Cô Winnie Keben từng cảm thấy thật may mắn khi được nuôi dạy những người con của mình trong ngôi nhà mà chồng cô từng khôn lớn, nơi chỉ cách bờ hồ Baringo 500 mét.
Hồ nước ngọt rộng lớn ở Kenya với tiếng chim líu lo mỗi ngày và các sinh vật thủy sinh phong phú đã trở thành địa điểm thu hút người đến câu cá và khách du lịch quốc tế.
Nhưng trong 1 thập kỷ qua, hồ Baringo đã tăng gấp đôi diện tích, chủ yếu do lượng mưa lớn và sự biến đổi khí hậu, theo các nhà khoa học, làm cho lượng nước trong hồ ngày một đầy hơn. Hồ mở rộng đã "nuốt chửng" các ngôi nhà, đồng thời mang đến những con cá sấu và hà mã xuất hiện trước cửa nhà hay trong lớp học của người dân địa phương.
Cô Keben chưa bao giờ tưởng tượng mình sẽ phải rời bỏ ngôi nhà chứa đầy kỷ niệm.
Hồ nước thân quen đã lấy đi gần như tất cả mọi thứ!
Cô Keben đứng trước ngôi nhà của mình tại Meisori ở Kenya.
Những người phụ nữ chuẩn bị đem cá ra chợ bán sau khi đánh bắt ở hồ.
Trong những giây phút cuối cùng trước khi bi kịch ập đến, cô Keben đang tưới nước cho khu vườn từ nước hồ Baringo. Khi trời bắt đầu nhá nhem, cô chuẩn bị về nhà để nấu bữa tối.
Nhưng có thứ gì đó đang từ từ di chuyển đến gần.
"Ngay sau khi tôi cúi xuống để rửa chân phải của mình trước khi về nhà, tôi đã nhìn thấy một con cá sấu trồi lên từ mặt nước. Tôi đã hét rất to nhưng không may tôi đã bị rơi xuống hồ", cô Keben nhớ lại ký ức kinh hoàng.
Con cá sấu kéo cô xuống vùng nước sâu hơn trong khi Keben cố gắng vùng vẫy chống trả. Chồng cô đã nhanh chóng chạy đến ngay sau khi nghe thấy tiếng hét lớn.
Anh Laban nhanh chóng túm lấy tay vợ nhưng bị con vật hung dữ giữ lại. Laban cố gắng thử lại một lần nữa. Sau lần thứ 3 thì vợ anh, mẹ của 3 đứa trẻ đã bất tỉnh.
"Khi ấy tôi nghĩ vợ tôi đã chết, bỏ lại tôi một mình", anh Laban cho hay.
Khi nghĩ đến con gái nhỏ chỉ mới 6 tháng tuổi và 2 đứa con khác, anh bắt đầu la hét cầu cứu sự giúp đỡ. Một người đàn ông khác chạy đến mang theo một con dao và tấn công con cá sấu. Đột nhiên, nó bơi đi và bỏ lại "con mồi".
Laban chỉ nơi vợ anh bị con cá sấu tấn công tại hồ nước Baringo.
Laban cùng với dân làng đã nhanh chóng đưa vợ anh đi qua những con đường gập ghềnh để đến bệnh viện ở thị trấn bên cạnh. Tuy nhiên, các bác sĩ cho biết họ không đủ trang thiết bị để chữa trị vết thương nặng như vậy. Họ phải đi qua 2 bệnh viện nữa và khi đó người mẹ 3 con nghĩ mình sẽ chết.
Các bác sĩ đã buộc phải cắt bỏ đôi chân để cứu mạng sống của cô. Gia đình đã phải bán gà và dê để trang trải chi phí cho người phụ nữ này. Nhưng trong khi cô đang điều trị thì một cơn mưa không ngớt rơi xuống, nước hồ dâng lên tràn vào nhà và cả những cánh đồng của họ.
Tất cả buộc phải rời khỏi ngôi nhà quen thuộc. Cô Keben tiếc nuối nói: "Tôi rất yêu nơi ở của mình vì tôi có thể làm nông với chồng, kiếm thêm tiền ăn và học phí".
Chỉ còn một chân, cô Keben không thể làm nông được nữa. Chồng cô trở thành trụ cột chính trong gia đình, nhận làm việc tại các trang trại.
Cá sấu xuất hiện nhiều hơn trong hồ nước ngọt.
Baringo là một trong 10 hồ ở Thung lũng Rift của Kenya đã được mở rộng trong thập kỷ qua. Các vùng nước ngập mưa đã nhấn chìm nhiều ngôi làng và hòn đảo, khiến những con cá sấu hung dữ sống gần với người dân hơn.
Theo một báo cáo năm 2021 về các hồ đang mở rộng của Bộ Môi trường và Lâm nghiệp Kenya cùng Chương trình Phát triển Liên hợp quốc, nước hồ dâng cao do biến đổi khí hậu đã khiến hơn 75.000 hộ gia đình phải di dời. Theo báo cáo, lũ lụt xung quanh hồ Baringo luôn nằm trong mức độ nghiêm trọng khiến hơn 3.000 hộ gia đình bị phá hủy.
Hồ Baringo vẫn là nguồn cung cấp nước ngọt quan trọng cho dân làng, vật nuôi, nghề đánh bắt cá và động vật hoang dã. Nhưng các nhà khoa học lo ngại một ngày nào đó nó có thể hợp nhất với một hồ nước mặn cách đó không xa, hồ Bogoria. Nó cũng đang mở rộng đe dọa đến hồ nước ngọt.
Cô Keben chia sẻ: "Hà mã và cá sấu ở sâu bên trong hồ, cách xa chúng tôi. Nhưng giờ đây, chúng đã tấn công tất cả mọi thứ".
Cô Keben cùng đôi chân giả sau sự cố kinh hoàng.
Người phụ nữ vẫn còn ám ảnh bởi cuộc tấn công cách đây 10 năm về trước. Cô đã không bao giờ trở lại ngôi nhà xưa cũ, dù chỉ là chuyến thăm ngắn ngủi. Rủi ro ngày một cao lên khi nhiều cá sấu và hà mã đã xuất hiện ở nơi đây.
Hiện tại, không hiếm những đứa trẻ trong làng phải mang vết sẹo từ những dấu răng sắc nhọn hung bạo. Những người khác, giống cô Keben, bị mất tứ chi hoặc nhiều người không rõ sống chết ra sao.
Một cậu bé 10 tuổi gần đây đã bị một con hà mã kéo đi và vẫn chưa được tìm thấy. Keben nói rằng cô không có kế hoạch trở lại nơi cũ. Mặc dù cô luôn nhớ chốn xưa da diết.
"Đó là nơi tôi gọi là nhà", Keben nghẹn ngào nói.
Diệp Lục (Nguồn: AP)