Dưới đây là thông tin hữu ích của TS.BS. Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia về cách sử dụng dưa chuột tốt cho sức khỏe.
1. Các thành phần dinh dưỡng có trong dưa chuột
Một cốc 142 g dưa chuột sống, cắt nhỏ, chưa chế biến chứa các chất dinh dưỡng sau:
- Nước: 137 g
- Calo: 17
- Chất đạm: 0,8 g
- Chất béo: 0,2 g
- Carbohydrate: 3,1 g, bao gồm 2,0 g đường
- Chất xơ: 1,0 g
- Canxi: 19,9 g
- Sắt: 0,3 mg
- Magiê: 17 mg
- Phốt pho: 29,8 mg
- Kali: 193 mg
- Natri: 2,8 mg
- Vitamin C: 4,5 mg
- Folate: 19,9 mcg
- Beta caroten: 44 mcg
- Lutein + zeaxanthin 22,7 mcg
- Vitamin K: 10,2 mcg.
Dưa chuột tươi thường có lớp phấn bao phủ ngoài vỏ
Dưa chuột với 95% thành phần là nước nên là nguồn cung cấp độ ẩm và giúp cơ thể giải độc tố. Ngoài ra với một thành phần dinh dưỡng đa dạng như trên dưa chuột có tác dụng tốt đối với sức khỏe như giảm triệu chứng ợ nóng và giải nhiệt. Dưa chuột làm sạch miệng, giúp giảm hôi miệng. Ngậm 1 lát dưa chuột trong miệng khoảng 30 giây, các phytochemicals trong dưa chuột có tác dụng làm sạch và khử mùi hôi trong miệng.
Dưa chuột giúp làm cảm giác khó chịu khi say rượu. Dưa chuột chứa đủ lượng đường cùng với các vitamin nhóm B, chất điện giải và các dinh dưỡng cần thiết sẽ hỗ trợ làm giảm đau đầu, mệt mỏi ở người say rượu...
Ngoài ra, dưa chuột có thể giúp làm đẹp da. Trong dưa chuột chứa nhiều axit pantothenic hoặc vitamin B5, được sử dụng để điều trị mụn trứng cá.
Dưa chuột có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe
2. Lưu ý khi ăn dưa chuột
Không nên ăn dưa chuột có vị đắng ở phần thân quả. Khi gọt dưa chuột, chúng ta thường thấy phần đầu quả dưa chuột có chút vị đăng và lấy dao gọt đi. Vị đắng ở đầu quả dưa chuột là do chất cucurbitacin có trong cây xâm nhập vào phần đầu quả giúp bảo vệ cây khỏi các loại côn trùng gây hại.
Cucurbitacin với liều lượng nhỏ sẽ giúp lợi tiểu và tốt cho cơ thể, nhưng nếu lượng cucurbitacin nhiều sẽ có vị đắng càng cao và nếu ăn nhiều sẽ gây ngộ độc cucurbitacin. Vậy nên những quả dưa chuột bị đắng cả phần thân thì không nên ăn để đảm bảo an toàn.
Hiện chưa có ghi nhận nào về trường hợp ngộ độc cucurbitacin do ăn dưa chuột dẫn tới tử vong nhưng các cây cùng họ như bầu và bí đỏ thì có. Ở Ấn Độ có một trường hợp uống nước ép quả bầu bị đắng (do chứa nhiều cucurbitacin) và đã tử vong. Ở Đức cũng có một trường hợp ăn quá nhiều bí đỏ bị đắng và cũng tử vong.
Không nên ăn dưa chuột có vị đắng ở phần thân quả.
Thành phần dưa chuột có tới hơn 90% là nước. Mặc dù dưa chuột cung cấp nước cho cơ thể nhưng nếu ăn quá nhiều dưa chuột thì sẽ đi tiểu nhiều có thể khiến cơ thể bị mất nước. Việc thanh lọc cơ thể liên tục cũng khiến cơ thể bị suy kiệt khiến chúng ta có cảm giác mệt mỏi.
