Trong một dự thảo khuyến nghị mới được công bố hôm Thứ Ba ngày 9/5 vừa qua, Nhóm chuyên trách các dịch vụ dự phòng Hoa Kỳ (USPSTF) cho biết: “Trong văn bản mới, nhóm chuyên gia của chúng tôi lưu ý, phụ nữ nên khám sàng lọc ung thư vú bằng cách chụp X-quang tuyến vú ở tuổi 40, duy trì thói quen này 2 năm một lần cho đến lúc 74 tuổi”.

leftcenterrightdel
 Ảnh chụp X-quang vú một bệnh nhân được thuật toán của AI kết luận là có nguy cơ cao, từ 4 năm trước khi người này được chẩn đoán ung thư vú - Ảnh: WIRED

Ảnh chụp X-quang vú một bệnh nhân được thuật toán của AI kết luận là có nguy cơ cao, từ 4 năm trước khi người này được chẩn đoán ung thư vú - Ảnh: WIRED
Đây là bản cập nhật mới nhất cho khuyến nghị có từ năm 2016, trong đó USPSTF khuyến khích phụ nữ Mỹ chụp X-quang tuyến vú 2 năm một lần từ tuổi 50, còn quyết định khám sàng lọc ở tuổi 40 “nên là lựa chọn của từng cá nhân”.

Một số nhóm chuyên gia y tế khác, như Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, cũng khuyến nghị phụ nữ bắt đầu chụp X-quang tuyến vú từ độ tuổi 40.

Theo đó, dự thảo khuyến nghị dành cho tất cả những người được chỉ định thuộc giới tính nữ lúc chào đời, nữ giới bẩm sinh không thay đổi bản dạng giới, phụ nữ chuyển giới thành nam và người vô tính, những người có nguy cơ mắc ung thư vú ở mức trung bình.

Tiến sĩ Wanda Nicholson - Phó chủ tịch USPSTF - cho biết, những phụ nữ có bộ ngực dày và những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư thường thuộc nhóm nguy cơ trung bình. Những phụ nữ có tiền sử từng mắc ung thư vú hoặc tiền sử gia đình có đột biến gen, như đột biến gen BRCA, được xếp vào nhóm rủi ro cao.

Ung thư vú là loại ung thư phổ biến thứ hai ở phụ nữ Mỹ và có tỉ lệ tử vong cao nhất ở phụ nữ da màu.

Bà Nicholson nhận định, bản cập nhật cho khuyến nghị “sẽ cứu được nhiều mạng sống phụ nữ hơn, đặc biệt là phụ nữ da màu, những người có nguy cơ tử vong vì ung thư vú cao hơn 40%”.

Dự thảo khuyến nghị được đưa ra vài tuần sau khi một nghiên cứu trên tạp chí JAMA Network Open cho thấy, tỉ lệ tử vong do ung thư vú ở phụ nữ ở tuổi 40 là 27/100.000 người mỗi năm đối với phụ nữ da màu. Trong khi đó, con số này ở phụ nữ da trắng là 15/100.000. Ở phụ nữ da đỏ, thổ dân Alaska, gốc Tây Ban Nha và châu Á hoặc từ các đảo ở Thái Bình Dương là 11/100.000.

Các thành viên USPSTF đã xem xét và cập nhật hướng dẫn sàng lọc ung thư vú dựa trên việc phân tích dữ liệu từ hàng ngàn bản tóm tắt và hàng trăm tài liệu nghiên cứu khoa học về các chương trình sàng lọc, trường hợp ung thư và tử vong ở Hoa Kỳ.

Kết quả, họ phát hiện ra rằng việc sàng lọc bằng cách chụp X-quang tuyến vú mỗi năm mang lại lợi ích cho phụ nữ từ 40 đến 74 tuổi, như phát hiện ung thư sớm, dù có nguy cơ ẩn kèm theo, như khả năng dương tính giả, có thể dẫn đến các xét nghiệm không cần thiết và gây tổn thương tinh thần bệnh nhân.

USPSTF cũng nhận thấy rằng tỉ lệ chẩn đoán ung thư vú duy trì đà tăng mỗi năm ở phụ nữ trẻ. Cụ thể, dữ liệu dựa trên dân số “cho thấy tỉ lệ chẩn đoán ung thư vú đang tăng 2% mỗi năm kể từ năm 2015. Vì vậy, nhiều phụ nữ được phát hiện ung thư ở tuổi 40” - theo bà Nicholson.

Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ ước tính, ngày nay, có khoảng 12,9% phụ nữ sinh ra ở Mỹ sẽ bị ung thư vú vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Trước đó, một nghiên cứu được công bố vào tháng 10/2022 trên tạp chí Nature cho thấy, tỉ lệ mắc các bệnh ung thư khác nhau ở người từ 50 tuổi trở xuống đã gia tăng ở nhiều nơi trên thế giới kể từ thập niên 1990 đến nay.

Tiến sĩ Maxine Jochelson - Giám đốc dịch vụ chụp ảnh vú tại Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering ở thành phố New York - không đồng tình và không tham gia vào khuyến nghị dự thảo của USPSTF. Bà cho rằng, mọi người nên khám sàng lọc ung thư mỗi năm trong điều kiện, hoàn cảnh như hiện nay.

Bà Jochelson cho biết: “Thật không may, họ vẫn khuyến nghị người ta đi khám sàng lọc cách năm thay vì hàng năm, và đặc biệt là ở nhóm dân số trẻ, điều này rất đáng thất vọng. Bạn sẽ bỏ lỡ các bệnh ung thư sớm hơn nếu chờ đợi lâu hơn, phụ nữ trẻ và phụ nữ da màu thường mắc bệnh ung thư nặng hơn. Tôi vẫn sẽ khuyến khích mọi người khám sàng lọc hàng năm”.

Theo phụ nữ TPHCM