1. Vai trò của tập luyện với người bệnh bò điên
Bệnh bò điên (tên gọi khoa học là Creutzfeldt-Jakob) là một chứng bệnh do rối loạn thoái hóa não khiến bệnh nhân bị mất trí nhớ và có thể gây tử vong.
Người mắc bệnh bò điên thường xuất hiện các biểu hiện chán nản, lo âu, thay đổi tính cách, mất ngủ, mất trí nhớ…
Do đó, việc tập luyện hàng ngày sẽ mang lại một số lợi ích cho người bệnh bao gồm:
Duy trì sự linh hoạt và sức mạnh của cơ bắp, giúp người bệnh dễ dàng thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày và giảm nguy cơ té ngã.
Nâng cao sức khỏe tinh thần, giúp làm giảm căng thẳng, lo âu, đồng thời cải thiện tâm trạng và chất lượng cuộc sống.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp người bệnh ngủ ngon hơn và sâu giấc hơn
Giảm bớt các triệu chứng của bệnh như sa sút trí tuệ, thay đổi hành vi và co giật cơ.
2. Những bài tập tốt cho người bệnh bò điên
Ngồi hoa sen
Tư thế: Xếp bằng kép, hai bàn chân bắt chéo để lên đùi, lòng bàn chân ngửa lên. Nếu không ngồi được thì ngồi nửa hoa sen (xếp bằng đơn).
Cách thực hiện: Hít vào tối đa, giữ hơi mở thanh quản (bằng cách liên tục hít thêm), đồng thời dao động qua thân lại 2 - 6 lần, thở ra (bằng mũi) triệt để và quay mặt nhìn bên trái, giữ nguyên như vậy rồi hít vào tối đa, giữ hơi mở thanh quản (bằng cách liên tục hít thêm), đồng thời dao động qua thân lại 2 - 6 lần, thở ra (bằng mũi) triệt để và quay mặt nhìn bên phải; trở lại tư thế ban đầu, nghỉ. Làm 1 - 3 lần.
Tập 2 lần/ngày.
Tư thế ngồi hoa sen giúp người bệnh bò điên thư giãn, tăng sự tập trung.
Xoa xoang và mắt
Tư thế: Ngồi hoa sen.
Cách thực hiện
Xoa xoang: Dùng ngón trỏ và ngón giữa của hai bàn tay đặt lên phía ngoài lông mày, xoa vòng tròn từ phía ngoài lông mày đi lên trên và vào phía trong, vòng xuống dưới mũi, qua gò má rồi đi ra phía ngoài lông mày, xoa 10 – 20 lần.
Vuốt nhãn cầu: Nhắm mắt lại và đặt hai ngón tay giữa và trỏ lên 2 mắt, vuốt từ trong ra ngoài, vừa sức chịu đựng của mắt, vuốt từ 10 – 20 lần. Bấm dọc theo cung lông mày: Từ trong ra ngoài, 3 – 5 lần.
Tập 2 lần/ngày.
Tặc lưỡi
Tư thế: Ngồi hoa sen
Cách thực hiện: Đưa lưỡi lên vòm họng và tặc lưỡi, bật lưỡi kêu thành tiếng. Làm 10 – 20 lần.
Tập 2 lần/ngày.
Dưỡng sinh: Người bệnh bò điên có thể thực hiện biện pháp thư giãn, nằm hoặc ngồi dựa thoải mái trên một ghế dựa, tập trung vào hơi thở đồng thời tiếp tục thực hiện phương pháp thở bốn thời có kê mông và giơ chân.
Yoga
Tư thế xác chết (Savasana)
Cách thực hiện:
- Nằm ngửa trên sàn, hai chân duỗi thẳng, hai tay duỗi thẳng hai bên.
- Nhắm mắt, thả lỏng toàn bộ cơ thể.
- Giữ nguyên tư thế trong 5 - 10 phút.
Tư thế em bé (Balasana)
Cách thực hiện:
- Ngồi thẳng, đặt mông lên phần gót chân.
- Giữ cho mu chân chạm sàn. Cúi gập người về phía trước, trán chạm sàn.
- Đưa tay về phía gót chân, mu bàn tay chạm sàn.
- Duy trì tư thế này trong 1-3 phút.
Tư thế con mèo - bò (Marjaryasana - Bitilasana)
Cách thực hiện:
- Bắt đầu bằng tư thế bò, hai tay chống vuông góc với sàn, hai đầu gối chống vuông góc với hông.
- Hít vào, cong lưng lên, ngẩng đầu cao.
