Cỏ xạ hương là một loại thảo mộc thuộc họ bạc hà và là một loại gia vị thường được sử dụng để tăng hương vị cho thực phẩm. Cỏ xạ hương được nhiều nghiên cứu chỉ ra đem lại rất nhiều lợi ích đối với sức khoẻ.
| Trong 100g cỏ xạ hương có chứa 10a calo; 1,7g chất béo; 9mg natri; 609mg kali; 24g carbohydrate; 6g chất đạm; cùng với nhiều vitamin và khoáng chất khác như vitamin C, A và B6, sắt, magie, canxi. |
Đặc biệt, cỏ xạ hương chứa flavonoid, saponin và steroid cùng nhiều hợp chất có lợi cho sức khoẻ khác.
1. Lợi ích sức khoẻ của cỏ xạ hương
Dưới đây là 8 lợi ích sức khoẻ nổi bật của cỏ xạ hương đã được các nghiên cứu chỉ ra, theo Healthline và Verywell Health:
- Giảm ho
Tinh dầu cỏ xạ hương, được chiết xuất từ lá của xạ hương thường được dùng như một loại thuốc chữa ho tự nhiên.
Trong một nghiên cứu năm 2006, sự kết hợp giữa lá cỏ xạ hương và lá thường xuân giúp làm giảm ho và các triệu chứng khác của viêm phế quản cấp tính.
Một nghiên cứu năm 2018 đã phát hiện ra sự kết hợp giữa chiết xuất cỏ xạ hương và hoa anh thảo có tác dụng giảm viêm và chất nhầy ở mô hình động vật.
Trong thời điểm giao mùa mà bạn bị ho, hãy thử uống một chút cỏ xạ hương, bạn sẽ bất ngờ với tác dụng của loại thảo dược này.
    |
 |
| Cỏ xạ hương có thể giúp giảm ho, đặc biệt khi thời tiết thay đổi (Ảnh: Internet) |
- Tăng cường miễn dịch
Cỏ xạ hương chứa nhiều chất dinh dưỡng có tác dụng giúp tăng cường miễn dịch, cụ thể như:
+ Vitamin A
+ Vitamin C
+ Đồng
+ Chất xơ
+ Sắt
+ Mangan
Tuy nhiên, việc bổ sung các chất dinh dưỡng này cho cơ thể qua cỏ xạ hương là không đủ. Do vậy, bạn vẫn nên bổ sung đa dạng các nguồn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất khác.
- Kháng khuẩn
Cây xạ hương có hoạt tính kháng khuẩn đối với nhiều chủng vi khuẩn và nấm khác nhau.
Trong một nghiên cứu, tinh dầu cỏ xạ hương được phát hiện có tác dụng ức chế sự phát triển của hai loại mầm bệnh thực phẩm (vi khuẩn), Escherichia coli ( E. coli ) và Staphylococcus aureus. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng tinh dầu cỏ xạ hương có thể là một lựa chọn để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn trong ngành công nghiệp thực phẩm.
Điều quan trọng cần lưu ý là điều này không có nghĩa là việc sử dụng tinh dầu cỏ xạ hương sẽ giúp bạn tránh bị ngộ độc thực phẩm. Thêm vào đó, nếu bạn thường xuyên dùng thực phẩm bổ sung có chứa cỏ xạ hương, bạn cũng có thể sẽ giết chết rất nhiều vi khuẩn có lợi trong ruột.
Trong một nghiên cứu khác, tinh dầu cỏ xạ hương giúp kiểm soát sự phát triển của hai loại nấm, Candida albicansvà bệnh nấm Candida parapsilosis.
- Giảm đau và viêm
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng thymol, một thành phần hoạt tính trong cỏ xạ hương, có thể giúp giảm viêm.
Một nghiên cứu nhỏ được thực hiện trên những phụ nữ trẻ bị đau bụng kinh. Nghiên cứu đã so sánh tác dụng giảm đau tiềm tàng của cỏ xạ hương với ibuprofen và giả dược. Trong nghiên cứu, những người tham gia được phân ngẫu nhiên để nhận một trong ba phương pháp điều trị trong hai chu kỳ kinh nguyệt liên tiếp. Cỏ xạ hương được phát hiện có tác dụng làm giảm mức độ nghiêm trọng của cơn đau bụng kinh hiệu quả, mặc dù nó dường như không hiệu quả hơn ibuprofen.
Các nghiên cứu khác trong phòng thí nghiệm và trên động vật đã phát hiện ra rằng cây xạ hương có thể loại bỏ các gốc tự do gây viêm.
|
 |
| Thymol - một thành phần hoạt tính trong cỏ xạ hương, có thể giúp giảm viêm (Ảnh: Internet) |
- Ức chế tế bào ung thư
Một nghiên cứu trong ống nghiệm năm 2018 phát hiện ra rằng cả tinh dầu cỏ xạ hương và đinh hương đều có tác dụng ức chế dòng tế bào ung thư vú. Một nghiên cứu năm 2021 đã lặp lại những kết quả này.
- Tốt cho tâm trạng
Tinh dầu cỏ xạ hương thường được sử dụng giúp thư giãn tinh thần và cải thiện tâm trạng vì có hoạt chất carvacrol.
Trong một nghiên cứu trên động vật năm 2013, carvacrol đã được chứng minh là làm tăng nồng độ serotonin và dopamine, hai loại hormone điều chỉnh tâm trạng.
