Nuôi dạy con cái là việc quan trọng trong gia đình, nhưng xung quanh vấn đề này, cha mẹ thường có quan điểm và cách làm khác nhau, dẫn đến việc "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược", làm bản thân đứa con đứng giữa cũng không hiểu phải nghe ai.
Lý Mai Cẩn (Meijin Li), một giáo sư tâm lý học Trung Quốc đã chỉ ra ba nguyên tắc cơ bản trong việc cha mẹ nuôi dạy con để tránh việc mâu thuẫn
Ảnh minh họa: Freepik.
Một người đã phụ trách dạy con thì người kia không nên can thiệp
Trong một gia đình, mỗi người có một hoàn cảnh sống, một quan niệm và phương pháp giáo dục khác biệt. Vì thế, nếu cả hai cùng nhúng tay vào việc giáo dục con cái trong cùng một lúc, rất dễ dẫn đến sự mâu thuẫn. Thêm vào đó, khi liên tục phải tiếp nhận những phương pháp giáo dục khác nhau, đứa trẻ sẽ bối rối không hiểu phải thực hiện theo cách nào là đúng. Thế nên, tốt nhất là khi người này dạy con, người kia chớ nên can thiệp.
Nếu cảm thấy phương pháp của nửa kia không phù hợp, một trong hai phía có thể lựa lúc để trao đổi để đi đến thống nhất một phương pháp thích hợp nhất. Trong quá trình đó, theo chuyên gia, trẻ cần cha và mẹ ở hai vai trò: người chỉ đạo và người đồng hành. Người chỉ đạo đưa ra những yêu cầu, những quy tắc, trong khi người đồng hành cùng với trẻ thực hiện các yêu cầu và quy tắc đó.
Do đó, cha mẹ cần phải bàn luận để đi đến quyết định xem ai là người chỉ đạo, và ai sẽ là người đồng hành. Vai trò này cần được cả hai phía tôn trọng và đảm bảo trong suốt quá trình nuôi dạy trẻ. Nếu cả hai có bất đồng gì, tốt nhất là xử lý sau lưng trẻ, còn trước mặt chúng, luôn phải thể hiện sự đoàn kết.
Trong show truyền hình thực tế Welcome New Life của đài Hồ Nam, Trung Quốc, cặp vợ chồng Lưu Tuyền và Vương Thao cho thấy sự khác biệt trong quan niệm giáo dục.
Lưu Tuyền, một nhà vô địch Olympic luôn cho rằng cần phải chăm chỉ rèn luyện, phải chịu đựng gian khổ thì mới có thể thành công trong cuộc sống. Với quan niệm này, cô yêu cầu con trai tuân thủ những quy tắc khắt khe trong mọi hoạt động sinh hoạt, học tập.
Trong khi đó, Vương Thao - một người tâm hướng Phật lại cho rằng không nên quá nghiêm khắc với trẻ con, hãy để chúng tận hưởng một cuộc sống hồn nhiên, thoải mái như đúng bản chất của chúng. Điều đặc biệt là, thay vì áp đặt phương pháp giáo dục của mình lên con và gây ra mâu thuẫn với vợ, anh luôn tìm cách hỗ trợ cô dạy con. Ví dụ, khi Lưu Tuyền khuyên con nên viết một lá thư thăm hỏi một người ở xa, nhưng cậu bé không tán đồng, hai mẹ con mâu thuẫn căng thẳng, cậu con trai thậm chí khóc òa lên vì tức mẹ. Vương Thao thấy vậy đã khéo can thiệp, anh dỗ dành vợ nghỉ ngơi, rồi động viên con: "Bố con mình sẽ cùng viết lá thư đó, con nghĩ sao?".
Trong quá trình đồng hành cùng cậu con, Vương Thao thường xuyên khen ngợi cậu bé viết văn hay, sau đó giúp con thêm vào lá thư những từ ngữ sinh động, hấp dẫn... Rất nhanh chóng, hai cha con hoàn thành xong lá thư trong sự phấn khởi của cậu bé.
Nhờ cách xử lý của mình, Vương Thao cho thấy anh không chỉ tôn trọng phương pháp giáo dục của vợ, mà còn giúp con giải quyết vấn đề một cách linh hoạt.
Tuyệt đối không cãi nhau trước mặt trẻ
Rất nhiều nhà rơi vào cảnh "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược", bố mắng một đằng, mẹ dạy một nẻo, làm đứa trẻ không biết nghe ai. Cuối cùng, chúng thấy bố sai, mẹ chưa chắc đã đúng, thôi thì mặc kệ. Thế nên, một điều tối kỵ là đừng bao giờ cãi nhau trước mặt con cái.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ rõ: khi cha mẹ cãi nhau hay có hành vi bạo lực gia đình, trẻ rơi vào cảm giác mất an toàn, luôn bất an và lo sợ. Trẻ em sống trong môi trường này lâu dài sẽ chịu nhiều thiệt thòi về tâm lý, lớn lên tinh thần dễ bất ổn.
Vì vậy, nếu có vấn đề gì không hài lòng về cách dạy dỗ con của chồng/vợ, bạn nên lựa lúc không có con để trò truyện, góp ý với người kia, dần dần tìm hướng dạy dỗ trẻ sao cho phù hợp. Ví dụ, nếu như trẻ hư hỗn, trốn học, chồng bạn tức giận đánh con, bạn cũng không nên xông vào giữa "cuộc chiến" để giằng co, bênh trẻ. Tốt nhất là lựa lúc chồng nguôi giận và phân tích cho anh thấy tác hại của việc roi vọt với trẻ, đồng thời khuyến khích anh tâm sự, chia sẻ với con để bé ý thức được giá trị của việc học hành nghiêm túc, cũng như tác hại của việc trốn học, mải chơi...
Đừng nói xấu nửa kia trước mặt con
"Mẹ mày không biết dạy dỗ gì", hay "Bố mày chả hiểu biết gì"... là những câu mà nhiều phụ huynh hay buột miệng nói ra với con, khi không hài lòng với cách làm của nửa kia. Đây là một sai lầm to lớn. Dù trẻ còn non dạ, chưa hiểu chuyện, trên thực tế, chúng vẫn lắng nghe điều bạn nói và ghi nhớ trong lòng. Những lời này sau đó sẽ được áp dụng vào chính cách suy nghĩ của trẻ, khiến đứa bé thiếu tôn trọng bố, hoặc mẹ. Khi được người đó chỉ dạy, chúng sẽ có ý coi thường, không đánh giá cao người dạy dỗ mình, vì "Bố/mẹ bảo thế". Đừng quên rằng trẻ sẽ bắt chước cách ứng xử của bạn với chồng/vợ, dẫn đến sự thiếu tôn trọng bố mẹ.
Theo vnexpress