Hình thái lây nhiễm HIV đã thay đổi
Theo báo cáo của Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), đến tháng 10 năm nay, cả nước có 220.580 người nhiễm HIV còn sống; tích lũy từ năm 1990 đến nay có 112.368 người nhiễm HIV đã tử vong.
Từ năm 2020 đến nay, dịch HIV có xu hướng gia tăng. Nếu như giai đoạn từ năm 2017 - 2019 mỗi năm phát hiện hơn 10.000 trường hợp nhiễm HIV, thì 2 năm qua VN có hơn 13.000 trường hợp nhiễm HIV được báo cáo mỗi năm.
Đáng chú ý, xu hướng dịch HIV đang thay đổi từ hình thái lây nhiễm chủ yếu từ đường máu sang lây qua đường tình dục. Nam giới trong nhóm tiêm chích ma túy nhiễm HIV có xu hướng giảm từ năm 2012 đến nay, hiện nhóm này chiếm 9%. Những năm gần đây, người được phát hiện nhiễm HIV chủ yếu trong nhóm trẻ tuổi và số nhiễm ở nhóm này tăng nhanh. Năm 2022, có tới gần 50% số ca nhiễm HIV được phát hiện ở nhóm dưới 29 tuổi. Số phát hiện mắc nhiều là các tỉnh phía nam, đặc biệt là TP.HCM (28%) và ĐBSCL (26%). Tỷ lệ HIV mới phát hiện trong nhóm nam cao hơn rất nhiều so với nữ (chiếm từ 84 - 86%). Một số địa phương báo cáo có 60 - 80% người nhiễm HIV được phát hiện trong năm qua thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM).
 |
|
Quan hệ tình dục an toàn để tránh lây nhiễm HIV
|
Cục Phòng chống HIV/AIDS thông tin: Tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm MSM tăng rõ rệt, tỷ lệ nhiễm mới cao và tăng lên từng năm. MSM và nhóm chuyển giới (TG) được dự báo có thể trở thành nhóm chiếm tỷ lệ lớn nhất trong tổng số người nhiễm HIV mới được ước tính hằng năm trong thời gian tới.
Tình dục không an toàn
“Chấm dứt dịch AIDS - Thanh niên sẵn sàng” là chủ đề của Tháng hành động quốc gia phòng chống HIV/AIDS năm 2022, từ ngày 10.11 - 10.12. Cục Phòng chống HIV/AIDS nhấn mạnh việc chấm dứt dịch AIDS chỉ có thể thành công nếu chúng ta huy động được thanh niên chủ động tham gia có hiệu quả vào các hoạt động phòng chống HIV/AIDS.
Theo báo cáo của Cục Phòng chống HIV/AIDS, trong 10 tháng năm nay, cả nước phát hiện mới 9.025 trường hợp nhiễm HIV, số bệnh nhân tử vong là 1.378. Đáng lưu ý, số người mới phát hiện nhiễm HIV tập trung chủ yếu ở độ tuổi 16 - 29 (chiếm 48,6%) và 30 - 39 (chiếm 28,4%). Đường lây chủ yếu là quan hệ tình dục không an toàn (81,6%).
Theo số liệu tổng điều tra dân số năm 2021, tỷ lệ hiểu biết toàn diện về dự phòng lây nhiễm HIV ở nữ 15 - 24 tuổi chỉ chiếm 39,8%; ở nam độ tuổi này là 48,7%. Tỷ lệ có thái độ phân biệt đối xử với HIV ở nữ 15 - 24 tuổi là 36,6%, ở nam độ tuổi này là 39,7%. Như vậy, nhóm tuổi này có kiến thức, thái độ rất hạn chế so với mục tiêu đặt ra chung của người dân VN 15 - 49 tuổi là 80% ở cả hai chỉ số trên.
Cùng với kiến thức về HIV/AIDS hạn chế, ở nam nhóm tuổi 15 - 24 có nhiều hơn 1 bạn tình (trong 12 tháng trước ngày phỏng vấn) là 14%. Đây là yếu tố quan trọng dẫn đến quan hệ tình dục không an toàn làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV và mắc các bệnh lây qua đường tình dục như lậu, giang mai...
Theo Thanh niên