Gia Gia (tên nhân vật đã được thay đổi) năm nay 30 tuổi, sống tại Hàng Châu (Chiết Giang, Trung Quốc). Vì còn độc thân và làm công việc văn phòng, cô rất quan tâm đến việc giảm cân, duy trì vóc dáng.
Mặc dù công việc bận rộn nhưng Gia Gia vẫn dành thời gian để tập luyện yoga và thể dục nhịp điệu tại nhà mỗi ngày. Cộng thêm ăn uống điều độ nên cân nặng của cô luôn duy trì ở 48 - 49,5kg, suốt 2 năm qua chưa bao giờ chạm tới mức 50kg.
Tuy nhiên, mấy tháng sau kỳ nghỉ Tết, cô phát hiện mình đã tăng lên hơn 3kg, đạt mức 53kg. Với chiều cao 1m65 của cô thì chỉ số khối cơ thể (BMI) là 19,4, trong mức bình thường. Thậm chí một số đồng nghiệp trước đây thường chê cô gầy quá, giờ đều nói rằng có thêm chút da thịt nhìn đẹp hơn nhiều.
Nhưng Gia Gia thì không nghĩ như vậy. Cô càng trở nên lo lắng hơn khi tăng cân đúng vào thời điểm công ty diễn ra nhiều sự kiện nhất trong năm. Vậy là cô quyết định phải giảm cân bằng mọi cách.
Cô bắt đầu giảm lượng thức ăn đi một nửa trong bữa sáng và bữa trưa. Với bữa tối, cô quyết định chỉ ăn một chút salad hoặc sữa chua, hoa quả kèm với nước ép rau củ. Để tiết kiệm và đạt kết quả tốt nhất, Gia Gia tự mình đi mua rau củ và chế biến nước ép tại nhà. Có lẽ do sự kết hợp thực phẩm chưa đúng hoặc chưa quen dùng nước ép rau củ nên cô cảm thấy nó khá khó uống, làm một lần rất nhiều nhưng chỉ uống một chút rồi bỏ trong tủ lạnh.
Sau đó, vì quá bận rộn với các sự kiện ở công ty mà cô quên béng đi mất. Khi nhớ ra chai nước ép rau củ trong ngăn mát tủ lạnh thì đã là 3 ngày sau. Tiếc của lại đang khát nước nên cô vội vàng uống hết sạch trong vài hơi. Thật không ngờ, vài giờ sau đó Gia Gia đau bụng, khó thở đến mức phải gọi xe cấp cứu.
Bác sĩ nhắc nhở cẩn trọng với ngộ độc nitrit từ rau củ
Tiến sĩ Lu Yuanqiang, Trưởng Khoa Cấp cứu của Bệnh viện số 1 Đại học Chiết Giang (Trung Quốc) là người tiếp nhận và điều trị cho Gia Gia. Ông cho biết, bệnh nhân được đưa tới phòng cấp cứu trong tình trạng tím tái, suy hô hấp, choáng váng nặng và suy giảm nhận thức.
Sau khi kiểm tra, phát hiện độ bão hòa oxy trong máu của bệnh nhân đã giảm xuống dưới 80% (giá trị bình thường nên là trên 95%). Tức là đang trong tình trạng thiếu oxy trầm trọng. Xét nghiệm chuyên sâu cho thấy bệnh nhân bị ngộ độc nitrit, lập tức được thở oxy bằng máy, rửa dạ dày kết hợp các điều trị giải độc khác.
Với các nỗ lực từ đội ngũ y bác sĩ, bệnh nhân đã thoát khỏi cơn nguy kịch. Sáng ngày hôm sau, Gia Gia được chuyển sang phòng bệnh thường để tiếp tục theo dõi và điều trị. Khi Tiến sĩ Lu tới thăm bệnh và điều tra bệnh sử, cô òa khóc cho biết mình không ăn gì vào buổi tối hôm đó ngoài vài lát dưa chuột và một cốc khoảng 500ml nước ép rau củ tự làm để giảm cân.
Theo Tiến sĩ Lu, nguyên nhân nước ép rau củ khiến bệnh nhân bị ngộ độc nitrit không phải ở bản thân rau củ mà là do đã bị để lâu ngày. Cụ thể là bảo quản 3 ngày trong ngăn mát tủ lạnh. Trong khi đó, các loại rau củ, đặc biệt là rau lá xanh chứa nhiều nitrat, nhất là nếu trồng ở các vùng đất ô nhiễm hoặc bón nhiều phân hóa học. Khi để qua đêm chúng sẽ sản sinh ra nitrit, là 1 chất đã được WHO công nhận là có khả năng gây ung thư. Ngoài ra, còn có thể gây ngộ độc cấp tính giống như trường hợp của Gia Gia.
Chưa kể, bản thân việc bảo quản lâu ngày, dù là trong tủ lạnh cũng khiến các chất dinh dưỡng bị biến chất và biến mất. Vitamin và Folate trong rau củ, nhất là rau xanh có thể sản sinh ra các chất có hại cho hệ tiêu hóa nói riêng và cơ thể nói chung. Vi khuẩn cũng có thể xâm nhập trong quá trình bảo quản.
Tiến sĩ Lu nhấn mạnh, đặc điểm chính của ngộ độc nitrit là chứng tím tái do thiếu oxy mô và các vết bầm tím sẽ xuất hiện trên môi, lưỡi và móng tay. Trường hợp nặng thì kết mạc, mặt và thậm chí da toàn thân tím tái. Người bệnh sẽ thấy đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, tim đập nhanh, buồn ngủ, bứt rứt, khó thở, thậm chí buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy và các triệu chứng tiêu hóa khác. Ngộ độc nặng sẽ hôn mê, co giật, đại tiểu tiện không tự chủ, suy nhiều cơ quan do thiếu oxy trầm trọng dẫn đến tử vong.
Ngoài ngộ độc cấp tính, nitrit có thể chuyển hóa thành nitrosamine có tác dụng gây ung thư mạnh. Ăn lâu dài thực phẩm có chứa nitrit có thể gây ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư gan, ung thư đại trực tràng.
Vì vậy, ông nhắc nhở chúng ta tuyệt đối không để rau củ đã chế biến, bao gồm cả làm nước ép, sinh tố hay salad… qua đêm, dù là bọc kín bảo quản trong tủ lạnh. Thời gian tối đa để ăn hoặc uống chúng là 4 giờ sau khi chế biến. Lưu ý thêm là không nên hâm nóng lại đến lần thứ hai bởi sẽ làm biến chất, giảm dinh dưỡng, gây hại cho sức khỏe.
Nhân trường hợp của Gia Gia, Tiến sĩ Lu cũng nhắc nhở tất cả mọi người, nhất là các bạn nữ hãy biết yêu cơ thể đúng cách. Giảm cân không xấu nhưng cần hợp lý và đúng cách, đừng chạy theo những tiêu chuẩn cái đẹp phản khoa học hoặc kiến thức không rõ nguồn gốc. Cái giá bạn phải trả không chỉ là thời gian hay tiền bạc vô ích, sự mệt mỏi, kết quả giảm cân không như ý muốn mà còn có thể mắc bệnh tật hoặc thậm chí là nguy hiểm tính mạng.
Ngọc Ái/Nguồn: HK01, Sina, Shang Hai Observer