Theo khảo sát của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh, hàng năm, có đến hơn 8 triệu trẻ sơ sinh tử vong trong những năm đầu đời và 10 triệu trẻ tử vong trước khi đón sinh nhật lần thứ 5.
Trong số các bệnh lý sản khoa làm tăng nguy cơ tử vong chu sinh thì song thai, đa thai chính là một yếu tố được nhận thấy rõ nhất.
Niềm hạnh phúc nhân đôi đi kèm nhiều vấn đề báo động khi mang đa thai (Ảnh minh họa)
Ths.Bs Phan Chí Thành - Chánh văn phòng đào tạo Bệnh viện Phụ sản TW chia sẻ, tỷ lệ tử vong chu sinh ở song thai có thể cao hơn đến 6 lần so với thai đơn, phần lớn là do tỷ lệ sinh non cao hơn và sự hạn chế tăng trưởng của thai nhi trong trường hợp mẹ mang song thai, đa thai. Bên cạnh đó, nguy cơ tử vong cho người mẹ ở các trường hợp mang song thai có thể cao hơn tới 2,5 lần so với mang thai đơn thông thường.
“Thời gian gần đây, tỷ lệ đa thai đã tăng lên đáng kể do ngày càng có nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn tìm đến phương pháp hỗ trợ sinh sản, cũng như nhiều bạn trẻ có mong muốn mang thai đôi để chỉ phải sinh nở một lần duy nhất. Bên cạnh niềm vui nhân đôi vì mang đa thai, cả mẹ và bé sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe. Do đó, việc nắm rõ các yếu tố nguy cơ, dấu hiệu và biến chứng của đa thai để phối hợp với bác sĩ nhằm có biện pháp can thiệp kịp thời là điều vô cùng cần thiết”, Bs Thành phân tích.
Các biến chứng khi mang đa thai là gì?
Sinh non
Sinh non là biến chứng thường gặp nhất khi mang đa thai. Theo thống kê, cứ 5 trường hợp sinh đôi thì sẽ có 3 trường hợp trẻ bị sinh non (sinh trước tuần thứ 37). Tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn đối với các trường hợp sinh ba.
“Do được sinh ra trước khi cơ thể các hệ cơ quan hoàn toàn trưởng thành, trẻ sẽ nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe ngắn hạn và dài hạn, bao gồm vấn đề về hô hấp, thị giác, ăn uống và nguy cơ nhiễm khuẩn. Những vấn đề khác, chẳng hạn như học tập và khuyết tật hành vi, có thể xuất hiện muộn hơn, ở thời thơ ấu hoặc thậm chí tuổi trưởng thành”, Bs Thành thông tin.
Nghiêm trọng hơn, những em bé được sinh non trước 28 tuần sẽ có nhiều nguy cơ tử vong và gặp các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng do các cơ quan trong cơ thể của bé vẫn chưa sẵn sàng để có thể hoạt động tốt ở bên ngoài tử cung của người mẹ. Trong nhiều trường hợp, trẻ sẽ cần được chăm sóc trong phòng chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh.
Sinh non là biến chứng thường gặp nhất khi mang đa thai (Ảnh minh họa)
Sảy thai
Hiện tượng sảy thai sớm trong quý thai thứ nhất rất thường thấy ở các bà mẹ mang đa thai. Ở quý thai tiếp theo, nguy cơ sảy thai vẫn tiềm ẩn nếu các mẹ không được theo dõi đúng cách và có biện pháp xử trí kịp thời.
Tăng huyết áp thai kỳ
Chị em phụ nữ mang đa thai có nguy cơ mắc chứng tăng huyết áp thai kỳ cao hơn gấp đôi so với trường hợp mang đơn thai thông thường. Tình trạng này cũng có xu hướng xuất hiện sớm hơn và diễn biến nghiêm trọng hơn trong thời kỳ đa thai, làm tăng nguy cơ bong nhau thai sớm.
Đây cũng là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng tiền sản giật - một nguyên nhân khiến nhiều cơ quan trong cơ thể người mẹ bị tổn thương. Trong đó, phổ biến nhất là não, thận, gan và mắt. Tiền sản giật nặng còn có thể gây co giật cơ, gọi là sản giật. Khi sản giật xảy ra trong thai kỳ, thai nhi sẽ cần được chào đời càng sớm càng tốt, ngay cả khi chưa phát triển đầy đủ.
Đái tháo đường thai kỳ
Theo nghiên cứu, các chị em phụ nữ mang đa thai có nhiều nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ và điều này có thể khiến em bé trong bụng mẹ có kích thước lớn hơn so với bình thường, làm tăng nguy cơ biến chứng khi chuyển dạ.
“Bệnh tiểu đường thai kỳ có thể khiến các sản phụ bị dư ối, làm tăng khả năng chuyển dạ sớm và nguy cơ rối loạn đường huyết của em bé sau khi sinh. Tình trạng này cũng khiến các bà mẹ có nguy cơ bị tiền sản giật cao hơn.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ sinh ra từ các bà mẹ bị tiểu đường thai kỳ sẽ dễ bị béo phì hơn trong cuộc sống sau này và làm tăng nguy cơ phát triển bệnh đái tháo đường typ II”, Bs Thành thông tin.
Đái tháo đường thai kỳ khiến mẹ bầu chuyển dạ sớm (Ảnh minh họa)
Thai nhi dị tật bẩm sinh
Những em bé sinh ra từ người mẹ mang đa thai sẽ có nguy cơ bị dị tật bẩm sinh gấp đôi so với bình thường, bao gồm tật nứt đốt sống và các khuyết tật ống thần kinh khác cũng như các vấn đề về đường tiêu hóa và tim mạch.
Hội chứng truyền máu song thai
Hội chứng truyền máu song thai (TTTS) là tình trạng nhau thai chỉ phát triển với những cặp song sinh giống hệt nhau và có chung một bánh nhau. Các mạch máu kết nối trong nhau thai sẽ chuyển hướng dòng máu giữa hai em bé.
“Theo thời gian, em bé được nhận máu sẽ gặp tình trạng dư thừa thể tích tuần hoàn. Điều này có thể làm quá tải hệ thống tim mạch và gây dư ối. Ở chiều ngược lại, em bé cho máu sẽ dẫn đến tình trạng thiếu máu và gây ít nước ối”, Bs Thành giải thích.
Bên cạnh hội chứng truyền máu song thai, song thai chung một bánh rau còn gặp biến chứng liên quan đến xoắn dây rốn gây thắt nút, tức là dây rốn của thai nhi này bị quấn vào dây rốn hoặc các bộ phận của thai nhi kia.
Ngoài ra, các sản phụ mang đa thai còn phải đối mặt với nhiều nguy cơ khác như trầm cảm, thiếu máu, xuất huyết sau sinh,...
Theo giadinhonline.vn