Tinh trùng và tinh dịch là hai thành phần được sản xuất bởi hệ thống sinh sản của nam giới. Tinh trùng là tế bào đơn bội, đực, sinh sản, là chất lỏng mang tinh trùng, nuôi dưỡng tinh trùng và giúp tinh trùng di chuyển. Cả tinh trùng và tinh dịch đều tham gia vào quá trình thụ tinh thành công của tế bào trứng cái. Sự khác biệt chính giữa tinh trùng và tinh dịch là mối quan hệ và chức năng của từng yếu tố trong quá trình sinh sản.
1. Tìm hiểu về tinh trùng và tinh dịch
1.1 Tinh trùng
Tinh trùng là những tế bào siêu nhỏ, hình nòng nọc, là một phần của tinh dịch. Công việc của tinh trùng là thụ tinh cho trứng để tạo ra phôi. Để đến được trứng, tinh trùng được mang theo chất lỏng do các cơ quan sinh dục nam khác nhau tiết ra.
Tinh trùng chứa vitamin B12, vitamin C, canxi, axit ascorbic, citric canid, axit lactic, fructoza, kẽm, magie, kali, chất béo, natri và nhiều loại protein khác nhau. Nhưng số lượng các chất dinh dưỡng này thực sự rất nhỏ.
Lượng tinh dịch trung bình được phóng ra khi xuất tinh là từ 2 đến 5 ml, tương đương với một thìa cà phê. Nhưng có gần 15 triệu đến 200 triệu tinh trùng trong một lần xuất tinh trung bình.
1.2 Tinh dịch
Tinh dịch là chất lỏng sinh sản của nam giới, có chứa tinh trùng ở trạng thái lơ lửng. Mặc dù tinh trùng là thành phần tế bào chính của tinh dịch, nhưng nó cũng chứa một số chất quan trọng khác. Tinh dịch cung cấp chất dinh dưỡng cho tinh trùng và là phương tiện để bơi lội.
Quá trình xuất tinh của nam giới còn được gọi là phóng tinh. Khi các tinh trùng đi qua các ống phóng tinh, chúng được trộn lẫn với các chất dịch khác nhau từ túi tinh, tuyến tiền liệt và tuyến hành niệu đạo. Những chất lỏng này cùng với tinh trùng tạo thành tinh dịch. Một chất lỏng màu vàng, nhớt được sản xuất trong túi tinh. Nó rất giàu đường fructoza.
Dịch từ túi tinh chiếm 70% tổng thể tích tinh dịch. Một chất lỏng mỏng, màu trắng được sản xuất bởi các tuyến tiền liệt có chứa các enzym phân giải protein, lipid, axit xitric và phosphatase. Nó chiếm 25 - 30% thể tích của tinh dịch. Các tuyến hành niệu đạo tiết ra chất lỏng không màu để bôi trơn lòng niệu đạo. Chất lỏng này chiếm khoảng 1% tổng lượng tinh dịch. Mỗi lần xuất tinh giải phóng khoảng 200 - 500 triệu tinh trùng ở người. Tinh trùng chiếm 2 - 5% tổng thể tích tinh dịch. Khoảng 3,4 mL tinh dịch được tiết ra mỗi lần xuất tinh. Màu của tinh dịch có màu trắng xám hoặc màu trắng đục do sự hiện diện của tinh trùng.
Về cơ bản, tinh dịch bao gồm nước, protein, fructose, cholesterol, axit citric, axit ascorbic, axit lactic, khoáng chất, vitamin B12, kháng nguyên nhóm máu, nitơ và axit uric. Thành phần chính của tinh dịch là albumin và các axit amin tự do chiếm khoảng 50% trong tinh dịch. Lượng đường fructose trong tinh dịch quyết định khả năng sinh sản. Tinh dịch cũng chứa catecholamine như adrenaline, noradrenaline và dopamine. Catecholamine quyết định số lượng tinh trùng, khả năng di chuyển của tinh trùng cũng như khả năng sinh sản nói chung.
Nhiệm vụ của tinh trùng là thụ tinh cho trứng bên trong cơ thể người phụ nữ.
2. Tinh dịch và tinh trùng không giống nhau
Tinh trùng là một tế bào cực nhỏ là một phần của tinh dịch. Công việc của tinh trùng là thụ tinh cho trứng bên trong cơ thể người phụ nữ. Để gặp được trứng, tinh trùng được vận chuyển bằng chất lỏng, được sản xuất bởi các cơ quan sinh dục nam khác nhau.
Hai ống trong khung chậu, túi tinh cung cấp đường fructose, một loại đường cung cấp năng lượng cần thiết cho tinh trùng để bơi đến trứng của nữ giới. Dịch tuyến tiền liệt có chứa các hóa chất làm cho tinh dịch lỏng hơn để tinh trùng có thể bơi lội tự do hơn. Tất cả những thành phần này tạo nên tinh dịch.
Ba phần của một tế bào tinh trùng điển hình là đầu, vùng giữa và đuôi. Đầu bao gồm một nhân đơn bội, cặp ly tâm và nắp acrosome. Nhân đơn bội chứa một bộ nhiễm sắc thể duy nhất của loài. Một nhân tinh trùng của con người chứa 23 nhiễm sắc thể. Các enzyme thủy phân giúp thâm nhập vào lớp thạch của tế bào trứng được chứa trong nắp acrosome. Một số lượng lớn ty thể tập trung ở phần giữa của tinh trùng. Chúng tạo ra năng lượng cần thiết cho khả năng di chuyển của đuôi. Đuôi được tạo thành từ một lá cờ duy nhất ở người.
3. Chất lượng tinh dịch thay đổi theo độ tuổi
Đàn ông thực sự có thể sản xuất tinh trùng trong suốt cuộc đời nhưng không phải lúc nào cũng khả thi. Tinh trùng do nam giới trên 52 tuổi sản xuất có nhiều khả năng bất thường hơn tinh trùng của nam giới trẻ hơn. Việc sản xuất tinh dịch cao nhất ở nam giới ở độ tuổi 20. Và sản xuất có thể giảm dần sau những năm 20.
Nếu đàn ông không quan hệ tình dục trong vài ngày, họ có khả năng xuất tinh nhiều hơn. Tuổi tác là một yếu tố lớn khác. Các yếu tố như hút thuốc, chế độ ăn uống, di truyền và sức khỏe tổng thể có thể ảnh hưởng đến lượng tinh dịch.
4. Tinh dịch giúp tinh trùng sống lâu hơn
Tinh trùng có thể sống tới năm ngày bên trong cơ quan sinh sản của phụ nữ, chỉ chờ để thụ tinh cho trứng ngay khi nó xuất hiện. Nhưng tinh dịch không thể sống lâu bên ngoài cơ thể. Nếu thả vào nước ấm (98 độ C) thì có thể sống được vài phút. Nếu lắng đọng trong không khí hoặc trên bề mặt cứng, nó có thể sống cho đến khi khô.
5. Dị ứng với tinh dịch
Dị ứng tinh dịch là một tình trạng hiếm gặp nhưng nó vẫn tồn tại. Phản ứng dị ứng có thể gây mẩn đỏ hoặc sưng tại điểm tiếp xúc. Cụ thể hơn, protein trong tinh dịch có thể gây ra phản ứng dị ứng.
Phụ nữ có thể bị dị ứng với tinh dịch của đàn ông nếu người phụ nữ bị dị ứng với một số loại thực phẩm hoặc thuốc kháng sinh cụ thể mà đàn ông đã uống/ dùng trước khi giao hợp.
Theo suckhoedoisong.vn