Một đánh giá năm 2016 về tài liệu đăng trên tạp chí Miễn dịch & Lão hóa trích dẫn các nghiên cứu cho thấy rằng 25% tuổi thọ của một người được quyết định bởi di truyền - phần còn lại bị ảnh hưởng bởi lối sống. Do vậy chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc một người khỏe mạnh như thế nào và kéo dài tuổi thọ.
Hơn nữa, càng lớn tuổi nguy cơ mắc các bệnh về huyết áp, tim mạch, tiêu hóa, gan thận cũng tăng lên. Bởi vậy mà chế độ ăn uống cũng cần quản lý khắt khe hơn để không làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
Theo Sohu (Trung Quốc), dưới đây là 9 thực phẩm mà càng lớn tuổi càng nên hạn chế tiêu thụ để khỏe mạnh và sống lâu hơn.
1. Đồ chiên rán
Đồ chiên rán có thể gây hại cho sức khỏe do chúng thường chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo trans. Ăn nhiều thức ăn chiên rán có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như béo phì, bệnh tim mạch, đột quỵ và tiểu đường loại 2.
Ngoài ra, quá trình chiên có thể tạo ra các hợp chất như acrylamide có thể gây hại cho sức khỏe. Người lớn tuổi nên hạn chế thức ăn chiên rán và thay vào đó chọn các phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn như luộc, hấp, nướng hoặc áp chảo.
    |
 |
| Đồ chiên rán có thể gây hại cho sức khỏe do chúng thường chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo trans (Ảnh: Internet) |
2. Thực phẩm chế biến sẵn
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều natri, chất bảo quản và một số chất phụ gia có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là với người lớn tuổi.
Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ huyết áp cao, bệnh tim, đột quỵ và ung thư. Ngoài ra, chúng cũng có thể chứa lượng đường và chất béo bão hòa cao, góp phần vào tình trạng thừa cân và béo phì.
3. Thực phẩm muối chua
Tương tự như thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm muối chua trải qua quá trình ngâm trong nước có lượng muối cao và rất ít vitamin được giữ lại nên đây không phải là thực phẩm nên tiêu thụ thường xuyên.
Đặc biệt thực phẩm muối chua có thể ảnh hưởng lớn tới những người đang mắc bệnh về huyết áp chẳng hạn như cao huyết áp dẫn tới nguy cơ đột quỵ và bệnh tim cao hơn.
|
 |
| Thực phẩm muối chua có thể ảnh hưởng lớn tới những người đang mắc bệnh về huyết áp (Ảnh: Internet) |
Quá trình muối chua cũng có thể tạo điều kiện cho các vi khuẩn có hại sinh sôi nếu không đảm bảo vệ sinh, dẫn tới nguy cơ nhiễm trùng cao hơn ở người lớn tuổi, vốn có hệ miễn dịch suy giảm.
4. Thịt đỏ
Mặc dù thịt đỏ (thịt có nguồn gốc từ động vật có vú và không phải gia cầm) có thể giàu vitamin B12, kẽm, sắt và protein hơn nhưng với người lớn tuổi, ăn thịt đỏ quá nhiều có thể làm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư chẳng hạn như ung thư đại trực tràng và ung thư vú.
Ngoài ra, khi chế biến thịt đỏ ở nhiệt độ cao, chúng có thể sinh ra các hợp chất có hại, bao gồm các amin dị vòng (HCA), PAH và AGEs có thể thay đổi cấu trúc DNA và thúc đẩy sự phát triển ung thư.
|
 |
| Thịt đỏ chế biến sẵn có thể gây ra nhiều rủi ro sức khỏe hơn ở người lớn tuổi (Ảnh: Internet) |
Theo NHS, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ăn nhiều thịt đỏ có liên quan tới nguy cơ tử vong cao hơn do bệnh tim mạch. Trong khi đó, việc thay thế thịt đỏ bằng thịt gia cầm hoặc các protein từ thực vật như đậu và quả hạch có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh tim, theo Healthline.
5. Đồ ngọt
Các loại bánh kẹo ngọt chứa nhiều đường bổ sung cũng là "kẻ thù" của sức khỏe người cao tuổi. Tiêu thụ quá nhiều đường có thể gây béo phì do lượng đường dư thừa chuyển hóa thành mỡ dẫn tới tăng lipid trong máu. Lipid trong máu tăng làm tăng nguy cơ xơ cứng động mạch và tiểu đường.
Với người lớn tuổi, tiêu thụ quá nhiều đường cũng dễ gây đầy bụng, ăn kém; về lâu dài có thể dẫn tới mất cân bằng dinh dưỡng, suy dinh dưỡng và suy giảm sức khỏe.
6. Nội tạng động vật
Não, gan, thận, tim, lòng... của động vật chứa hàm lượng cholesterol cao. Nội tạng động vật không chỉ nằm trong danh sách cần hạn chế ăn của người lớn tuổi mà ngay cả người trẻ khỏe mạnh cũng không nên thường xuyên tiêu thụ. Điều này đặc biệt đúng với người cao tuổi mắc bệnh xơ cứng động mạch, cao huyết áp, bệnh tim mạch vành và tiểu đường.
