Tập truyện cổ 'Nghìn lẻ một đêm' (bìa trái) đứng đầu danh sách 100 quyển truyện kỳ ảo hay nhất mọi thời của Time. Trong danh sách còn có 3 tập của loạt truyện 'Chúa tể những chiếc nhẫn' cùng truyện 'Harry Potter và Tù nhân ngục Azkaban' - ẢNH: ROUTLEDGE/SCHOLASTIC/HARPERCOLLINS

Danh sách 100 quyển sách kỳ ảo hay nhất mọi thời có Nghìn lẻ một đêm của tạp chí Time ra đời trong thời khắc kỳ lạ mà chính đội ngũ biên tập viên gọi đó là một "hiện thực tàn nhẫn" - hiện thực của đại dịch Covid-19 khiến cho văn hóa đọc trên thế giới phần nào bị tác động. Time chọn ra danh sách này để "giúp chúng ta hiểu về thực tại và thoát khỏi nó" thông qua thế giới sáng tạo của những nghệ sĩ tuyệt vời.

Trong danh sách bình chọn của Time, tập truyện cổ dân gian Trung Đông là Nghìn lẻ một đêm (được dịch sang tiếng Anh là Arabian Nights - Những đêm trường Ả Rập) đứng đầu danh sách. Bên cạnh tập truyện cổ đồ sộ này, nhiều truyện khác cũng được đội ngũ biên tập viên của Time gọi tên như Le Morte d'Arthur của tác giả Sir Thomas Malory ra đời vào thế kỷ 15, Alice's Adventures in Wonderland (Alice ở xứ sở thần tiên) của tác giả người Anh Lewis Carroll ra đời nửa sau thế kỷ 19, ba tập của loạt truyện Chúa tể những chiếc nhẫn của nhà văn người Anh J.R.R. Tolkien ra đời vào những năm 50 của thế kỷ 20, quyển truyện thiếu nhi đồ sộ Đồi thỏ của nhà văn Richard Adams ra đời năm 1972, Lâu đài bay của pháp sư Howl của nhà văn Diana Wynne Jones ra đời năm 1986, Harry Potter và Tù nhân ngục Azkaban của nữ nhà văn J.K.Rowling ra đời năm 1999...

Điểm qua một vài cái tên tiêu biểu trong danh sách để thấy rằng, ít nhiều tác phẩm trong số này đã trở nên quá quen thuộc trong nền văn chương thế giới, đặc biệt là ở thị trường truyện dịch Việt Nam như loạt truyện Harry PotterChúa tể những chiếc nhẫnNghìn lẻ một đêm... 

Bộ ba quyển sách Chúa tể những chiếc nhẫn của nhà văn J.R.R. Tolkien đều lọt vào danh sách của Time - ẢNH: HERITAGE AUCTIONS

Time giới thiệu về Nghìn lẻ một đêm khi xếp truyện này đứng vị trí đầu tiên trong danh sách: "Hầu như tất cả mọi người đều biết đến tập truyện Nghìn lẻ một đêm, kể về nàng Scheherazade, con gái của một tể tướng Ả Rập bị ép cưới một vị vua rồi sau đó sẽ bị giết chết; nàng đã thầm đoán được chuyện này nên thuyết phục vị vua nghe câu chuyện của mình, thế rồi nàng ta kể suốt 1.001 đêm trường mà đến cuối mỗi chuyện không rõ hồi kết ra sao (nói theo cách khác thì nàng Scheherazade đã phát minh ra nghệ thuật tự sự của phim truyền hình dài hơi)", đồng thời Time cũng cho biết những yếu tố kỳ ảo trong tập truyện như thần, quỷ, quái vật gợi nhớ đến các sáng tác sau này của các tác giả nổi tiếng như H.P. Lovecraft, H.G. Wells, Jorge Louis Borges, Edgar Allan Poe...

Mời cả 'cha đẻ' của Trò chơi vương quyền để lọc ra danh sách

Để "gạn đục khơi trong" và có được danh sách này, đội ngũ biên tập viên của Time đã bắt đầu dự án hồi năm 2019. Time mời nhiều nhà văn có sức ảnh hưởng rộng rãi trong nền văn hóa đại chúng, có những tác phẩm cũng thuộc dòng truyện kỳ ảo như George R.R. Martin (cha đẻ của series truyện A Song of Ice and Fire - Bài ca của lửa và băng - với cuốn đầu là Trò chơi vương quyền), Neil Gaiman, Cassandra Clare... để họ chọn ra 250 quyển sách nằm trong vòng "đề cử". 

Từ những quyển sách ở vòng đầu đó, đội ngũ biên tập viên của Time tiếp tục lọc ra những quyển sách tiêu biểu hơn để đưa vào danh sách 100 quyển truyện kỳ ảo hay nhất mọi thời trong đó có Nghìn lẻ một đêm dựa trên các yếu tố thẩm mỹ, nguồn gốc, chính trị, sự tiếp nhận của độc giả, hơn hết là sức ảnh hưởng của chúng lên dòng văn học kỳ ảo nói riêng và văn chương thế giới nói chung. Danh sách trải dài từ những tác phẩm được hình thành từ phương thức truyền miệng cho đến những tác phẩm sinh thành trong thời hiện đại.

Theo thanhnien