Vỏ quả lê thường khá mỏng, màu vàng nhạt hoặc hồng nhạt, hơi sần sùi và có các chấm nhỏ li ti màu nâu nhạt.
Hình dáng quả thon dài, phần bụng phình ra và thuôn dần về phần cuống, cũng có một số loại lê có hình tròn. Thịt lê màu trắng hoặc hơi ngả vàng, khá dày, mềm, giòn và có hương vị tươi mát, ngọt thanh.
Theo y học cổ truyền, quả lê có tính mát, quy vào 2 kinh phế và vị, có tác dụng thanh nhiệt, dưỡng huyết, sinh tân, hóa đàm, tiêu độc, nhuận tràng.
1. Phân loại lê
Hiện nay, quả lê thường có 3 loại chính như sau:
- Quả lê đường: Hình dáng tương tự như quả trứng, màu vàng nhạt, hương vị ngọt thơm với phần thịt rất giòn. Mỗi quả có trọng lượng trung bình khoảng 200 – 250 gam.
- Quả lê xanh: Vỏ quả bóng và mịn, có màu xanh đặc trưng, đôi khi pha lẫn một chút vàng kem và đỏ, hình dáng phía trên thuôn dài, phía dưới phình to. Mỗi quả có khối lượng trung bình khoảng 230 – 300 gam.
- Quả lê nâu: Dáng quả lê nâu hơi tròn và dẹt, phần thịt quả khá thơm khi chín. Trung bình mỗi quả lê nâu nặng từ 200 – 300 gam.
Các loại quả lê.
2. Tác dụng của quả lê
- Nguồn chất xơ dồi dào: Quả lê có hàm lượng chất xơ rất phong phú. Một quả lê cung cấp ít nhất 25% nhu cầu chất xơ hàng ngày của người trưởng thành. Pectin trong lê có tác dụng hấp thụ nước, loại bỏ chất thải và độc tố, làm giảm cholesterol.
Bên cạnh đó, quả lê cũng giúp ổn định đường huyết, cải thiện tình trạng đề kháng insulin, góp phần ngăn ngừa biến chứng của bệnh đái tháo đường bảo vệ và ngăn ngừa bệnh đái tháo đường týp 2 nhờ vào thành phần polyphenol.
- Bảo vệ xương khớp: Do quả lê chứa nhiều khoáng chất như canxi, magie, mangan, kali và vitamin K có lợi cho sự phát triển của xương nên lê được đánh giá là có khả năng phòng ngừa loãng xương ở người lớn tuổi, phụ nữ ở giai đoạn sau mãn kinh do Đây là những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể trong quá trình hình thành, phát triển xương khỏe mạnh.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Với hàm lượng lớn các vitamin (C, B2, B3, B6, K) và khoáng chất (canxi, magie, mangan, đồng, folate), lê giúp tăng cường hệ miễn dịch, hạn chế các tác nhân gây hại xâm nhập vào cơ thể.
Quả lê chứa nhiều flavonoid và polyphenol, có tác dụng loại bỏ các gốc tự do. Ngoài ra, chất xơ trong lê giúp kết dính những axít mật thứ cấp.
Quả lê chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe.
3. Một số món ăn
- Si rô hạnh nhân nước ép lê: Món này có lợi cho người bệnh viêm phế quản cấp có biểu hiện ho khan ít đàm.
Nguyên liệu: Hạnh nhân 10g, lê 1 quả, đường phèn lượng thích hợp.
Cách chế biến: Hạnh nhân giã nát. Lê gọt vỏ, thái lát. Cho hạnh nhân và lê vào nồi, thêm nước nấu chín nhừ, thêm đường phèn vào, khuấy đều.
- Cháo bạch lê: Món ăn thích hợp dùng khi bị sốt nóng, kích ứng vật vã, khát nước, chán ăn.
Nguyên liệu: Lê 3 quả, gạo tẻ 100g.
Cách chế biến: Lê gọt vỏ, thái lát. Gạo vo sạch, nấu cháo. Cháo chín cho lê vào nấu tiếp, khuấy cho tan đều.
- Lê hầm rượu vang đỏ: Món ăn này giúp dưỡng họng, làm da săn chắc, mịn màng.
Nguyên liệu: Lê 2 quả, rượu vang đỏ 100ml, đường phèn 50g.
Cách chế biến: Lê gọt vỏ, bỏ phần lõi hạt, thái lát vừa phải. Cho lê vào nồi, đổ rượu vang đỏ và đường phèn vào đun lửa nhỏ khoảng 20 phút.
- Mứt lê: Có tác dụng thanh nhiệt, bổ phổi và giải khát rất tốt.
Nguyên liệu: Lê 3 quả, gừng 2 nhánh nhỏ, đường phèn 150g
Cách chế biến: Lê gọt vỏ, nạo thành sợi nhỏ, cho vào nồi nước cùng với gừng thái nhỏ và đường phèn, đun lửa lớn khoảng 20 phút. Khi nước cạn dần chuyển sang đun lửa nhỏ cho nước lê sánh đặc lại. Sau khi nguội bớt, đổ mứt vào hộp thủy tinh sạch đã khử trùng. Khi sử dụng, múc vài thìa pha với nước ấm và khuấy đều.
- Lê hầm mật: Món này dùng rất tốt cho người bị sốt nóng dài ngày, mất nước, khát nước, đái tháo đường, ho ra máu.
Nguyên liệu: Lê 1kg, mật ong vừa đủ.
Cách chế biến: Lê rửa sạch, bỏ hạt, thái lát, ninh nhừ, cho mật ong vào, đun thành dạng cao, đựng trong lọ. Mỗi lần uống 2-3 thìa nhỏ với nước, hoặc nhai ngậm.
4. Lưu ý khi sử dụng quả lê
- Quả lê kỵ rau dền: Ăn quả lê sau một bữa rau dền có thể gây nôn và rối loạn tiêu hóa.
- Quả lê kỵ thịt ngỗng: Lê khi dùng cùng với thịt ngỗng có thể khiến thận làm việc quá sức, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.
- Quả lê kỵ củ cải trắng: Ceton đồng trong lê có thể phản ứng cùng axit cianogen lưu huỳnh trong củ cải, khiến người ăn bị suy tuyến giáp và bướu cổ.
Theo uckhoedoisong.vn