 |
| Bia ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng) |
Quyết định này được đưa ra trong khuôn khổ kỳ họp thứ 9 của Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương của UNESCO, diễn ra sáng 26/11, tại Hàn Quốc. Kỳ họp này diễn ra kết hợp cả trực tuyến và trực tiếp, gồm 116 đại biểu đến từ 20/28 quốc gia thành viên.
Bia ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn, gồm 78 bia, trong đó có 76 bia chữ Hán và 2 bia chữ Nôm. Chúng được thể hiện với hình thức, phong cách đa dạng như: thơ văn, đề từ, ngự bút, bia ký, tán, đề danh, câu đối... của các vị vua, quan triều Nguyễn, cao tăng, cùng nhiều thế hệ tao nhân, mặc khách đã từng dừng chân nơi đây. Thời gian xuất hiện của chúng là từ nửa đầu thế kỷ XVII đến thập niên 60 của thế kỷ XX.
Bia ma nhai tại Ngũ Hành Sơn là tài liệu gốc duy nhất được vua Minh Mạng ngự bút, cho khắc lên các vách núi, hang động. Sự kiện này được ghi chép lại trong:
Đại Nam nhất thống chí,
Đại Nam thực lục,
Đại Nam dư địa chí ước biên…
Cục Di sản Văn hóa đánh giá bia ma nhai là những tư liệu đặc sắc, thể hiện rõ sự giao thoa, hòa nhịp về kinh tế, văn hóa, xã hội giữa Việt Nam, Nhật Bản, Trung Quốc tại Việt Nam từ thế kỷ XVII đến thế kỷ XIX.
 |
| Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu |
Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là bộ sưu tập độc bản, viết tay. Trong đó gồm 26 sắc phong gốc của vua triều Lê, Nguyễn; 19 tờ văn bằng và 3 bức trướng bằng lụa, viết bằng chữ Hán và chữ Nôm từ năm 1689 đến năm 1943.
Đây là tư liệu quý về văn hoá giáo dục của Việt Nam ở miền Trung, giúp nghiên cứu quan hệ xã hội, lịch sử phát triển của làng thời xưa trong giai đoạn từ thế kỷ cuối thế kỷ XVII đến giữa thế kỷ XX.
Có 6/48 tư liệu liên quan đến bình đẳng giới. Trong đó, 5 sắc phong vinh danh phụ nữ, đã được Văn phòng UNESCO tại Băng Cốc đưa vào giới thiệu ở triển lãm Women in history - Telling HERstory through memory of the world vào tháng 3/2021
Một số quốc gia khác cũng có hồ sơ được ghi nhận vào sáng 26/11 như: Singapore, Indonesia, Iran, Hàn Quốc, Trung Quốc.
Hiện tại, Việt Nam có 9 di sản được UNESCO ghi danh, gồm 2 di sản tư liệu thế giới và 7 di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trong đó, 2 di sản tư liệu thế giới là mộc bản triều Nguyễn và bia tiến sĩ Văn miếu Quốc Tử Giám. Các di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương gồm có: mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang), châu bản triều Nguyễn, văn thơ trên kiến trúc cung đình Huế, mộc bản trường Phúc Giang (Hà Tĩnh), Hoàng hoa sứ trình đồ (Hà Tĩnh).
Theo phụ nữ TPHCM