Vào ngày 8.11, trang Research.com - cổng thông tin điện tử uy tín dành cho các nhà khoa học - đã phát hành phiên bản đầu tiên của bảng xếp hạng thế giới về các ngôi sao khoa học đang lên (Best Rising Stars of Science in the World).
Danh sách này được đưa ra nhằm giới thiệu nhiều hơn cho cộng đồng học thuật về các học giả trẻ có tầm ảnh hưởng trên thế giới và tiếp xúc với nghiên cứu có tầm ảnh hưởng của những người đi đầu trong lĩnh vực khoa học.
Mục tiêu của bảng xếp hạng là truyền cảm hứng cho các học giả và những người đang cân nhắc sự nghiệp học thuật, bằng những ví dụ về các nhà nghiên cứu trẻ, thành công, những người mới bắt đầu sự nghiệp khoa học nhưng đã tạo ra tác động to lớn với công việc của họ.
Đối với bảng xếp hạng năm 2022, hơn 166.880 hồ sơ nhà khoa học trên Google Scholar và Microsoft Academic Graph đã được đánh giá dựa trên chỉ số H-index (chỉ số đánh giá trên cơ sở các bài báo khoa học và giá trị trích dẫn trên tất cả các chuyên ngành), tỷ lệ đóng góp trong lĩnh vực nhất định, bên cạnh các giải thưởng và thành tựu của họ.
Ngưỡng chỉ số H-index để phê duyệt một học giả được xem xét được đặt khác nhau cho từng ngành khoa học, nhưng trong hầu hết các trường hợp đều bằng 30 hoặc 40. Chỉ 1.000 nhà khoa học hàng đầu có chỉ số H cao nhất và xuất bản bài báo đầu tiên cách đây chưa đầy 13 năm mới được đưa vào bảng xếp hạng.
Research.com cho biết, họ cũng đối chiếu chéo và kiểm định từng nhà khoa học thông qua một số tiêu chí phụ khác như số lượng bài báo tại các tạp chí lớn, kỷ yếu hội nghị để xem xét các tác động của họ trong một số chuyên ngành nhất định.
Trong số 5 nhà khoa học đang làm việc tại Việt Nam có tên 3 nhà khoa học trong nước và 2 người nước ngoài trong bảng xếp hạng. Trong đó, PGS Trần Xuân Bách, Đại học Y Hà Nội, là nhà khoa học của Việt Nam duy nhất có mặt trong top 10 nhà khoa học đầu bảng (xếp hạng 3), lĩnh vực Y học cộng đồng, với chỉ số H-index là 94.
PGS-TS Lê Hoàng Sơn, Đại học Quốc gia Hà Nội, xếp hạng 190, lĩnh vực Khoa học máy tính, với chỉ số H-index là 54. Ông Sơn cũng lọt vào top 10.000 nhà khoa học xuất sắc nhất của thế giới trong 3 năm liên tiếp 2019, 2020, 2021.
PGS-TS Phùng Văn Phúc, Đại học Công nghệ TP.HCM, xếp hạng 958, lĩnh vực Kỹ thuật cơ khí và Hàng không vũ trụ, với chỉ số H-index là 33. PGS Phúc là nhà khoa học Việt quen thuộc trong các bảng xếp hạng thế giới, ông có 4 năm liền vào danh sách 100.000 nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới.
Trong bảng xếp hạng này, ngôi sao khoa học đang lên có thứ hạng cao nhất là Mohsen Sheikholeslami đến từ Đại học Công nghệ Babol Noshirvani, Iran, với chỉ số H-index là 126.
Trung Quốc có số lượng ngôi sao khoa học đang lên cao nhất trong bảng xếp hạng, với 344 (34,4%) học giả được liệt kê. Điều này cho thấy xu hướng ngày càng tăng của thế hệ các nhà nghiên cứu mới từ Trung Quốc đang có những đóng góp đáng kể hơn cho nghiên cứu toàn cầu. 4 trong số 10 nhà khoa học giỏi nhất trong bảng xếp hạng cũng có liên kết với các tổ chức của Trung Quốc.
Mỹ đứng thứ hai với 209 nhà khoa học được liệt kê, chiếm 20,9%. Tuy nhiên, chỉ có 2 trong số 10 nhà nghiên cứu giỏi nhất đang làm việc tại Mỹ. Vị trí thứ ba thuộc về Iran, quốc gia hiện có 44 nhà khoa học được xếp hạng, chiếm 4,4%. Các quốc gia dẫn đầu khác là Australia (41 nhà khoa học), Đức (38), Vương quốc Anh (34), Ấn Độ (19) và Singapore (19).