Nguyên nhân được giải thích là do việc ăn nội tạng động vật thường xuyên có thể dẫn tới tăng cholesterol trong máu và dễ dàng làm tăng lipid máu - yếu tố làm tăng nguy cơ trầm trọng các bệnh lý mãn tính kể trên.
|
 |
| Não, gan, thận, tim, lòng... của động vật chứa hàm lượng cholesterol cao (Ảnh: Internet) |
7. Đồ uống có cồn
Đồ uống có cồn ảnh hưởng tiêu cực tới gan, bao gồm viêm gan và xơ gan do càng lớn tuổi khả năng xử lý cồn của gan chắc chắn không còn tốt như khi còn trẻ. Ngoài ra, rượu bia quá độ cũng khiến mất cân bằng dinh dưỡng do cồn làm giảm khả năng hấp thụ các vitamin và khoáng chất cần thiết.
Với người lớn tuổi, say rượu cũng liên quan tới nguy cơ té ngã cao hơn do ảnh hưởng tới khả năng thăng bằng và phản xạ chậm do cồn.
Bên cạnh đó, nếu người cao tuổi, các tình trạng sức khỏe như cao huyết áp, bệnh tim và các vấn đề nhận thức có thể trầm trọng hơn khi tiêu thụ đồ uống có cồn.
8. Tiết động vật
Không chỉ nội tạng động vật, tiết động vật có nhiều sắt và protein (Cứ mỗi 100g tiết lợn chiếm tới 16g protein, cao hơn thịt bò và thịt lợn) nên được xem là nguồn bổ sung sắt tự nhiên giúp ngăn ngừa nhiều bệnh lý thiếu máu, tim mạch ở cả người lớn tuổi, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai.
Nhưng nếu người lớn tuổi đang mắc các bệnh về mỡ máu, huyết áp không ổn định và bị cholesterol cao thì không nên ăn.
|
 |
| Tiết động vật có nguy cơ nhiễm liên cầu nếu không được chế biến hợp vệ sinh (Ảnh: Internet) |
Ngoài ra, tiết động vật có nguy cơ nhiễm khuẩn liên cầu rất cao nếu không được chế biến chín và sạch sẽ hoặc nguồn động vật an toàn. Nếu sau khi ăn tiết xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, ớn lạnh, chóng mặt, chảy máu tiêu hóa, tiêu chảy lẫn máu, nôn mửa không ngừng, tím tái người... cần nhanh chóng di chuyển tới bệnh viện để được cấp cứu kịp thời.
9. Đồ uống có gas
Đồ uống có gas có thể gây ra một số tác động tiêu cực đến sức khỏe của người lớn tuổi. Chúng thường chứa nhiều đường và calo, gây nguy cơ tăng cân và béo phì, cũng như tiểu đường type 2 và sâu răng. Hàm lượng caffeine trong một số loại đồ uống có gas cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và huyết áp.
Bệnh cạnh đó, axit trong đồ uống có gas có thể làm hỏng men răng và gây ăn mòn răng. Các loại đồ uống này cũng có thể gây kích thích dạ dày và góp phần vào chứng ợ nóng hoặc trào ngược axit, đặc biệt nếu người lớn tuổi đã có vấn đề về tiêu hóa từ trước.
Do đó, người lớn tuổi nên hạn chế tiêu thụ đồ uống có gas và thay vào đó là những lựa chọn lành mạnh hơn như nước lọc, trà không đường, hoặc nước ép trái cây tự nhiên.
|
 |
| Lời khuyên về dinh dưỡng để khỏe mạnh và sống lâu hơn (Ảnh: Internet) |
Lời khuyên về dinh dưỡng để khỏe mạnh và sống lâu hơn
Nếu đang thắc mắc ăn gì để khỏe mạnh và sống lâu hơn, bạn có thể tăng cường bổ sung các loại thực phẩm dưới đây, theo Health:
+ Rau củ quả: giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp ngăn ngừa bệnh tật và tăng cường hệ miễn dịch.
+ Ngũ cốc nguyên hạt: như gạo lứt, yến mạch và quinoa, cung cấp năng lượng và chất xơ hỗ trợ tiêu hóa.
+ Cá và hải sản: đặc biệt là cá giàu omega-3 như cá hồi, cá mòi, giúp bảo vệ tim mạch.
+ Thịt gia cầm và thịt nạc: nguồn protein tốt với ít chất béo bão hòa.
+ Đậu và các sản phẩm từ đậu: nguồn protein thực vật và chất xơ tốt cho tim mạch và tiêu hóa.
+ Các loại hạt và quả hạch: như hạt óc chó, hạt chia, giàu dưỡng chất và chất béo tốt.
+ Sữa và sản phẩm từ sữa ít chất béo: cung cấp canxi và vitamin D, quan trọng cho xương và răng.
+ Dầu ô liu và dầu thực vật khác: chứa chất béo không bão hòa giúp cải thiện lượng cholesterol trong máu.
+ Uống đủ nước: duy trì sự hydrat hóa cần thiết cho tất cả các chức năng cơ thể.
+ Thực phẩm lên men: như sữa chua và kim chi, chứa probiotics hỗ trợ sức khỏe đường ruột.
Tóm lại, chìa khóa để có một cơ thể khỏe mạnh và tuổi thọ cao là có một lối sống lành mạnh, vận động thể dục thể thao thường xuyên và lên kế hoạch cho chế độ dinh dưỡng cân bằng. Nếu người lớn tuổi đang mắc các bệnh lý mãn tính và phải sử dụng thuốc, hãy hỏi bác sĩ về các tác dụng phụ có thể gặp, cách đối phó với các tác dụng phụ đó cũng như lời khuyên về dinh dưỡng để tránh những thực phẩm làm giảm tác dụng của thuốc và tăng rủi ro cho sức khỏe.
Châu Anh/Nguồn: Tổng hợp