Đó là thông tin được bác sĩ (BS) Đỗ Thùy Dung, thuộc Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện (BV) Bạch Mai, chia sẻ tại tọa đàm "Bắt nạt học đường" do Viện Sức khỏe tâm thần tổ chức cuối tháng 5 vừa qua tại Hà Nội.
Bị bạn cùng lớp bắt nạt suốt 1 năm
Theo lời kể của bệnh nhân (BN) và người nhà, khi học cấp 1, BN học tập tốt, lên lớp 6, 7 BN vẫn đạt học lực giỏi. BN ít chơi cùng và ít khi nói chuyện với các bạn cùng lớp, chỉ có một vài bạn thân ngoài lớp; ít đi chơi với bạn bè ngoài giờ học. Khoảng 1 năm nay, BN có căng thẳng với nhóm bạn nữ trong lớp, bị các bạn chê bai, công kích về ngoại hình. BN thường bị đe dọa, xúc phạm, thậm chí có lần bị bạn nữ cùng lớp cầm vở tát vào mặt ngay trong lớp.
Chưa hết, thỉnh thoảng khi tan học, BN bị nhóm bạn chặn bên ngoài trường để gây căng thẳng, có lúc bị đánh. BN bị dọa nếu báo cho giáo viên hoặc bố mẹ thì sẽ bị đánh nhiều hơn. BN đã có lần tìm cách nói với mẹ về vấn đề của mình nhưng mẹ BN cho rằng chỉ là việc trẻ con, nên tự giải quyết.
Các nghiên cứu cho thấy có mối quan hệ giữa trầm cảm và bị bắt nạt ở trường
Tình trạng bắt nạt kéo dài suốt gần 1 năm khiến BN từ lo lắng, căng thẳng, sợ hãi, chuyển sang dễ cáu gắt, nổi nóng với người xung quanh, học tập bị giảm sút. BN nghỉ học thường xuyên, ăn uống kém, đêm ngủ chập chờn, ít ra ngoài.
Các BS thông tin thêm về ca bệnh: Khoảng 2 tuần trước khi vào viện, BN tự ý nghỉ học, chỉ ở trong phòng khóc và có suy nghĩ tiêu cực bi quan, có ý nghĩ tự sát để giải thoát, có hành vi rạch tay… Lúc này gia đình đưa BN khám và BN được nhập viện.
Qua khám và đánh giá, các BS phát hiện BN mắc hội chứng trầm cảm. BN điều trị nội trú tại viện bằng dùng thuốc, liệu pháp tâm lý và sức khỏe dần cải thiện: cởi mở hơn, chia sẻ các vấn đề của bản thân, tích cực giao tiếp, giảm ý tưởng tự sát, giảm hành vi tự hủy hoại, ăn uống tốt hơn và giấc ngủ cải thiện, được xuất viện.
Nguyên nhân gây giảm thành tích học tập
Theo BS Nguyễn Hoàng Yến, thuộc Phòng Sức khỏe tâm thần trẻ em và thanh thiếu niên, Viện Sức khỏe tâm thần: Hành vi bắt nạt là một vấn đề nghiêm trọng ở trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi đi học; nó có tác động ngắn hạn và dài hạn đối với cá nhân bị bắt nạt, cá nhân bắt nạt, cũng như người ngoài cuộc có mặt trong sự kiện bắt nạt. Về sức khỏe thể chất, nạn nhân có thể bị ảnh hưởng ngay lập tức sau khi bị bắt nạt.
Nạn nhân của bắt nạt học đường có thể bị stress cấp tính và kéo dài, có thể liên quan đến các vấn đề rối loạn giấc ngủ, cảm xúc, chú ý, học tập… Nhiều nghiên cứu nhận thấy thanh thiếu niên bị bắt nạt thường cảm thấy chán nản, lo lắng và cô đơn. Các nghiên cứu cũng cho thấy có mối quan hệ giữa trầm cảm và bị bắt nạt ở trường; trầm cảm khiến ý định tự tử cao hơn, cũng như gia tăng cảm xúc đau khổ so với những người không bị bắt nạt.
BS Yến lưu ý với phụ huynh: Bắt nạt học đường cũng là nguyên nhân gây giảm thành tích học tập. Thành tích học tập kém đi có thể là một yếu tố dự đoán trẻ đang bị bạn bè ngược đãi.
Phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe tinh thần cho trẻ
Theo Viện Sức khỏe tâm thần, để phòng ngừa nạn bắt nạt học đường, trước hết cần xây dựng môi trường nhà trường nói không với bắt nạt học đường. Ở đó, trẻ thường xuyên được giáo dục về việc tôn trọng quyền cá nhân, sức khỏe, nhân phẩm của người khác. Tăng cường vai trò của giáo viên, nhân viên tâm lý và gia đình trong việc đánh giá và giải quyết các vấn đề liên quan bắt nạt học đường. Khuyến khích nạn nhân có những phương thức ứng phó thích hợp và tìm kiếm sự hỗ trợ.
Ngoài ra, rất cần sự hợp tác liên ngành trong việc giải quyết bắt nạt học đường, bao gồm tổ chức các đường dây nóng về giáo dục, xử lý các khủng hoảng, cũng như có các hình thức hỗ trợ khủng hoảng sau biến cố tâm lý.
Theo Thanh niên