Ăn dưa chuột quá nhiều có thể dẫn tới dư thừa kali bởi dưa chuột cũng là nguồn cung cấp kali dồi dào. Tăng kali máu là một dạng triệu chứng bệnh lý phát sinh do sự hiện diện của hàm lượng kali cao trong cơ thể, dẫn tới đầy hơi, đau bụng.
Lưu ý hạn chế kết hợp ăn dưa chuột với các loại rau, quả giàu vitamin C như: cà chua, chanh, quýt, cải bó xôi… sẽ làm hạn chế lượng vitamin C không được hấp thụ vào cơ thể.
Trong quá trình ăn dưa chuột, lưu ý hạn chế kết hợp ăn dưa chuột với các loại rau, quả giàu vitamin C như cà chua, chanh, quýt, cải bó xôi… bởi trong dưa chuột có men phân giải vitamin C làm hạn chế lượng vitamin C không được hấp thụ vào cơ thể.
Đặc biệt, không nên kết hợp dưa chuột với lạc. Lạc và dưa chuột đều có tính lạnh, khi kết hợp cùng nhau có thể dẫn tới đau bụng, đi ngoài.
3. Ai nên hạn chế ăn dưa chuột?
Những người bị suy thận không nên ăn nhiều dưa chuột, trong dưa chuột có chứa nhiều kali không tốt với chức năng của thận. Đặc biệt, nếu bạn ăn nhiều dưa chuột quá cũng khiến lượng kali trong cơ thể tăng lên không tốt cho hệ tim mạch.
Người bị viêm xoang hay các bệnh hô hấp nên hạn chế ăn dưa chuột trong thực đơn vì các hiệu ứng làm mát của loại rau củ này có thể khiến các biểu hiện bệnh của bạn thêm trầm trọng.
Những người có cơ địa dị ứng không nên ăn dưa chuột. Dị ứng dưa chuột thường xuất hiện ở khoang miệng, với các triệu chứng như ngứa và sưng trong miệng. Nếu bị dị ứng dưa chuột, bạn có thể khắc phục bằng cách nấu chín thay vì ăn sống. Trong dưa chuột còn có một hợp chất được gọi là cucurbitacin. Hợp chất này nếu được hấp thụ nhiều vào cơ thể có thể dẫn đến chứng khó tiêu và đầy bụng.
Những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm không nên ăn nhiều dưa chuột. Chất cucurbitacin trong dưa chuột rất khó tiêu sẽ khiến bạn bị đầy hơi và phù nề do cơ thể đang cố loại thải các độc tố bằng cách tống đẩy lượng khí gas tích tụ bên trong ra ngoài.
Những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm không nên ăn nhiều dưa chuột.
4. Cách chọn dưa chuột ngon, an toàn
Dưới đây là một số thông tin của kỹ sư nông nghiệp Bùi Văn Toản về cách chọn và bảo quản dưa chuột.
Kỹ sư nông nghiệp Bùi Văn Toản
Dưa chuột có nhiều loại. Dưa chuột nếp có mùi thơm, vị ngọt hơn dưa chuột thường nên được nhiều người lựa chọn. Muốn chọn được dưa chuột nếp, có một số đặc điểm phân biệt sau: Dưa chuột nếp quả thon, dài 20 - 25 cm, đường kính 4,5 - 5 cm, Dưa chuột nếp có hình dáng đẹp, vỏ xanh sáng có u vấu, cùi dày, ít hạt, ăn giòn, ngọt... Nếu gọt vỏ hoặc bẻ đôi quả dưa chuột nếp sẽ thấy mùi thơm đặc trưng.
Khi chọn dưa chuột, về màu sắc, nên chọn quả có màu xanh tươi sáng. Quả dưa chuột ngon thường có màu xanh tươi sáng khá đều màu, không xuất hiện các vết thâm hoặc màu ố vàng. Những quả dưa chuột có vệt ố vàng trên phần vỏ vì chúng có thể đã để lâu và có dấu hiệu bị hư, khi ăn sẽ không ngon và có vị đắng.
