Tổng thống Donald Trump phát biểu trong kỳ họp Đại hội đồng LHQ ngày 22.9 - REUTERS

Tối qua 22.9 (theo giờ Việt Nam), kỳ họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) chính thức khai mạc, nhưng phòng họp tại trụ sở LHQ ở TP.New York (Mỹ) lại vắng vì kỳ họp năm nay chủ yếu được tổ chức trực tuyến do đại dịch Covid-19, theo AFP.

Đây là kỳ họp Đại hội đồng LHQ trực tuyến đầu tiên kể từ khi tổ chức này được thành lập vào năm 1945. Những năm trước, khoảng 10.000 người, trong đó có nhiều nhà lãnh đạo đến trụ sở của LHQ để phát biểu trong phiên thảo luận chung. Tuy nhiên năm nay, các nhà lãnh đạo sẽ gửi bài phát biểu ghi hình của họ để phát ở phòng họp của Đại hội đồng LHQ.

Covid-19 phủ bóng kỳ họp

Chủ đề của phiên thảo luận chung năm nay là “Tương lai chúng ta muốn, LHQ chúng ta cần: tái khẳng định cam kết tập thể về chủ nghĩa đa phương - đối phó Covid-19 thông qua hành động đa phương hiệu quả”, theo thông báo của LHQ. Theo đó, Covid-19 nhiều khả năng là nội dung bao trùm trong phiên thảo luận, diễn ra từ ngày 22 - 26 và 29.9.

Trong thông điệp ghi hình được phát tại phiên thảo luận, Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Trung Quốc để vi rút gây bệnh Covid-19 lây nhiễm cho thế giới, đồng thời kêu gọi LHQ phải buộc Trung Quốc chịu trách nhiệm. Ông Trump hứa sẽ cung cấp vắc xin Covid-19 và nhấn mạnh sẽ kết thúc đại dịch.

Trong bài phát biểu được phát sau đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố thế giới không nên chính trị hóa cuộc chiến chống Covid-19. Ông Tập còn tuyên bố vắc xin Covid-19 sẽ được cung cấp cho các nước đang phát triển, theo Reuters.

Trong 4 nước có lãnh đạo phát biểu ngày 22.9, Mỹ là vùng dịch lớn nhất thế giới và có số ca Covid-19 tử vong vượt ngưỡng 200.000. Brazil đứng thứ hai với hơn 136.000 ca tử vong, theo dữ liệu từ Đại học Johns Hopkins. Hai nhà lãnh đạo Brazil và Mỹ đã nhiều lần bất đồng với các thống đốc và chuyên gia y tế về cách ứng phó Covid-19, nhấn mạnh hậu quả kinh tế của phong tỏa phòng chống đại dịch. Trong khi đó, Trung Quốc là nơi khởi phát Covid-19 và bị Mỹ cùng một số nước khác cáo buộc là thiếu minh bạch, khiến đại dịch lây lan trầm trọng hơn. Bắc Kinh đã bác bỏ cáo buộc này. Còn Nga khiến thế giới bất ngờ về tốc độ phát triển vắc xin Covid-19, khi hồi tháng 8 trở thành quốc gia đầu tiên phê chuẩn vắc xin phòng ngừa bệnh này.

Đối đầu Mỹ - Trung

Căng thẳng Mỹ - Trung Quốc cũng đang là thách thức đối với tính hiệu quả và sự đoàn kết của LHQ nên được cho sẽ là chủ đề được đề cập nhiều trong phiên thảo luận chung.

Hôm 21.9, trong sự kiện kỷ niệm 75 năm thành lập LHQ, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra tuyên bố được cho là nhắm vào Mỹ khi nhấn mạnh: “Không có quốc gia nào có quyền kiểm soát các vấn đề toàn cầu, kiểm soát vận mệnh của nước khác hay giữ các lợi thế trong phát triển cho riêng mình… Chủ nghĩa đơn phương không có tiến triển”.

Trung Quốc lâu nay tự cho mình là dẫn đầu trong việc thúc đẩy chủ nghĩa đa phương. Trong khi đó, Tổng thống Trump thời gian qua cho thấy sự xem nhẹ hợp tác quốc tế với việc rút Mỹ khỏi các thỏa thuận toàn cầu về khí hậu, hạt nhân Iran, rời khỏi Hội đồng Nhân quyền LHQ và Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Cũng tại sự kiện kỷ niệm 75 năm thành lập LHQ, Phó đại sứ Mỹ tại LHQ Cherith Norman Chalet đánh giá tổ chức quốc tế này đã chứng minh “có những thử nghiệm thành công, nhưng còn nhiều lý do gây quan ngại”. Bà Chalet cho rằng LHQ lâu nay không chịu tiến hành những cải cách có ý nghĩa và thường thiếu minh bạch, theo Reuters.

Nhiều nhà lãnh đạo khác cũng đã kêu gọi cải cách LHQ và đặc biệt HĐBA LHQ, lập luận chỉ có 5 thành viên thường trực gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp mới có quyền phủ quyết là không công bằng. Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cùng ngày cảnh báo thế giới đang gặp nhiều thách thức đa phương nhưng lại thiếu giải pháp đa phương, theo Reuters.

Theo thanhnien