Điện ảnh Hàn Quốc: 20 năm tăng tốc

Cũng có thể nói năm nay là năm thành công của điện ảnh Hàn Quốc.

Những con số ngoạn mục

Vào tháng 1, tờ New York Times bình chọn diễn viên Yoo Ah In trong bộ phim Burning là 1 trong 12 diễn viên xuất sắc nhất thế giới trong năm 2018. Burning của Lee Chang Dong cũng lọt vào danh sách rút gọn (top 9) phim tranh giải Oscar cho phim nước ngoài hay nhất. 

Tháng 2, bộ phim hài Extreme job thu hút tới 16,2 triệu lượt người xem, mang về doanh thu 122 triệu USD so với mức kinh phí sản xuất chỉ 5,5 triệu USD và vươn lên đứng hạng 2 trong 100 bộ phim ăn khách nhất của lịch sử điện ảnh Hàn Quốc.

Mới đây nhất, ngày 25-5, tác phẩm bi hài kịch gia đình Parasite của Bong Joon Ho giành chiến thắng cao nhất tại Liên hoan phim Cannes (Tuổi Trẻ ngày 27-5) và bán bản quyền cho 192 nước. Tờ Korea Times gọi đây không chỉ là chiến thắng của vị đạo diễn nổi tiếng Bong Joon Ho mà còn là "thành tựu quốc gia" vì tính chất lịch sử của nó.

Nếu điện ảnh Nhật và Ấn Độ được phương Tây phát hiện từ thập niên 1950, điện ảnh Trung Quốc đại lục, Hong Kong, Đài Loan và Iran được các liên hoan phim quốc tế hàng đầu thế giới chú ý từ thập niên 1980-1990 qua các bộ phim của những tên tuổi như Trương Nghệ Mưu, Trần Khải Ca, Hầu Hiếu Hiền, Vương Gia Vệ, Lý An hay Abbas Kiarostami... thì mãi đến đầu những năm 2000, điện ảnh Hàn Quốc mới được thế giới biết đến.

Thế giới phát hiện khá chậm, nhưng điện ảnh Hàn có sự tăng tốc ngoạn mục. Nhờ chính sách bảo hộ điện ảnh nội địa của Chính phủ Hàn Quốc trong giai đoạn đầu và ưu tiên đầu tư cho điện ảnh, nới lỏng kiểm duyệt cũng như đề cao các giá trị lịch sử, văn hóa hay dân tộc, những bộ phim Hàn Quốc liên tục vươn lên dẫn đầu bảng xếp hạng doanh thu với tỉ lệ nội địa hóa trên dưới 50%, thuộc nhóm cao nhất của thế giới.

Không ngại va chạm Nguyên nhân thành công của điện ảnh nội địa Hàn Quốc phải kể đến chất lượng và sự sáng tạo vượt trội của kịch bản. Hầu hết các bộ phim thành công nhất của nước này đều có kịch bản hấp dẫn, giàu sức lay động hoặc đánh vào lòng tự hào dân tộc. Điện ảnh Hàn cũng không ngần ngại phô bày các yếu tố như bạo lực, tội phạm, tình dục trên màn ảnh. Các đề tài hiện thực dễ đụng chạm mổ xẻ các vấn đề nóng bỏng của xã hội như tham nhũng, hối lộ, sự cấu kết giữa các phe nhóm lợi ích để thao túng kinh tế, sự cấu kết giữa truyền thông và chính trị gia để lừa mị dân chúng... đều được đưa lên phim.

Bán bản quyền cho Hollywood

Chỉ trong hai thập niên, điện ảnh Hàn đã che bóng điện ảnh Hong Kong, Đài Loan, vươn lên ngang tầm điện ảnh Trung Quốc đại lục, Nhật với những tác phẩm giàu tính bản địa, rất nguyên bản và hợp gu quốc tế. 

Các bộ phim khai thác lịch sử, văn hóa, đánh vào lòng tự hào dân tộc hay kết hợp với yếu tố gia đình gây xúc động mãnh liệt như The Admiral: roaring currents, Ode to my father, Taegukgi, King and the clown, A taxi driver... đều có trên 10 triệu lượt khán giả (với dân số khoảng 50 triệu người) và trở thành những mốc son của điện ảnh nội địa.

Bên cạnh đó, các tác phẩm hành động, hình sự, hài, tâm lý gia đình, giả tưởng hay kinh dị mang yếu tố giải trí cao như Extreme job, Along with the Gods: the two worlds (2 tập), Miracle in cell no. 7... tạo nên những cơn sốt tại phòng vé nội địa, thậm chí đánh bật nhiều bộ phim bom tấn của Hollywood. 

Đến nay, điện ảnh Hàn có khoảng 20 bộ phim thu hút trên 10 triệu lượt khán giả và hơn 100 bộ phim thu hút từ 4 triệu lượt khán giả trở lên (hai bộ phim ăn khách nhất tại thị trường nội địa Việt Nam là Cua lại vợ bầu, Hai Phượng mới chỉ trên 2 triệu lượt người xem).

Hollywood có thể loại phim nào, Hàn Quốc có thể loại phim ấy, nhưng họ vẫn có sáng tạo riêng, đặc biệt là việc đề cao yếu tố bản địa. 

Đó là lý do sau khi chinh phục thành công thị trường trong nước, điện ảnh Hàn bán kịch bản cho nhiều nước châu Á, kể cả Hollywood, để làm lại. Bộ phim hài Extreme job được nam diễn viên Kevin Hart mua bản quyền để làm lại tại Mỹ. 

Ngôi sao kỳ cựu Sylvester Stallone cũng vừa ký hợp đồng làm lại The cop, the gangster and the devil, bộ phim vừa trình chiếu không dự thi tại Cannes và ăn khách tại Hàn trong tháng 5... 

Nhiều đạo diễn hàng đầu của Hàn như Bong Joon Ho, Park Chan Wook hay Kim Jee Woon... được Hollywood chiêu mộ để đạo diễn những bộ phim nói tiếng Anh trình chiếu thị trường toàn cầu.

Hơn 20 năm trước, khi Chính phủ Hàn Quốc gửi các tài năng trẻ Hàn Quốc sang Hollywood để học, có lẽ họ không ngờ một ngày lại xuất khẩu ngược hay bán những kịch bản, ý tưởng, thậm chí tài năng Hàn sang Mỹ nhanh chóng đến vậy!

Dự án phim "khủng" kỷ niệm cột mốc 100 năm Năm 1966, chính phủ và giới làm phim Hàn Quốc quyết định chọn ngày 27-10-1919 là "ngày khai sinh điện ảnh", bởi vì bộ phim đầu tiên của nước này là Fight for justice được trình chiếu vào ngày đó. Năm nay, nhân kỷ niệm cột mốc quan trọng này, Hội đồng điện ảnh Hàn Quốc (KOFIC) đã tổ chức nhiều hoạt động, trong đó có việc chuẩn bị sản xuất một dự án phim lớn bao gồm 100 tập do 100 nhà làm phim (50 nam và 50 nữ) nước này đạo diễn. Dự án lớn này đã thu hút được 70 nhà làm phim và tiếp tục mời gọi các tên tuổi khác. Bộ phim dự kiến phát từng phần trên YouTube từ đầu tháng 10 năm nay.

                                                                                                                                                                                                                                                                                   Theo Tuổi Trẻ