Quả dưa chuột ngon thường có màu xanh tươi sáng khá đều màu, không xuất hiện các vết thâm hoặc màu ố vàng.
Không nên chọn dưa chuột bị cong vẹo. Dưa chuột quả thuôn dài, kích cỡ đều nhau là loại dưa leo đặc ruột, ăn sẽ giòn ngon hơn dưa leo loại quả ngắn và tròn. Tránh chọn mua những quả dưa có phần đầu to đuôi nhỏ, bị phình to ở giữa vì chúng thường sẽ là dưa già, có ruột nhiều hạt, ăn sẽ không ngon và bị chát đắng.
Những quả dưa chuột ngon thường có lớp phấn mỏng hoặc có những nốt sần sùi bên ngoài. Đây thường là những trái mới được thu hoạch, còn non và ít hạt.
Không nên chọn dưa chuột bị cong vẹo. Tránh chọn mua những quả dưa có phần đầu to đuôi nhỏ, bởi thường sẽ là dưa già, ruột nhiều hạt.
Ngoài ra, quả dưa chuột có phần cuống, dưới đáy có núm hoa cũng là những trái còn tươi ngon và có vị ngọt
Nên chọn những quả dưa chuột nặng tay, mềm, có lớp vỏ nhẵn, không có nốt sần.
Nếu vỏ dưa mỏng và không có lớp phấn, sau khi rửa sạch bạn có thể xắt lát và dùng ngay. Tuy nhiên trước khi xắt lát hay sơ chế dưa chuột bạn cần nếm qua, nếu quả dưa có vị đắng thì bạn cần gọt vỏ để loại bỏ vị đắng. Những quả dưa nhỏ thường ít bị đắng hơn những quả to.
5. Cách bảo quản dưa chuột
Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh
Theo kỹ sư nông nghiệp Bùi Văn Toản, cần rửa sạch dưa chuột sau khi mua về, sau đó lau khô hoặc cho vào rổ, để ráo. Dùng giấy ăn hoặc giấy báo bọc kín từng trái dưa leo rồi cho vào túi zip hoặc hộp đựng thực phẩm và cho vào ngăn mát tủ lạnh bảo quản.
Khi bảo quản, không nên đặt dưa leo bên cạnh các loại quả như bơ, cà chua, chuối chín. Các thực phẩm này phát tán ethylene sẽ khiến dưa chuột nhanh bị hỏng. Lưu ý, không nên bảo quản dưa chuột dưới 10 độ C vì nhiệt độ thấp sẽ khiến dưa không giòn. Khi sử dụng phương pháp này, dưa chuột sẽ giữ được độ tươi ngon tối đa trong tủ lạnh khoảng 2 tuần.
Bảo quản dưa chuột trong tứi nilong để ngăn mát tủ lạnh.
Bảo quản trong nhiệt độ thường
Trong nhiệt độ thường bạn có thể bảo quản dưa chuột bằng cách để ở những nơi khô mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Nên dùng khăn giấy ăn, giấy báo bọc kín dưa chuột để giữ độ ẩm đồng thời giúp giữ được độ tươi lâu hơn.
Bảo quản dưa chuột đã cắt lát
Với những trái đã gọt bỏ vỏ và thái lát thì hãy xếp từng lát vào hộp đựng thực phẩm. Tiếp đến, bạn phủ một lớp khăn giấy lên phía trên bề mặt dưa chuột, đậy nắp kín lại rồi cho vào tủ lạnh. Thông thường, phương pháp này sẽ giúp bạn bảo quản dưa chuột đã cắt trong khoảng 3 - 4 ngày.
Dưa chuột đã gọt bỏ vỏ và thái lát nên xếp từng lát vào hộp đựng thực phẩm.
Theo suckhoedoisong.vn