Bác sĩ Sylvia Gonsahn-Bollie ở thành phố Silver Spring, bang Maryland nhận định, hiện tượng phụ nữ tăng cân khi bước vào tuổi trung niên là có thật, không phải chỉ trong tâm trí họ. Đó là thách thức thực tế với những phụ nữ đến lúc xế chiều đang cố gắng kiểm soát cân nặng của mình.

Đối với cả nam và nữ, mức cân nặng của họ thường đạt đỉnh ở độ tuổi từ 40 đến 65, khi họ mất khối lượng cơ và quá trình trao đổi chất chậm lại. Nhưng đối với phụ nữ, những thay đổi nội tiết tố liên quan trong thời kỳ mãn kinh của tuổi trung niên khiến mọi thứ càng trở nên tồi tệ hơn.

leftcenterrightdel
 Phụ nữ càng lớn tuổi càng khó kiểm soát cân nặng - Ảnh: The Wall Street Journal

Tiến sĩ Victoria Vieira-Potter, chuyên gia về dinh dưỡng và sinh lý thể chất tại Đại học Missouri cho biết, từ những năm trước cả khi mãn kinh, mức độ hormone trong cơ thể người như estrogen thay đổi, dẫn đến những biến đổi về hình dạng cơ thể, cùng với hiện tượng thay đổi tâm trạng, “bốc hỏa” thất thường, kinh nguyệt không đều, khó ngủ.

Quá trình chuyển đổi tiền mãn kinh thường bắt đầu từ 45 đến 55 tuổi và kéo dài khoảng 7 năm, lượng estrogen giảm khiến phụ nữ có xu hướng tích trữ nhiều mỡ trong cơ thể ở đùi và hông, dẫn đến cơ thể có “hình quả lê”, trong khi nam giới có xu hướng tích trữ nhiều mỡ hơn ở vùng bụng, khiến họ giống “hình quả táo”.

Cùng quan điểm, tiến sĩ Gail Greendale, giáo sư y khoa tại Trường y David Geffen thuộc Đại học California cho biết, vào năm 2021, nhóm của bà đã tiến hành nghiên cứu theo dõi chuyển biến cơ thể của 380 phụ nữ trung niên ở Boston và Los Angeles trong 12 năm, gồm cả thời gian trước, trong và sau thời kỳ mãn kinh.

Kết quả cho thấy, tuy có sự khác biệt theo chủng tộc và sắc tộc, nhưng hầu hết phụ nữ tham gia nghiên cứu bắt đầu tích trữ mỡ nhiều hơn xung quanh đùi và hông, khi họ bước vào thời kỳ mãn kinh.

Bên cạnh đó, quá trình lão hóa đi liền với sự hao hụt cơ bắp. Cụ thể, lượng cơ nạc của chúng ta bắt đầu giảm từ 3-8% mỗi thập niên sau tuổi 30, quá trình đã được mô tả chi tiết bởi Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH).

Hiện tượng mất cơ có tác động đáng kể đến sự tăng cân, bởi vì cơ nạc đốt cháy nhiều calo hơn chất béo, ngay cả khi nghỉ ngơi. Theo đó, một người bước vào tuổi trung niên sẽ đốt cháy ít calo hơn mỗi ngày, trừ khi người đó thường xuyên tập luyện thể chất với tạ để duy trì và xây dựng cơ bắp.

Nguyên nhân đằng sau hiện tượng trên là quá trình sản xuất hormone tăng trưởng (GH) của tuyến yên chậm lại từ tuổi trung niên trở đi. Một trong các chức năng của GH là xây dựng và duy trì khối lượng cơ bắp. Cho nên, khi GH giảm xuống, cơ thể con người sẽ khó tạo và duy trì cơ hơn.

Trong các lựa chọn để giảm cân, phương pháp về lâu dài vẫn là sự thay đổi trong cách ăn uống, những người bước vào tuổi trung niên nên tập trung vào các loại thực phẩm đậm đặc chất dinh dưỡng chứa đầy đủ vitamin và khoáng chất, chất xơ và protein, như trái cây, rau, các loại đậu, quả hạch và ngũ cốc nguyên hạt.

Việc ăn uống hợp lý phải được kết hợp với hoạt động thể chất, nhất là các bài tập aerobic và tập tạ. Các bài tập aerobic, chẳng hạn như tập chạy và đạp xe, giúp tăng nhịp tim và đốt cháy nhiều calo hơn. Còn tập tạ giúp xây dựng và tăng cường cơ bắp, giúp ngăn lại quá trình mất cơ khi lão hóa.

Sức khỏe thể chất song hành với sức khỏe tinh thần, các biện pháp giúp giảm bớt căng thẳng và ngủ ngon giúp con người được thư giãn, qua đó có thể bám sát mục tiêu tập thể dục hơn.

Theo phụ nữ TPHCM