- Thở ra, hạ lưng xuống, gập đầu vào ngực.
- Lặp lại động tác 10 - 15 lần.
Tư thế chó úp mặt (Adho Mukha Svanasana)
Cách thực hiện:
- Bắt đầu bằng tư thế bốn chân, đặt lòng bàn tay và đầu gối chạm sàn, cánh tay thẳng và song song với nhau, đôi chân hơi rộng hơn vai.
- Hít thở sâu vào, khi thở ra, đẩy chân lên, nâng mông lên cao, tạo thành hình tam giác ngược. Cố gắng giữ cánh tay thẳng và đưa lưng thẳng lên trên.
- Đầu và cổ nằm giữa hai vai, nhìn về phía chân hoặc hướng về bụng. Giữ tư thế trong 1-2 phút, thở sâu và đều.
- Để thoát khỏi tư thế, hít thở sâu vào và khi thở ra, đặt chân về vị trí ban đầu.
Tư thế trái núi (Tadasana)
Cách thực hiện:
- Đứng hai chân rộng bằng vai, hai ngón chân cái chạm nhau.
- Hít vào, nâng cao vòm bàn chân, kéo dài cột sống, vai và cổ.
- Thở ra, hạ gót chân xuống sàn.
- Giữ tư thế trong 30 giây đến 1 phút.
Tư thế trái núi.
Các hoạt động thể chất khác
Người bệnh bò điên có thể luyện tập một số hoạt động thể chất sau:
Đi bộ: Đi bộ là bài tập đơn giản, dễ thực hiện, phù hợp với mọi lứa tuổi và thể trạng, giúp tăng cường lưu thông máu
Bơi lội: Bơi lội giúp vận động toàn bộ cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch.
Thái cực quyền: Thái cực quyền giúp tăng cường lưu thông khí huyết, giảm căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Đi bộ buổi sáng giúp người bệnh bò điên tăng cường lưu thông máu.
3. Những lưu ý người bệnh bò điên cần nhớ khi tập luyện
Thời điểm tập tốt nhất trong ngày
Thời điểm tập lý tưởng nhất nên là vào buổi sáng sớm khi nhiệt độ cơ thể ở mức ổn định.
Việc tập luyện vào buổi sáng sớm giúp cơ thể sản sinh ra các hormon endorphin, có tác dụng cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và mệt mỏi để người tập bắt đầu một ngày mới với tinh thần sảng khoái và tràn đầy năng lượng.
Không nên tập quá gần giờ đi ngủ vì có thể gây ra khó ngủ.
Không tập khi cơ thể đang mệt mỏi, đói bụng hoặc sau khi ăn no
Khả năng tập trung và sức mạnh cơ bắp có thể giảm đi khi cơ thể đang mệt mỏi. Nếu tập thể dục trong tình trạng này, nguy cơ chấn thương sẽ tăng cao và lợi ích của bài tập không được tận dụng tối đa.
Người tập có thể gặp vấn đề về năng lượng khi tập lúc bụng đói. Khi đó, việc tập luyện có thể làm giảm hiệu suất và tạo cảm giác mệt mỏi nhanh chóng.
Sau khi ăn, máu được tập trung đưa đến dạ dày và ruột, giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn. Tập thể dục ngay sau khi ăn no có thể làm cho dạ dày bị co thắt, gây cảm giác khó chịu hoặc buồn nôn.
Việc tập luyện thể lực tốt nhất nên được thực hiện ít nhất 1 – 2 giờ sau bữa ăn. Hãy đảm bảo cơ thể đang ở trong tình trạng năng lượng tốt. Nếu cảm thấy mệt mỏi hoặc đói bụng, hãy nghỉ ngơi và cân nhắc tập luyện sau khi cơ thể đã phục hồi và được cung cấp đủ năng lượng.
Cách tập luyện thể lực không gây hại sức khỏe
Cần lựa chọn các hoạt động phù hợp với sức khỏe và khả năng của bản thân.
Khởi động kỹ trước khi tập luyện, bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng và tăng dần độ khó theo thời gian. Các động tác yoga nên tập luyện theo sự hướng dẫn của giáo viên có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn.
Cần dừng tập ngay nếu cảm thấy chóng mặt, mệt mỏi quá mức, hoặc khó thở.
Uống đủ nước trước, trong và sau khi tập luyện.
Tránh tập luyện trong điều kiện thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh.
Đảm bảo có đủ thời gian nghỉ ngơi giữa các buổi tập để cơ thể có thời gian hồi phục.
Theo suckhoedoisong.vn