COVID-19 rất dễ lây lan và có thể biểu hiện theo những cách khác nhau. COVID-19 đôi khi xảy ra với các triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng, trong khi một số người gặp các triệu chứng và biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến nhập viện hoặc tử v.ong.
Nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa COVID-19 và các đợt bùng phát bệnh chàm, có thể do rửa tay thường xuyên hơn, căng thẳng gia tăng và các nguyên nhân khác.
1. Bệnh chàm là gì?
Chàm là một tình trạng viêm da. Mọi người thường sử dụng các từ chàm và viêm da dị ứng thay thế cho nhau, vì viêm da dị ứng là dạng rối loạn phổ biến nhất. Bệnh dị ứng đề cập đến các tình trạng liên quan đến hệ thống miễn dịch, bao gồm bệnh chàm, sốt cỏ khô và bệnh hen suyễn.
Các triệu chứng của bệnh chàm da khác nhau ở mỗi người và phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh, tuổi tác của một người và các yếu tố khác. Những người bị bệnh chàm có thể trải qua các đợt bùng phát định kỳ.
Các triệu chứng của bệnh chàm thường bao gồm:
- Ngứa
- Các mảng da đỏ, có vảy và khô
- Vết loét da nứt ra và chảy nước nếu gãi.
2. COVID-19 có thể ảnh hưởng đến bệnh chàm như thế nào?
Bằng chứng cho thấy rằng những người bị bệnh chàm không có nguy cơ nhiễm COVID-19 cao hơn những người không bị bệnh chàm. Ở những người bị bệnh chàm, hệ thống miễn dịch không hoạt động chính xác, nhưng nó không bị tổn hại. Bệnh chàm xuất hiện do hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức.
Bệnh chàm xuất hiện do hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức (Ảnh: Internet)
Điều thú vị là, hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức ở người bị bệnh chàm có thể là một yếu tố làm giảm nguy cơ mắc COVID-19.
Nghiên cứu đã phát hiện ra các bệnh dị ứng, bao gồm cả bệnh chàm, có liên quan đến 23% tỷ lệ phát triển COVID-19 thấp hơn. Ngoài ra, những người bị cả bệnh chàm và hen suyễn có tỷ lệ lây nhiễm thấp hơn 38%.
Tuy nhiên, COVID-19 cũng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh chàm. Mọi người có thể gặp các triệu chứng chàm nghiêm trọng hơn thường xuyên hơn do các trường hợp liên quan đến COVID-19.
2.1. Thường xuyên rửa tay
SARS-CoV-2 thường lây truyền qua các giọt nhỏ trong không khí mà một người hít vào. Các giọt và hạt cũng có thể rơi xuống các bề mặt hoặc mặt, mũi hoặc tay của một người. Một trong những cách để tránh lây lan SARS-CoV-2 là rửa tay thường xuyên. Các chuyên gia khuyến cáo mọi người nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ít nhất 20 giây hoặc sử dụng chất khử trùng tay có chứa ít nhất 60% cồn nếu không có sẵn xà phòng và nước.
Việc rửa tay thường xuyên có thể dẫn đến khô da tay, có thể trở nên đóng vảy và giòn hơn từ đó dẫn đến bùng phát bệnh chàm. Nhân viên chăm sóc sức khỏe bị bệnh chàm có thể bị chấn thương thậm chí còn nghiêm trọng hơn đối với da tay do rửa liên tục và thực hành phòng ngừa nhiễm trùng.
Việc rửa tay thường xuyên có thể dẫn đến khô da tay, có thể trở nên đóng vảy và giòn hơn từ đó dẫn đến bùng phát bệnh chàm (Ảnh: Internet)
2.2. Những thay đổi trong điều trị
Nếu không điều trị, các triệu chứng của bệnh chàm có thể trở nên trầm trọng hơn. Một nghiên cứu năm 2021 với 36 người tham gia cho thấy những người bị bệnh chàm ít có khả năng tìm kiếm sự chăm sóc y tế hơn vì họ không muốn tạo gánh nặng cho hệ thống y tế với các tình huống khẩn cấp trong đại dịch. Mọi người cũng cảm thấy khó khăn hơn khi có các cuộc hẹn và thiếu tin tưởng vào các cuộc tư vấn qua điện thoại.
