Dầu óc chó được chiết xuất từ quả óc chó, có mùi nhẹ nhàng, vị bùi,... rất được các bà mẹ thêm vào chế độ dinh dưỡng cho trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ ở độ tuổi ăn dặm.
1. Tác dụng tiềm năng của dầu óc chó đối với sức khỏe
Lợi ích chính của dầu óc chó tới từ thành phần axit béo omega-3 alpha-linolenic (ALA). Đây là một axit béo thiết yếu không bão hòa đa cùng nguồn vitamin K dồi dào. Theo USDA, giá trị dinh dưỡng trong 1 thìa canh dầu óc chó bao gồm: 120 Kcal; 13,6 gam chất béo; 1,41 gam axit béo omeg-3; không chứa đường, protein hoặc chất xơ nào.
Theo Healthline, dưới đây là 7 lợi ích tiềm năng của dầu óc chó đối với sức khỏe dựa trên các nghiên cứu khoa học:
- Có thể hỗ trợ tăng cường sức khỏe làn da
Như đã nói ở trên, dầu óc chó giàu axit béo omega-3 alpha-linolenic (ALA). Trong cơ thể, một số ALA được chuyển thành các dạng dài hơn của axit béo omega-3 là axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA) có tác dụng giúp hình thành các thành phần cấu trúc của làn da, chống lại các rối loạn viêm da và thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương.
    |
 |
| Dầu óc chó giàu axit béo omega-3 alpha-linolenic (ALA) (Ảnh: ST) |
Hơn nữa, dầu óc chó cũng chứa hàm lượng cao axit béo omega-6 linoeic (LA) - đây là một loại axit béo chiếm ưu thế lớn nhất ở lớp biểu bì da.
- Có thể giúp giảm viêm
Một nghiên cứu kéo dài 6 tuần năm 2007 trên NCBI thực hiện trên 23 người trưởng thành bị cholesterol cao. Người tham gia được thêm ALA vào chế độ ăn hàng ngày. Kết quả cho thấy, tình trạng viêm trong cơ thể ở nhóm này đều được giảm xuống.
Tuy nhiên các nghiên cứu về tác dụng chống viêm của dầu óc chó còn tương đối nhỏ lẻ, vẫn cần những nghiên cứu chuyên sâu hơn với các số liệu chỉ ra được các hợp chất có lợi trong quả óc chó được bảo toàn đến mức nào trong quá trình chiết xuất dầu để đạt được lợi ích chống viêm và chống oxy hóa tế bào.
- Có thể giúp hạ huyết áp
Một nghiên cứu năm 2013 trên NCBI với sự tham gia của 15 người bị thừa cân, béo phì và có mức cholesterol cao ở mức trung bình. Khi được thêm quả óc chó nguyên hạt giàu ALA và vitamin K vào chế độ ăn, nhóm này cho thấy huyết áp được cải thiện một cách đáng kể - một yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tim cũng như cải thiện chức năng mạch máu.
|
 |
| Dầu óc chó được chiết xuất từ quả óc chó bằng phương pháp ép nhiệt hoặc ép lạnh (Ảnh: ST) |
Tuy nhiên, đây mới chỉ là tác dụng của quả óc chó, nên chúng ta cần thêm nhiều nghiên cứu sử dụng dầu óc chó để chỉ ra lợi ích của dầu óc chó với việc cải thiện huyết áp và bệnh mạch máu như thế nào.
- Cải thiện và kiểm soát lượng đường trong máu
Lượng đường trong máu tăng cao trong thời gian dài và không được kiểm soát có thể dẫn tới nhiều tổn thương cho sức khỏe tại mắt, thận, tim và rủi ro đột quỵ.
Theo Healthline, một nghiên cứu trên 100 người mắc tiểu đường type 2 tiêu thụ 1 thìa 15 gam dầu óc chó mỗi ngày trong 3 tháng cho thấy lượng đường trong máu lúc đói và nồng độ hemoglobin A1c giảm một cách đáng kể.
Điều này được giải thích là do dầu óc chó có nồng độ chất chống oxy hóa cao, có thể giúp chống lại quá trình stress oxy hóa tế bào liên quan tới lượng đường trong máu tăng.
- Cải thiện mức cholesterol
Một nghiên cứu năm 2003 trên NCBI trên 60 người trưởng thành có mức triglyceride cao sử dụng viên nang chứa 3 gam dầu óc chó mỗi ngày trong 45 ngày liên tiếp. Kết quả nghiên cứu cho thấy mức triglyceride trong máu của nhóm này đã giảm xuống thấp hơn đáng kể so với chỉ số trước đó.
|
 |
| Hàm lượng axit béo omega-3 và hợp chất chống oxy hóa cao trong dầu óc chó đã giúp cải thiện mức cholesterol hiệu quả (Ảnh: ST) |
Các nhà khoa học giải thích rằng, hàm lượng axit béo omega-3 và hợp chất chống oxy hóa cao trong dầu óc chó đã giúp cải thiện mức cholesterol hiệu quả, từ đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Tuy vậy, do mô hình nghiên cứu nhỏ nên vẫn cần thêm nghiên cứu quy mô lớn hơn trước khi kết luận chính xác về liều lượng dầu óc chó cần thiết để đạt được lợi ích này.
