nhà thì bạn cần thăm khám sớm để loại trừ bệnh.
Châu Anh (tổng hợp)