    |
 |
| AI giúp xác định được cả rủi ro ung thư bị bỏ sót, cũng như các dấu hiệu mô vú là chỉ báo ung thư trong tương lai |
Trong nghiên cứu do nhóm chuyên gia từ trung tâm y tế Kaiser Permanente Bắc California (KPNC) thực hiện, được công bố trên tạp chí Radiology của Hội Điện quang Bắc Mỹ (RSNA), thuật toán trí tuệ nhân tạo (AI) đã chứng minh hiệu suất vượt trội so trong việc dự đoán nguy cơ ung thư vú với kỳ hạn 5 năm.
Trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Vignesh A. Arasu và bác sĩ X-quang tại KPNC cho biết: “Các mô hình dự báo rủi ro phụ thuộc vào việc thu thập thông tin từ nhiều nguồn, không phải luôn sẵn có hoặc thu thập được. Còn bước tiến gần đây của công nghệ AI học sâu cho phép chúng tôi trích xuất hàng trăm đến hàng ngàn ảnh chụp X-quang vú bổ sung”.
Trong nghiên cứu thuần tập hồi cứu, Tiến sĩ Arasu đã sử dụng dữ liệu là kết quả chụp X-quang vú dạng 2D với kết quả âm tính, nghĩa là không có dấu vết ung thư, được thực hiện tại KPNC vào năm 2016.
Tiến sĩ Arasu và các đồng nghiệp đã sàng lọc mẫu của 324.009 phụ nữ đáp ứng các tiêu chí sàng lọc trong năm 2016, từ đó chọn ra ngẫu nhiên một nhóm 13.628 phụ nữ để đưa vào nghiên cứu. Còn có nhóm khác gồm 4.584 bệnh nhân đủ điều kiện chẩn đoán mắc bệnh ung thư trong vòng 5 năm, tính từ lúc được chụp X-quang vú lần thứ nhất năm 2016. Cả 2 nhóm đều được theo dõi đến năm 2021.
Dựa trên dữ liệu ảnh X-quang từ năm 2016, có 5 thuật toán AI đã tính toán chỉ số rủi ro ung thư vú trong vòng 5 năm, với 2 chương trình AI được thiết kế riêng cho các nhà nghiên cứu và 3 chương trình có sẵn trên thị trường. Các chỉ số rủi ro được so sánh với nhau và với chỉ số dựa trên mô hình của Hiệp hội Giám sát ung thư vú (BCSC).
Tiến sĩ Arasu cho biết: “Tất cả 5 thuật toán AI đều hoạt động tốt hơn mô hình dự báo rủi ro của BCSC, khi dự đoán nguy cơ ung thư vú từ 0 đến 5 năm”. Theo vị chuyên gia, hiệu suất vượt trội cho thấy AI xác định được cả rủi ro ung thư bị bỏ sót, cũng như các dấu hiệu mô vú là chỉ báo ung thư trong tương lai.
Một số thuật toán AI hiệu quả trong việc dự đoán những bệnh nhân có nguy cơ cao mắc ung thư vú ác tính trong thời hạn không quá một năm. Cụ thể, khi đánh giá nhóm phụ nữ có nguy cơ 10% cao nhất, AI đã dự đoán đúng tới 28% ca ung thư so với kết quả 21% của mô hình BCSC.
Ngay cả các thuật toán AI được đào tạo trong khoảng thời gian ngắn, tối thiểu 3 tháng, cũng dự đoán được nguy cơ ung thư trong tương lai lên đến 5 năm, dù không có dấu vết ung thư được phát hiện trên ảnh X-quang.
Tiến sĩ Arasu cho biết: “Các mô hình dự báo rủi ro của AI mang lại lợi thế thiết thực so với các mô hình truyền thống, vì AI chỉ cần sử dụng một nguồn dữ liệu duy nhất: chính là các ảnh chụp X-quang vú”.
Trước đây, nguy cơ ung thư vú của một phụ nữ thường được tính toán bằng mô hình dự báo của BCSC, yêu cầu nhiều nguồn thông tin từ xét nghiệm và các thông tin khác của bệnh nhân, từ tuổi tác, tiền sử gia đình và bản thân, đặc điểm bộ ngực của bệnh nhân, để tính toán chỉ số rủi ro.
Tiến sĩ Arasu cho biết, một số cơ sở y tế đã sử dụng AI để giúp các bác sĩ chuyên xem ảnh X-quang phát hiện ung thư vú. Chỉ mất vài giây để AI tính toán ra nguy cơ trong tương lai của bệnh nhân, kết quả có thể được tích hợp vào báo cáo X-quang được chia sẻ với cả bệnh nhân và bác sĩ.
Theo phụ nữ TPHCM