- Có thể có tác dụng chống ung thư
Theo Healthline, một nghiên cứu năm 2014 trên NCBI thực hiện trong ống nghiệm cho thấy urolithin (hợp chất được cơ thể chuyển đổi từ ellagitannin trong quả óc chó thành axit ellagic và sau đó chuyển thành urolithin) có thể giúp điều chỉnh mức độ kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) và kích hoạt quá trình chết tế bào ung thư theo chương trình.
Với óc chó nguyên quả, việc tiêu thụ trực tiếp cũng đã được nhiều nghiên cứu trên ống nghiệm và quan sát chỉ ra là có thể giúp giảm nguy cơ ung thư vú và ung thư trực tràng.
Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu trên quần thể người lớn để xác nhận những phát hiện này.
2. Rủi ro sức khỏe
Dầu óc chó hầu hết an toàn với mọi đối tượng. Tuy nhiên trong một số trường hợp, dầu óc chó cũng có thể liên quan tới một số rủi ro sức khỏe, bao gồm:
- Béo phì hoặc thừa cân: Mặc dù dầu óc chó được coi là chất béo lành mạnh, nhưng ăn quá nhiều sẽ gây ra tăng cân vì ngay cả một thìa canh dầu cũng chứa hơn 100 Kcal.
|
 |
| Dầu óc chó hầu hết an toàn với mọi đối tượng (Ảnh: ST) |
- Dị ứng: Nếu có tiền sử dị ứng hạt hay quả hạch, bạn cũng có nguy cơ cao bị dị ứng với dầu óc chó. Tốt nhất nên tránh sử dụng để giảm nguy cơ dị ứng nghiêm trọng, thậm chí là sốc phản vệ.
- Tương tác thuốc: Dầu óc chó có thể tương tác với một số loại thuốc như thuốc điều trị bệnh tuyến giáp. Vì vậy, cần nói chuyện với bác sĩ trước khi thêm dầu óc chó vào chế độ ăn hàng ngày nếu đang sử dụng bất kỳ một loại thuốc theo đơn nào.
3. Câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan tới tiêu thụ và lợi ích của dầu óc chó đối với sức khỏe mà bạn có thể tham khảo:
- Dầu óc chó tốt hơn hay dầu ô liu tốt hơn?
Dầu ô liu được lấy từ quả của cây ô liu. Theo USDA, 1 thìa canh (13,5 gam) dầu ô liu chứa 119 kcal và 13,5 gam chất béo. Dầu ô liu không chứa bất kỳ carbohydrate (đường), protein hoặc chất xơ nào.
Dầu ô liu cũng là nguồn cung cấp vitamin K tuyệt vời. Dầu cũng chứa các hợp chất có lợi gọi là các chất chống oxy hóa như phytosterol, polyphenol, tocopherol, axit terpenic và squalene.
Tùy thuộc vào mùi, hương vị, độ chua và chất lượng mà ô liu được phân loại thành nhiều loại khác nhau như dầu ô liu tinh chế, dầu ô liu nguyên chất và dầu ô liu nguyên chất tuyệt đối (đây là loại cao cấp nhất).
|
 |
| Dầu óc chó tốt hơn hay dầu ô liu tốt hơn? |
Giống như dầu óc chó, dầu ô liu có thể được sử dụng để nấu ăn, chiên, nướng và làm sốt salad. Tuy nhiên, cả dầu ô liu và dầu óc chó đều không thích hợp để nấu ở nhiệt độ cao vì chúng dễ bị phân hủy trong điều kiện nhiệt độ cao. Khi nói đến hương vị, dầu óc chó chủ yếu có vị hạt, trong khi dầu ô liu có vị gần như ngọt.
Cả dầu óc chó và dầu ô liu đều chủ yếu chứa axit béo không bão hòa (đặc biệt là axit omega-3), thường được coi là chất béo lành mạnh. Tuy nhiên, dầu ô liu chứa nhiều axit béo không bão hòa đơn hơn (khoảng 73%), trong khi dầu óc chó chứa nhiều axit béo không bão hòa đa hơn (khoảng 63%). Trong trường hợp này, dầu óc chó là nguồn chất béo tốt hơn vì nó chứa nhiều ALA hơn gần 10 lần so với dầu ô liu.
Dầu óc chó và dầu ô liu đều chứa nhiều chất dinh dưỡng như vitamin và khoáng chất. Chúng cũng là nguồn tuyệt vời của các chất chống viêm và chống oxy hóa, có lợi cho cơ thể. Nghiên cứu cho thấy các hợp chất có lợi này trong dầu óc chó và dầu ô liu hoạt động đặc biệt tốt khi kết hợp với nhau, vì vậy cả hai đều là những chất bổ sung tuyệt vời cho hầu hết các chế độ ăn uống.
- Ăn dầu óc chó có béo không?
Câu trả lời là có. Như đã nói ở trên, mặc dù chất béo trong dầu óc chó là chất béo lành mạnh nhưng tiêu thụ quá mức có thể dẫn tới tăng cân, về lâu dài có thể gây ra béo phì.
Nhìn chung, dầu óc chó là một loại dầu lành mạnh tốt cho sức khỏe, phù hợp với nhiều độ tuổi. Tùy thuộc vào khẩu vị và nhu cầu mà bạn có thể thêm dầu óc chó vào các món nướng, trộn, xào,... để thêm hương vị và nhận được thêm nhiều lợi ích sức khỏe.
Châu Anh/Nguồn: Health, Healthline