Liệu pháp nhắm đích có gì khác biệt trong điều trị ung thư?

Tác động trực tiếp đến tế bào ung thư

Trước thực tế nhiều bệnh nhân ung thư và người nhà quan tâm đến điều trị đích, các chuyên gia Bệnh viện T.Ư Quân đội 108, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội đã có chia sẻ một số thông tin cơ bản về liệu pháp này.

Theo đó, điều trị đích hay liệu pháp nhắm trúng đích (targeted therapy) là một trong những phương pháp điều trị ung thư, sử dụng thuốc tác động vào gen hay protein chuyên biệt có ở tế bào ung thư liên quan đến sự phát triển khối u ác tính.

BỆNH VIỆN K

Về cơ chế tác động, điều trị đích tác động đến gen và protein chuyên biệt. Còn điều trị hóa chất đơn thuần tác động theo cơ chế gây độc và giết chết tế bào.

Hầu hết thuốc điều trị đích gồm 2 loại là thuốc phân tử nhỏ và kháng thể đơn dòng. Trong đó, thuốc phân tử nhỏ (dễ được tế bào ung thư hấp thụ, ít tác động đến các tế bào bình thường), thường là thuốc dùng theo đường uống. Kháng thể đơn dòng (là những protein gắn với đích đặc hiệu của tế bào ung thư mà không gắn với tế bào bình thường), đa phần sử dụng đường truyền tĩnh mạch.

Mỗi loại ung thư sẽ có thuốc điều trị đích phù hợp. Một số ung thư như: ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư vú... phải làm xét nghiệm xác định đột biến gen để quyết định bệnh nhân có phù hợp với điều trị đích không và phù hợp với loại thuốc nào.

Tác dụng phụ và một số hạn chế

Mặc dù thuốc điều trị đích chủ yếu tác động đến các tế bào ung thư, ít ảnh hưởng đến tế bào bình thường nhưng vẫn có những tác dụng phụ, ví dụ như tiêu chảy.

Ngoài ra, có thể có tác dụng phụ khác như: tổn thương về da (đỏ da, khô da, biến đổi móng, mất sắc tố lông tóc); cao huyết áp… Một số thuốc đích ức chế miễn dịch và ảnh hưởng chức năng sinh sản.

Các tế bào ung thư kháng thuốc điều trị đích có thể gặp trong điều trị. Việc kháng điều trị này xảy ra theo 2 cách. Trong đó, thuốc đích thay đổi tình trạng đột biến dẫn đến liệu pháp không còn hiệu quả. Hoặc, chính các tế bào ung thư tìm phương thức mới để làm khối u tiếp tục phát triển không phụ thuộc vào "đích" đã được phát hiện trước đó.

Để khắc phục, các bác sĩ có thể cần phối hợp các liệu pháp đích tác động đến các con đường hình thành và phát triển ung thư khác nhau hoặc phối hợp với hóa chất.

Theo GS Mai Trọng Khoa, nguyên Giám đốc Trung tâm Ung bướu và y học hạt nhân (Bệnh viện Bạch Mai), tại trung tâm này, một nam bệnh nhân 78 tuổi bị ung thư phổi di căn não được điều trị ổn định gần 8 năm. Hiện, bệnh nhân vẫn đang được theo dõi sức khỏe. Các bước đột phá với liệu pháp điều trị đích, hóa trị, xạ trị đã mang đến sự cải thiện đáng kể về hiệu quả điều trị ở bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn tiến xa.