- Kiểm soát huyết áp
Một nghiên cứu năm 2014 phát hiện ra rằng chiết xuất cỏ xạ hương có thể làm giảm đáng kể nhịp tim ở những con chuột bị huyết áp cao. Nó cũng có thể làm giảm cholesterol của những con chuột này.
- Chống oxy hoá
Nhiều nghiên cứu trong ống nghiệm đã phát hiện ra rằng cỏ xạ hương có hoạt tính chống oxy hóa mạnh. Những tác dụng này có thể là do các thành phần của cỏ xạ hương như thymol, terpinenesvà carvacrol.
Tác dụng chống oxy hoá của cỏ xạ hương có thể ngăn ngừa những tác hại của gốc tự do - yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
2. Tác dụng phụ của cỏ xạ hương
Nhìn chung, cỏ xạ hương được coi là an toàn khi sử dụng với lượng bình thường để nấu ăn, uống trà, ... Tuy nhiên, bạn vẫn có thể gặp một số tác dụng phụ khi sử dụng loại cỏ thảo mộc này.
Tác dụng phụ thường gặp
Rất ít tác dụng phụ được báo cáo đối với cây xạ hương. Thymol, một thành phần hoạt tính trong cây xạ hương, cũng đã được FDA công nhận là an toàn nói chung.
Tuy nhiên, liều cao của cây xạ hương (trên 10 gam) có thể dễ gây ra tác dụng phụ do thymol, nhưng chưa rõ biểu hiện của các tác dụng này.
Tác dụng phụ nghiêm trọng
Mặc dù không phổ biến, nhưng bạn vẫn có khả năng bị dị ứng với cây xạ hương.
Một số người có thể nhạy cảm hoặc dị ứng với các loại cây trong họ bạc hà (Lamiaceae), bao gồm cả cây xạ hương. Phản ứng dị ứng có thể gây ra phát ban, chảy nước mắt, tiêu chảy, buồn nôn hoặc đau bụng, ...
Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào khi dùng cây xạ hương, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức và trao đổi với bác sĩ chăm sóc sức khỏe.
Tương tác với thuốc
Một số loại thuốc, thực phẩm bổ sung, thảo mộc và thực phẩm có thể tương tác với cây xạ hương.
Có một số bằng chứng cho thấy cỏ xạ hương có thể tương tác với Jantoven (warfarin) và các loại thuốc làm loãng máu khác. Cỏ xạ hương được cho là làm gián đoạn quá trình tổng hợp vitamin K, cần thiết cho quá trình đông máu bình thường.
Có thể cỏ xạ hương cũng tương tác với các loại thuốc khác. Do đó, nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào, điều quan trọng là bạn phải trao đổi với bác sĩ trước khi bổ sung loại thảo mộc này vào chế độ ăn uống.
|
 |
| Cỏ xạ hương hiếm khi gây ra tác dụng phụ khi bổ sung với liều lượng vừa đủ (Ảnh: Internet) |
3. Cách bổ sung cỏ xạ hương vào chế độ ăn uống
Cỏ xạ hương có thể sử dụng như một loại gia vị, pha trà hoặc sử dụng dưới dạng tinh dầu.
- Sử dụng cỏ xạ hương như gia vị: Bạn có thể sử dụng để nêm nếm thịt, nước dùng, súp và nhiều thứ khác. Cỏ xạ hương có vị cay nồng và thoang thoảng bạc hà nên mang đến hương vị đặc trưng cho món ăn.
Cỏ xạ hương rất hợp khi chế biến với thịt lợn, gà, cừu, cá, vịt và rau. Cỏ xạ hương cũng có thể kết hợp với nhiều loại thảo mộc khác bao gồm rau mùi tây, xô thơm, hương thảo và kinh giới.
- Pha trà cỏ xạ hương: Các bước pha trà cỏ xạ hương rất đơn giản:
+ Chuẩn bị nguyên liệu. Bạn cần có cỏ xạ hương khô. Nếu dùng cỏ tươi, hãy đảm bảo rửa sạch và để ráo nước.
+ Đun sôi nước: Sử dụng khoảng 250ml nước cho mỗi lần pha.
+ Cho cỏ xạ hương vào ấm: Nếu bạn dùng cỏ khô, dùng khoảng 1-2 muỗng cà phê cỏ xạ hương khô cho mỗi cốc nước. Nếu dùng cỏ tươi, bạn có thể tăng liều lượng lên một chút.
+ Đổ nước sôi vào ấm: Đun nước cho đến khi sôi và từ từ đổ nước sôi vào ấm chứa cỏ xạ hương.
+ Ủ trà: Đậy nắp ấm và để trà ủ từ 5-10 phút tùy vào độ đậm bạn mong muốn.
+ Lọc và thưởng thức: Dùng một rây lọc để lọc lá cỏ xạ hương ra khỏi nước trà và chuyển trà vào cốc. Bây giờ bạn có thể thưởng thức trà cỏ xạ hương.
Lưu ý khi bổ sung cỏ xạ hương vào chế độ ăn uống: Do thiếu bằng chứng khoa học ở người nên không có hướng dẫn về liều lượng bổ sung cỏ xạ hương. Do đó, mọi người chỉ nên sử dụng với lượng vừa đủ, tránh dùng quá nhiều vì có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Vân Anh/Nguồn: Verywellhealth, Healthline