Ảnh minh họa
Thế giới đang mất cân bằng. Thế giới trở nên thịnh vượng hơn nhưng đồng thời cũng bất bình đẳng hơn bất kỳ thời đại nào kể từ Chiến tranh thế giới lần thứ hai. Dẫu thế giới đang dần hồi phục từ cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu nhưng sự phục hồi này dường như vô nghĩa. Rất nhiều phụ nữ được đào tạo nhưng họ đang phải vất vả tìm kiếm việc làm. Tại nhiều quốc gia ở Trung Đông, Nam Phi, Mỹ Latinh, Caribe và Nam Âu, tỷ lệ thất nghiệp cao nhất trong lịch sử. Tại những nơi phụ nữ có việc làm, phụ nữ bị trả công ít hơn nam giới trung bình 24%. Đa phần phụ nữ làm việc với mức lương ít ỏi hay những công việc không ổn định như nông nghiệp quy mô nhỏ, nghề giúp việc gia đình - nhưng công việc mà phụ nữ chiếm tới 83%.
Tại sao nền kinh tế toàn cầu không hỗ trợ phụ nữ? Trong báo cáo “Sự tiến bộ của Phụ nữ Thế giới 2015-2016: Chuyển đổi các nền kinh tế, Đảm bảo các quyền” của UN Women, chúng tôi đã nghiên cứu lý do của sự thất bại này và đề xuất các giải pháp. Chúng ta hãy có cái nhìn mới, khách quan và tổng thể về các chính sách kinh tế-xã hội và quá trình thực hiện những chính sách này đối với toàn bộ nền kinh tế. Đặc biệt, hãy nhìn vào nền kinh tế “vô hình” với những công việc không được trả lương như chăm sóc gia đình và nội trợ đã tồn tại từ lâu tại tất cả các nền kinh tế và xã hội. Các công cụ đo lường thông thường như Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) từ lâu đã “mù giới” khi bỏ qua một lượng lớn các công việc mà phụ nữ và trẻ em gái phải làm và không lắng nghe những lời kêu gọi huy động các nguồn lực công như đầu tư vào việc cung cấp nước sạch và năng lượng.
Chúng tôi đề nghị sử dụng cách tiếp cận dựa trên nhân quyền để giải quyết các vấn đề kinh tế. Chúng tôi đề xuất các giải pháp cụ thể và dựa trên cơ sở bằng chứng cho các Chính phủ và khu vực tư nhân để có những bước tiến trong việc tạo ra những công việc ổn định, được trả lương công bằng cho phụ nữ, không bị quấy rối tình dục, bạo lực và được hỗ trợ những dịch vụ xã hội có chất lượng tốt. Các nguồn lực xã hội chưa hướng đến một cách có hiệu quả những dịch vụ thiết yếu như cung cấp nước sạch và vệ sinh, dịch vụ chăm sóc y tế có chất lượng, dịch vụ chăm sóc người già và trẻ em ổn định…
Tại những nơi không có dịch vụ công, phụ nữ và trẻ em gái phải hứng chịu sự thiếu hụt trước tiên. Đây là sự trừng phạt thiếu công bằng đối với phụ nữ khi các quốc gia không cung cấp các nguồn lực cần thiết và điều này ảnh hưởng tới hàng tỷ phụ nữ trên toàn thế giới. Số liệu đến từ các quốc gia như Pháp, Đức, Thụy Điển và Thổ Nhĩ Kỳ cho biết trong suốt cuộc đời phụ nữ bị trả lương thấp hơn nam giới từ 31% đến 75%. Chúng ta cần đưa ra những chính sách giúp cả phụ nữ và nam giới có thể chăm sóc người thân mà không phải hy sinh an ninh kinh tế, sự thành công và sự tự lập của mình.
Nền kinh tế toàn cầu dường như có chung mục tiêu đạt được tầm nhìn về quyền của phụ nữ. Tuy nhiên, thay vì thực hiện mục tiêu này, chính nền kinh tế toàn cầu đang hạn chế khả năng thực hiện nó. Khi không có sự lựa chọn, quyền của phụ nữ sẽ không được đảm bảo. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có giải pháp. Báo cáo “Sự tiến bộ của Phụ nữ Thế giới 2015-2016: Chuyển đổi các nền kinh tế, Đảm bảo các quyền” đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm huy động các nguồn lực đầu tư vào những dịch vụ công cộng và chuyển đổi xã hội bằng cách tăng cường thi hành nghĩa vụ thuế hiện hành, xác định lại các khoản chi tiêu ưu tiên và mở rộng cơ sở thuế nói chung, cũng như thông qua các khoản vay quốc tế và hỗ trợ phát triển .
Các tập đoàn toàn cầu cũng có vai trò trung tâm trong việc đảm bảo việc trả lương và tạo ra các cơ hội nghề nghiệp công bằng cho người lao động. Các cổ đông cũng có thể yêu cầu doanh nghiệp thực hiện các trách nhiệm đối với các quốc gia mà doanh nghiệp đang hoạt động. Ước tính thế giới mất 98-106 tỷ USD do thất thoát thuế hàng năm tại các quốc gia đang phát triển từ việc chuyển giá thương mại, cách thức mà các doanh nghiệp hay thực hiện để trốn thuế. Con số này nhiều hơn gần 20 tỷ USD so với số tiền cần thiết để cung cấp nước sạch và vệ sinh cho toàn thế giới trong một năm.
Với quyền được kết hợp các chính sách kinh tế và xã hội, các Chính phủ có thể tạo ra sự chuyển đổi tích cực như tạo ra nhiều công việc ổn định cho phụ nữ, nam giới và đảm bảo những công việc không được trả lương được ghi nhận và hỗ trợ. Những giải pháp như trợ cấp gia đình và các khoản lương hưu toàn cầu có thể tăng cường an ninh thu nhập cho phụ nữ, giúp phụ nữ nhận ra tiềm năng bản thân cũng như tạo ra nhiều cơ hội cho cuộc sống. Cuối cùng, các chính sách vĩ mô có thể và nên đảm bảo các quyền của phụ nữ bằng cách tạo ra những nền kinh tế năng động và ổn định, bằng cách tạo ra những công việc ổn định và huy động các nguồn lực để đầu tư vào dịch vụ công.
Phát huy quyền của phụ nữ không những tạo ra nhiều việc làm và thu nhập cho phụ nữ mà còn giúp toàn xã hội phát triển một cách công bằng và ổn định. Tiến bộ cho phụ nữ và tiến bộ cho tất cả chúng ta!
Theo Phụ nữ Việt Nam