Mexico: Một ngày không có phụ nữ

Buổi sáng ngày 9/3, tại thủ đô Mexico City, một trong những thành phố đông đúc nhất thế giới, thế nhưng, vào giờ cao điểm của buổi sáng, mọi thứ trở nên im ắng tới bất thường.

Ở tất cả địa điểm công cộng, người ta không thấy bóng dáng của bất kỳ người phụ nữ nào đang làm việc, dù tại ga tàu điện ngầm, ngân hàng hay thậm chí, một số tiệm nail, tiệm làm tóc cũng đóng cửa chặt. Không riêng thủ đô, rất ít phụ nữ xuất hiện trên đường ở tất cả các thành phố ở Mexico.

Đình công chống femicide

Thời gian gần đây, Mexico bị chấn động bởi sự gia tăng của nạn bạo lực đối với phái nữ (femicide), trong đó có một số vụ án mạng đặc biệt khủng khiếp. Chỉ trong tháng Hai, Mexico đã phát hiện hai vụ sát hại phụ nữ và trẻ em vô cùng đáng sợ, đó là Ingrid Escamilla, 25 tuổi và cô bé Fátima Cecilia Aldrighett Antón, 7 tuổi.

Những vụ án này đã tiếp thêm sức mạnh cho phong trào phụ nữ diễn ra trong thời gian dài, vốn đã nhiều lần đụng độ với nhiều đời chính phủ Mexico. Họ, những người phụ nữ nói rằng chính quyền đã làm rất ít để bảo vệ phái nữ.

Trong những tuần vừa qua, hàng ngàn người biểu tình đã xuất hiện bên ngoài toà nhà chính phủ, viết những dòng chữ “Quốc gia Femicide” nguệch ngoạc bên ngoài cửa. Vào ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, ít nhất 80.000 người đã diễu hành qua trung tâm thành phố.

Ngày 9/3, đông đảo phụ nữ trên khắp Mexico đã cùng nhau tham gia một cuộc đình công lịch sử với quy mô trên toàn quốc. Ban tổ chức gọi tên cuộc đình công này “Một ngày không có chúng tôi” và được lên kế hoạch từ nhiều tuần trước đó.

Với khẩu hiệu “Vào ngày mùng 9, phái nữ không đi đâu”, phái nữ ở Mexico muốn lên tiếng và phản đối nạn femicide đang ngày một gia tăng và hơn thế, nhằm đẩy lùi nền văn hóa mà những đóng góp hằng ngày của người phụ nữ cho xã hội đều bị lãng quên, xem nhẹ. Phụ nữ được kêu gọi nghỉ một ngày công tại công sở cũng như dừng làm việc nội trợ tại nhà.

Sự ủng hộ rộng rãi

Phong trào phát triển lớn đến mức, ngay cả chính phủ - mục tiêu của cuộc biểu tình cũng đồng ý tham gia. Thị trưởng thành phố Mexico, bà Claudia Sheinbaum Pardo cho biết các nhân viên nữ nghỉ làm trong ngày 9/3 sẽ không bị phạt.

Thậm chí, tại Bộ Ngoại giao Mexico, các nhà ngoại giao nữ cũng không đi làm và chỉ để lại những mảnh giấy nói lên tâm tư của mình trên bàn làm việc: “Đến cuối ngày, sẽ có 10 phụ nữ bị sát hại. Hãy ngừng giết chúng tôi”.

“Tôi quyết định không đi làm, không ra khỏi nhà, không đi chợ như cách thể hiện sự phản đối nạn bạo lực mà người phụ nữ đang phải gánh chịu”, cô Brenda Hernandez, 33 tuổi làm quản lý siêu thị tại Mexico City chia sẻ.

Theo cô, cuộc biểu tình là một thông điệp mạnh mẽ với xã hội: “Nếu chúng tôi tiếp tục không làm gì cả trước tình trạng bạo lực gia tăng, ngày mai điều gì đó có thể xảy đến với vợ bạn, con gái bạn hay mẹ bạn.”

Tuy vậy, không phải mọi phụ nữ đều dám nghỉ làm ngày 9/3 hay mọi người chủ lao động ủng hộ vấn đề này. Bà Magda Rodriguez, một người bán hàng rong cho biết: “Tôi sẵn sàng tham gia phong trào, nhưng là bà mẹ đơn thân, tôi phải làm việc để con mình được ăn no và đến trường”.

“Nghỉ làm một hôm là điều xa xỉ mà tôi không biết đến. Không có ngày nghỉ. Nếu không làm thì không có ăn”, bà nói.

Phản ứng của chính quyền

Đương nhiên, với một phong trào với mức toàn quốc thế này, không có lý nào mà các chính trị gia không để ý đến. Vào ngày 10/3, Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador đã phải lên tiếng về việc giảm thiểu nạn femicide.

Thế nhưng, khi được hỏi liệu chính phủ có cách tiếp cận mới nào cho vấn đề này không, ông Lopez Obrador thẳng thừng trả lời là không. Thay vào đó, ông và chính quyền của mình sẽ củng cố các chiến lược cũ nhằm điều tra nguyên nhân của nạn femicide tại Mexico.

Ông cũng liệt kê một loạt giải pháp, bao gồm việc xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn, trong đó không có vấn đề thất nghiệp, người dân có lương cao, gia đình hạnh phúc… cùng việc tăng cường những giá trị tốt đẹp khác.

Cũng chưa thể nói rõ được liệu phong trào này có đem lại bất cứ thay đổi gì trong xã hội của quốc gia Trung Mỹ này, nhưng có một điều chắc chắn rằng, đây sẽ là tấm gương lớn để phụ nữ trên toàn thế giới học tập và lên tiếng vì sự an toàn của bản thân ở bất kỳ nơi đâu.

Đó cũng là một trong những mong muốn của các nhà tổ chức nhằm đẩy lùi nạn femicide ở Mexico và hy vọng rằng, cuộc đình công có thể chuyển biến thành hành động cụ thể. Chẳng hạn như cảnh sát điều tra phá án hiệu quả hơn và tăng hình phạt đối với những kẻ tấn công hoặc giết phụ nữ, để phụ nữ cảm thấy an toàn hơn mỗi khi bước chân ra đường.

Theo Thế giới và Việt Nam