Một tay cầm chiếc gương nhỏ gọn và tay kia cầm dụng cụ uốn mi, Grace Xu (Mỹ) bình tĩnh nói với khoảng 300.000 người theo dõi trên TikTok rằng cô sắp bị sa thải: “Dường như quyết định sa thải này cũng là điều tôi mong chờ. Vũ trụ đã lên tiếng giùm tôi”. Người phụ nữ 26 tuổi có ý định theo đuổi một nghề khác: làm người sáng tạo nội dung.
Nhìn chung, thị trường việc làm ở Mỹ đang phát triển mạnh mẽ, với tỉ lệ thất nghiệp hiện ở mức dưới 4% trong 26 tháng liên tiếp. Tuy nhiên, việc tuyển dụng phần lớn chỉ tập trung vào một số ngành.
Do đó, thay vì cố gắng quay trở lại công việc truyền thống, những người như cô Xu đang tìm kiếm con đường mới thông qua việc sáng tạo nội dung trực tuyến.
Sarah Damaske - chuyên gia nghiên cứu về quan hệ lao động và xã hội học tại Đại học Penn State, bang Pennsylvania (Mỹ) - nhận định: “Hầu hết nhân viên bây giờ nghĩ họ sẽ không tìm thấy sự an toàn lâu dài về nghề nghiệp. Tôi nghĩ họ cảm thấy ít rủi ro hơn khi làm những việc tự do như trở thành người sáng tạo nội dung”.
Theo bộ phận nghiên cứu của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs (Mỹ), 4% người sáng tạo nội dung toàn cầu kiếm được hơn 100.000 USD mỗi năm trong ngành công nghiệp trị giá 250 tỉ USD.
YouTube có hơn 3 triệu kênh trong Chương trình đối tác YouTube và đã trả hơn 70 tỉ USD cho những người sáng tạo nội dung trong 3 năm qua. Trong khi đó, TikTok cũng chứng kiến sự tăng trưởng 15% về khả năng kiếm tiền của người dùng.
Brooke Erin Duffy - giáo sư truyền thông tại Đại học Cornell (New York, Mỹ) - giải thích: “Nhiều người chuyển sang sáng tạo nội dung toàn thời gian sau khi nhận thấy lợi ích từ công việc này hoặc họ dùng nó như ngã rẽ tạm để chuẩn bị quay trở lại làm việc”.
Đại dịch cũng định hình lại cách nhân viên xem xét công việc, trong đó nhiều người thích có thêm quyền kiểm soát đối với lịch trình của bản thân và khả năng thực hiện công việc tại nhà.
Đối với Grace Xu, đại dịch cho phép cô tìm lại sở thích của mình. Các nội dung về những món đồ cô khâu, đan bằng tay dần thu hút lượng người theo dõi ổn định. Ngay cả khi cô rời ngành ngân hàng để chuyển sang lĩnh vực công nghệ nhằm cân bằng cuộc sống và công việc tốt hơn, cô vẫn tiếp tục sáng tạo nội dung.
Khi làn sóng sa thải trong ngành công nghệ diễn ra vào mùa hè năm 2023, Grace Xu tự hỏi liệu cô có nên dành toàn thời gian cho công việc sáng tạo nội dung hay không. Đợt sa thải chính thức đã tạo động lực cho cô thực hiện sớm kế hoạch của mình.
Chủ kênh “Mẹ của Pot Roast” trên TikTok chia sẻ, cô từng cố bám trụ công việc trong ngành kỹ thuật để hưởng bảo hiểm y tế và trả khoản vay thời sinh viên.
Vào năm 2022, cô quyết định chuyển sang sáng tạo nội dung toàn thời gian. Cô có 1,2 triệu người theo dõi trên TikTok. Phần lớn thu nhập của cô vào năm 2023 (khoảng 30.000 USD) đến từ Patreon - một trang web gọi vốn dành cho người sáng tạo nội dung - và một phần nhỏ từ các giao dịch thương hiệu khác (khoảng 10.000 USD).
Cô nói: “Công việc này đòi hỏi bạn phải sẵn sàng cho việc thất bại, không kiếm được nhiều tiền. Bạn phải thực tế”.
Thật vậy, một người cần có thời gian, năng lượng và nguồn lực để biến việc sáng tạo nội dung thành sự nghiệp thành công. Người sáng tạo phải thương lượng các thỏa thuận thương hiệu hoặc tìm nhà tài trợ để có thu nhập ổn định.
Nhưng những khoản thanh toán đó có thể đến chậm nhiều tháng. Một số người dựa vào tiền tiết kiệm từ nghề nghiệp truyền thống của họ để bù đắp những khoảng trống trong khi chờ đợi.
Chủ kênh “Mẹ của Pot Roast” chia sẻ: “Thành công của bạn phụ thuộc vào thuật toán, nguyên tắc cộng đồng của nền tảng và khán giả có thể thích hoặc không thích bạn vào bất kỳ thời điểm nào”.
Theo phụ nữ TPHCM