Hơn một tỷ người trên thế giới bị chứng đau nửa đầu đặc trưng bởi những cơn đau đầu dữ dội một bên kéo dài từ 4 đến 72 giờ, với cường độ khác nhau nhiều lần trong tháng.
Đau nửa đầu có thể xảy ra từng đợt (dưới 15 ngày mỗi tháng) hoặc mạn tính (15 ngày đau nửa đầu trở lên mỗi tháng). Đau nửa đầu cần được bác sĩ điều trị và theo dõi cụ thể, đặc biệt là những bệnh nhân đau nửa đầu mạn tính.
Trong trường hợp đau nửa đầu mạn tính có thể cần điều trị dự phòng bằng thuốc. Thuốc phòng ngừa (còn được gọi là thuốc dự phòng) không chữa khỏi chứng đau nửa đầu, nhưng giúp ngăn chặn hoặc giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn đau nửa đầu.
1. Các loại thuốc dự phòng đau nửa đầu
Có nhiều loại thuốc điều trị dự phòng đau nửa đầu khác nhau có thể được sử dụng. Những loại thuốc này thường chỉ được kê đơn cho những người bị chứng đau nửa đầu mạn tính và việc điều trị như thế nào sẽ được bác sĩ chỉ định trong từng trường hợp cụ thể.
- Thuốc chẹn beta: Lựa chọn đầu tiên trong số các loại thuốc dự phòng cho chứng đau nửa đầu là thuốc chẹn beta (ví dụ metoprolol và propanolol).
Thuốc chẹn beta ngăn chặn việc sản xuất angiotensin II, kiểm soát sự mở rộng và co thắt của các mạch máu, ảnh hưởng đến hóa chất serotonin, chặn chuyển động của cơn đau trong cơ thể. Vì thế, thuốc chẹn beta không chỉ giúp kiểm soát huyết áp cao mà còn có thể giảm đau và ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu.
Các tác dụng phụ của thuốc có thể xảy ra là suy nhược (mệt mỏi), huyết áp thấp, ác mộng và rối loạn tình dục. Thuốc chẹn beta không sử dụng cho bệnh nhân hen suyễn.
- Thuốc chống động kinh: Loại thuốc thứ hai là thuốc chống động kinh như topiramate hoặc valproate. Hai loại thuốc này đã được chứng minh hiệu quả trong việc ngăn ngừa chứng đau nửa đầu.
Thuốc chống động kinh không sử dụng cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Thuốc có các tác dụng phụ là tăng hoặc giảm cân, rụng tóc, đau quặn thận, viêm gan…
- Thuốc chống trầm cảm: Các thuốc này cũng thường được sử dụng như phương pháp điều trị có tác dụng kép có thể xảy ra đối với chứng trầm cảm thứ phát sau chứng đau nửa đầu và đau mạn tính. Phổ biến nhất là thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCA) và chất ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine (SNRI).
Thuốc chống trầm cảm hoạt động bằng cách nhắm mục tiêu một số hóa chất trong não bao gồm serotonin, norepinephrine hoặc cả hai. Đây là lý do mà thuốc chống trầm cảm có thể làm giảm tần suất hoặc mức độ nghiêm trọng của chứng đau nửa đầu.
Thuốc chống trầm cảm có thể gây ra tác dụng phụ đáng chú ý bao gồm: buồn ngủ, tăng cân, khô miệng, táo bón và hạ huyết áp.
- Kháng thể đơn dòng: Những kháng thể này bao gồm erenumab, galcanezumab, fremanezumab và eptinezumab ở dạng tiêm dưới da, là một loại thuốc trị đau nửa đầu mới. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm phản ứng tại chỗ tiêm, táo bón và chuột rút.
2. Các chất bổ sung hỗ trợ điều trị đau nửa đầu
Ngoài dùng thuốc, một số chất bổ sung có thể hữu ích cho những người đau nửa đầu:
- Magiê: Có vai trò quan trọng cho hơn 300 phản ứng enzym trong cơ thể con người. Do đó, nó là một khoáng chất đóng vai trò quyết định trong việc điều chỉnh nhiều chức năng như co cơ, huyết áp, chuyển hóa insulin.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người bị chứng đau nửa đầu thường có lượng magiê thấp. Sự thiếu hụt này tạo ra sự kích thích tế bào thần kinh sau synap. Do đó, magiê cũng được lựa chọn để ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Mặc dù bổ sung magiê thường được dung nạp tốt, nhưng có thể gây rối loạn tiêu hóa và tiêu chảy.
- Riboflavin (hay Vitamin B2 ) là một hoạt chất được lựa chọn để ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Vitamin B2 cải thiện quá trình chuyển hóa năng lượng và hình thành năng lượng có liên quan trực tiếp đến rối loạn chức năng ty lạp thể thường thấy ở những người mắc chứng đau nửa đầu. Nhiều nghiên cứu đã báo cáo hiệu quả của vitamin B2 trong việc điều trị và dự phòng đau nửa đầu.
- Coenzyme Q10 là một chất đã được sử dụng trong nhiều năm trong mỹ phẩm như một loại kem chống nhăn, cũng đã chứng minh hiệu quả trong việc ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu. Các tác dụng phụ của việc sử dụng coenzyme Q10 rất hiếm gặp nhưng có thể xảy ra là rối loạn tiêu hóa.
3. Lối sống lành mạnh ngăn ngừa đau nửa đầu
Điều trị dự phòng đau nửa đầu làm giảm tần suất và thời gian của các cơn đau hoặc cải thiện đáng kể các triệu chứng. Mặc dù ở nhiều bệnh nhân, thuốc có thể giúp ngăn ngừa và điều trị bệnh, nhưng nhiều nghiên cứu đã gợi ý rằng lối sống lành mạnh cũng có thể mang lại một giải pháp thay thế hiệu quả mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào liên quan đến thuốc.
Một số quy tắc có thể giúp ngăn ngừa đau nửa đầu là ăn một chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, không hút thuốc và uống càng ít rượu càng tốt. Đồng thời cần tránh các yếu tố môi trường tạo điều kiện khởi phát các cơn đau như những nơi ồn ào, quá sáng, có mùi mạnh... Ở phụ nữ, thuốc tránh thai có thể làm trầm trọng hơn vì vậy nên tránh biện pháp tránh thai này.
Theo suckhoedoisong.vn