2.3. Đeo khẩu trang
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), bất kỳ ai trên 2 tuổi nên đeo khẩu trang vừa vặn khi ở trong nhà với các khu vực công cộng nơi có mức độ lây nhiễm COVID-19 cao.
Đối với một số người bị bệnh chàm, khẩu trang cọ xát với da trong thời gian dài có thể làm trầm trọng thêm hoặc kích hoạt bệnh chàm.
2.4. Căng thẳng
Căng thẳng cảm xúc có thể làm bùng phát bệnh chàm. COVID-19 mang lại nhiều thách thức và lo lắng, tăng mức độ căng thẳng cho nhiều người.
3. Người bị bệnh chàm cần làm gì?
Không có cách chữa khỏi bệnh chàm, nhưng mọi người có thể kiểm soát tình trạng bằng cách điều trị.
3.1. Điều trị bệnh chàm
Tùy từng tình trạng mà người bị bệnh chàm sẽ được chỉ định các phương pháp điều trị như dùng thuốc, chăm sóc da hay quang trị liệu.
Với thuốc, bác sĩ có thể kê đơn các loại kem hoặc thuốc mỡ cortisteroid hay thuốc sinh học ngăn chặn một số chức năng của hệ miễn dịch, các chất ức chế miễn dịch hay kem dưỡng ẩm giúp sửa chữa hàng rào bảo vệ ra. Ngoài ra người bị bệnh chàm cũng cần tránh các sản phẩm chăm sóc da có tính tẩy rửa mạnh tránh làm nghiêm trọng thêm tình trạng bệnh.
Tùy từng tình trạng mà người bị bệnh chàm sẽ được chỉ định các phương pháp điều trị như dùng thuốc, chăm sóc da hay quang trị liệu (Ảnh: Internet)
Liệu pháp quang trị liệu hay còn gọi là liệu pháp ánh sáng là biện pháp sử dụng tia cực tím để giảm viêm.
3.2. Điều trị chàm do COVID-19
Để tránh làm khô tay do rửa tay thường xuyên, điều này có thể làm bùng phát bệnh chàm, bạn có thể thử dùng nước ấm thay vì nước nóng, vỗ nhẹ tay cho khô sau đó và thoa kem dưỡng ẩm.
Nếu khẩu trang gây kích ứng da mặt bị chàm bạn nên lựa chọn các loại khẩu trang có thành phân mềm mại, ít cọ xát mạnh vào da hơn.
4. Phòng ngừa
Các bước dưới đây có thể giúp ngăn ngừa bệnh chàm và COVID-19:
4.1. Bệnh chàm
Để ngăn ngừa bệnh chàm bùng phát, mọi người nên:
- Chăm sóc da và dưỡng ẩm bằng các sản phẩm phù hợp thường xuyên
- Ngăn ngừa kích ứng da bằng các sản phẩm quần áo mềm mại không gây kích ứng
- Quản lý tốt căng thẳng
- Duy trì thân nhiệt thoải mái, không để quá nóng hoặc quá lạnh.
4.2. COVID-19
CDC khuyến cáo rằng bạn có thể ngăn chặn sự lây lan của virus SARS-CoV-2 như sau:
- Rửa tay thường xuyên
- Làm sạch và khử trùng các bề mặt hay tiếp xúc
- Đeo khẩu trang
- Tiêm phòng đầy đủ
- Giữ khoảng cách an toàn ở nơi công cộng
- Tránh xa những khu vực lưu thông gió kém
- Hắt hơi và ho dùng khuỷu tay hoặc khăn giấy dùng một lần
- Làm các xét nghiệm khi nghi ngờ.
5. Khi nào bệnh chàm cần liên hệ với bác sĩ?
Nếu bị bệnh chàm, bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu:
- Bệnh đang ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày của bạn
- Thuốc OTC không có tác dụng
- Các vết chàm dường như bị nhiễm trùng hoặc có mủ, sưng đỏ
- Các tổn thương chàm bao phủ một vùng lớn cơ thể.
Theo Allen