Kết quả điều tra dịch tễ học về bệnh loãng xương ở Trung Quốc do Ủy ban Y tế Quốc gia công bố cho thấy, tỷ lệ loãng xương ở người trên 50 tuổi là 19,2%, tỷ lệ mắc bệnh ở phụ nữ trên 50 tuổi là 32,1%, cao hơn nhiều so với những người đàn ông cùng tuổi. Ước tính đến năm 2050, tỷ lệ loãng xương ở nam và nữ từ 50 tuổi trở lên ở Trung Quốc sẽ tăng lên 7,46% và 39,19%.

Loãng xương không chỉ phổ biến mà còn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Biến chứng nghiêm trọng nhất là gãy xương do loãng xương, trong đó phổ biến nhất là gãy xương cột sống, gãy xương hông và gãy xương cổ tay. Gãy xương có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của con người, đặc biệt là người cao tuổi, bao gồm đau đớn dữ dội, lâu phục hồi, tàn phế lâu dài, giảm chất lượng cuộc sống, mất khả năng sinh hoạt độc lập, chưa kể đến nỗi đau về tinh thần.  

Làm sao biết mình bị loãng xương?

Bệnh loãng xương không phải lúc nào cũng có triệu chứng rõ ràng. Các cơn đau có lúc là dấu hiệu của bệnh loãng xương, có lúc không phải. Nếu muốn phát hiện sớm các dấu hiệu loãng xương, bạn có thể kiểm tra mật độ xương. 

Nguyên nhân nào gây loãng xương? 

Nhiều người cho rằng loãng xương là phản ứng do cơ thể thiếu canxi. Đương nhiên thiếu canxi có liên quan trực tiếp đến bệnh loãng xương nhưng đó không phải là kết quả tất yếu.

Theo bác sĩ Lưu của bệnh viện Đại học Nam Xương (Trung Quốc), có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh loãng xương, không phải tất cả bệnh loãng xương đều do thiếu canxi.

Về chế độ ăn, 3 loại thực phẩm này không được khuyến khích để tránh làm tăng nguy cơ loãng xương:

Các thực phẩm chứa axit oxalic

Tỏi tây, rau chân vịt, rau muống, rau mùng tơi, quả mướp đắng... chứa nhiều axit oxalic, axit này sẽ phản ứng hóa học với ion canxi trong cơ thể tạo thành canxi oxalat không hòa tan trong nước, dễ gây thất thoát canxi. Người bệnh loãng xương cố gắng ăn càng ít càng tốt, tốt nhất nên chần qua nước sôi trước khi ăn để giảm hàm lượng axit oxalic trong rau. 

Cà phê, trà, đồ uống có ga

Các nghiên cứu liên quan đã phát hiện ra, đồ uống chứa caffein có thể làm tăng lượng canxi mất đi trong nước tiểu, ảnh hưởng đến sự hấp thụ canxi trong ruột và có khả năng tác động tiêu cực đến sự cân bằng canxi. Do đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo bệnh nhân loãng xương chỉ nên uống dưới hai ly cà phê mỗi ngày và chú ý bổ sung canxi đầy đủ.

Trà và cà phê có một số tác dụng tốt cho sức khỏe nhưng một số người nên hạn chế. (Ảnh minh họa)

Rượu

Rượu có tác dụng ức chế quá trình chuyển hóa bình thường của tế bào xương, khiến xương bị phá hủy nhiều hơn xương được hình thành. Rượu cũng có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ canxi và làm trầm trọng thêm bệnh loãng xương.

Các thực phẩm nhiều muối

Dưa muối, trứng vịt muối... rất đưa cơm nhưng lại không tốt cho sức khỏe, do có hàm lượng natri cao. Một khi hàm lượng natri trong cơ thể vượt quá tiêu chuẩn, cơ thể sẽ tự động đào thải ion natri dư thừa ra ngoài, nhưng lúc này ion natri sẽ lấy đi một lượng lớn canxi, dẫn đến lượng canxi trong xương bị hao hụt lớn, gây ra bệnh loãng xương.

Những việc nên làm cho xương chắc khỏe:

Phòng chống loãng xương là một quá trình lâu dài, ngoài các biện pháp toàn diện như dùng thuốc, luyện tậpm bạn còn phải chú ý rèn luyện cơ bắp để tránh nguy cơ loãng xương.

Bổ sung dưỡng chất

Cần chú ý bổ sung canxi bằng cách uống một ly sữa mỗi ngày, ăn nhiều thực phẩm có hàm lượng canxi cao như các sản phẩm từ đậu nành, rau lá xanh, tôm cua... 

Bổ sung vitamin D đúng cách. Vitamin D có thể thúc đẩy quá trình hấp thụ canxi trong cơ thể, do đó bạn nên ăn nhiều cá biển, dầu gan cá, nấm... để bổ sung D cho cơ thể. 

Cuối cùng, cần bổ sung vitamin K đúng cách, bởi loại vitamin này có thể bổ sung tốt hơn tinh chất canxi cho xương, có được thông qua các loại thực phẩm như rau lá xanh, phô mai, lòng đỏ trứng và gan.

Tiếp xúc với ánh nắng 

Nên tiếp xúc với ánh nắng ở mức độ vừa phải để thúc đẩy quá trình sản xuất hoạt chất vitamin D trong cơ thể, giúp phòng và điều trị bệnh loãng xương. Tốt nhất bạn nên chọn thời điểm từ 15h đến chiều tối khi tia cực tím không quá mạnh, tắm nắng chỉ 20-30 phút dưới ánh mặt trời.

Tập thể dục đúng cách

Tập thể dục giúp xương hấp thụ canxi, đồng thời cũng giúp rèn luyện hoạt động của cơ bắp, cải thiện khối lượng cơ bắp và ngăn ngừa các tai nạn như té ngã, va đập... 

Người trung niên có thể tập thêm môn nhảy dây, chạy bộ, thể dục nhịp điệu hoặc bơi lội. Người cao tuổi nên tập luyện chi trên và chi dưới theo phương pháp có mục tiêu, cũng có thể tập ngồi xổm dựa vào tường hoặc nâng chân trên lưng để tăng sức mạnh của khớp hông và chi dưới.

Phòng và chữa bệnh bằng thuốc

Canxi và vitamin D là thuốc cơ bản để phòng ngừa và điều trị loãng xương hàng ngày.

Lượng canxi khuyến nghị hàng ngày cho người trưởng thành là 800 mg, lượng canxi khuyến nghị bổ sung hàng ngày cho người trên 50 tuổi là 1000-1200 mg. Bạn có thể tùy theo nhu cầu mà bổ sung canxi một cách thích hợp. 

Theo tổ chức Y tế Thế giới, lượng vitamin D được khuyến nghị cho người trưởng thành là 400IU (10μg)/ngày. Đối với người trung niên và người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên, lượng vitamin D được khuyến nghị là 600IU (15μg)/ngày. Khi dùng để phòng ngừa và điều trị bệnh loãng xương, liều lượng có thể là 800~1200IU (20~30μg)/ngày.

Trong trường hợp bạn bị chẩn đoán là loãng xương thì nên uống thuốc theo lời khuyên của bác sĩ. Cần lưu ý, riêng viên canxi hay canh xương không thể phòng được bệnh loãng xương mà còn cần chế độ ăn uống phù hợp.

THÙY LINH (THEO ABOLUOWANG)