Trẻ hóa bệnh nhân nhiễm biến chủng Delta
Nhiều bệnh nhân Covid-19 nhập viện không chỉ chưa được tiêm chủng mà còn có tuổi đời rất trẻ, một sự khác biệt hoàn toàn so với những bệnh nhân già yếu được thấy khi đại dịch bùng phát lần đầu tiên vào năm ngoái. Mới đây, một bệnh nhân 28 tuổi đã chết vì Covid-19 tại Trung tâm Y tế CoxHealth ở thành phố Springfield, bang Massachusetts, Hoa Kỳ. Tuần trước, một sinh viên đại học 21 tuổi cũng đã được đưa vào phòng chăm sóc đặc biệt ở thành phố có hơn 150.000 dân này.
Ở thành phố Baton Rouge, bang Louisiana, những thanh niên không có các yếu tố nguy cơ thông thường đối với các dạng bệnh nghiêm trọng - chẳng hạn như béo phì hoặc tiểu đường - cũng phải nhập viện và không rõ tại sao họ bị bệnh như vậy.
Các bác sĩ làm việc tại những điểm nóng Covid-19 trên khắp nước Mỹ cho biết bệnh nhân tại bệnh viện của họ hiện nay không giống như năm ngoái. Hầu hết trẻ hơn, nhiều người ở độ tuổi 20, 30 và đều không tiêm vaccine. Họ dường như bệnh nặng hơn những bệnh nhân trẻ nhập viện năm ngoái, tình trạng bệnh xấu đi nhanh hơn.
Các bác sĩ đã đặt ra một cụm từ mới để mô tả họ: "trẻ hơn, ốm hơn, nhanh hơn". Nhiều bác sĩ điều trị cho họ nghi ngờ rằng biến thể Delta của Covid-19, hiện chiếm hơn 80% các ca nhiễm mới tại Hoa Kỳ, đang đóng một vai trò nào đó.
Các nghiên cứu được thực hiện ở một số quốc gia khác cho thấy, biến thể này có thể gây ra bệnh nặng hơn, nhưng không có dữ liệu chắc chắn nào cho thấy biến thể mới này bằng cách nào đó tồi tệ hơn đối với người trẻ tuổi.
Một số chuyên gia tin rằng sự thay đổi về nhân khẩu học của bệnh nhân chính là kết quả của việc tỷ lệ tiêm chủng ở nhóm này thấp hơn. Theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), tính đến ngày 1/8, hơn 80% người Mỹ từ 65 đến 74 đã được tiêm chủng đầy đủ, so với một nửa trong số đó từ 18 đến 39 tuổi.
Các loại vaccine này có hiệu quả trong việc giúp bệnh nhân trở nặng và tử vong sau khi nhiễm bất kỳ biến thể nào của virus, bao gồm cả Delta. Phần lớn bệnh nhân nhập viện trên toàn quốc - khoảng 97% - không được tiêm chủng.
"Tôi nghĩ chúng ta chưa có bằng chức xác thực về việc liệu chủng Delta có khiến bệnh nặng hơn hay không", bác sĩ Adam Ratner, Phó Giáo sư Nhi khoa và Vi sinh tại Trường Y Grossman, Đại học New York, cho biết. "Tôi nghĩ những gì đang diễn ra bắt nguồn từ hành vi, chúng ta đang mở rộng cửa và mọi người lại không đeo khẩu trang, điều này rất khác so với một năm hay 15, 16 tháng trước".
Nhưng chủng Delta đã tạo ra hàng loạt bất ngờ không dễ chịu với các nhà khoa học và câu hỏi về độc lực cũng như khả năng khiến bệnh trầm trọng hơn của nó càng trở nên cấp bách.
Một tài liệu nội bộ của CDC mà tờ New York Times có được, đã mô tả Delta dễ lây lan như bệnh đậu mùa và lưu ý rằng nó "có thể gây bệnh nặng hơn so với chủng Alpha hoặc chủng gốc".
Những người trên 65 tuổi chiếm một nửa số bệnh nhân nhập viện hồi cuối tháng 1, trong khi người trưởng thành dưới 50 tuổi chiếm 22%, theo CDC. Giờ đây, người cao tuổi chỉ chiếm trên 1/4 số bệnh nhân nhập viện, trong khi người ở độ tuổi từ 18 đến 49 chiếm 41%.
"Có điều gì đó ở chủng virus này tạo nên sự khác biệt", bác sĩ Catherine O'Neal, Giám đốc Y khoa tại Trung tâm Y tế Our Lady of the Lake Regional ở Baton Rouge, cho hay.
Biến thể Delta nguy hiểm hơn nhiều so với chủng ban đầu
Theo Tiến sĩ Cam Patterson, Hiệu trưởng Đại học Arkansas về Khoa học Y tế, độ tuổi trung bình của các bệnh nhân được nhận vào Trung tâm Y tế UAMS trong mùa đông là 60; bây giờ là 40.
Tiến sĩ Patterson cho biết: "Cảm nhận của chúng tôi là những người trẻ hơn, khỏe mạnh hơn dễ bị biến thể Delta hơn những người đã lưu hành trước đó.
Trường hợp biến thể Delta đầu tiên được phát hiện tại bệnh viện đại học vào ngày 1/5, và đến ngày 17/6, hầu hết các ca nhiễm trùng đều do biến thể này gây ra. Tiến sĩ Patterson nói: "Sự chuyển đổi mà chúng tôi thấy đối với những bệnh nhân trẻ tuổi và những người bị bệnh nhanh chóng hơn gần như trùng hợp chính xác với sự xuất hiện của Delta ở Arkansas. Điều này đối với chúng tôi giống như một căn bệnh hoàn toàn khác".
Anh Donald McAvoy, 33 tuổi, là vận động viên thể hình và quản lý một phòng tập thể dục ở thành phố Jacksonville, bang Florida. McAvoy không bận tâm đến việc tiêm vaccine ngừa Covid-19 vì anh cho rằng loại virus này chỉ ảnh hưởng đến những người lớn tuổi có vấn đề về sức khỏe.
Nhưng đến cuối tháng 6/2021, McAvoy bị sổ mũi và lúc đó, anh chỉ nghĩ mình bị cảm lạnh hoặc dị ứng. Bạn gái của McAvoy kiên quyết đưa anh đi xét nghiệm coronavirus. Kết quả là dương tính và McAvoy được đưa về nhà với một thiết bị nhỏ gọi là máy đo oxy xung để theo dõi nồng độ oxy trong máu.
Vài ngày sau, tình trạng của McAvoy trở nên tồi tệ, và anh đã ngã gục ngay trong phòng ngủ. Nồng độ oxy trong máu của McAvoy ở mức đáy: 56. Chỉ số bình thường là 95 hoặc cao hơn.
Tại Trung tâm Y tế Baptist Beaches, McAvoy phải thở oxy và được đưa vào phòng chăm sóc đặc biệt, nơi anh trải qua 11 ngày, một thử thách mà McAvoy mô tả là "điều đáng sợ nhất mà tôi từng trải qua, không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần". Bác sĩ nói với McAvoy rằng anh đã bị nhiễm biến thể Delta. McAvoy được xuất viện vào ngày 8/7 nhưng vẫn phải có bình oxy dự phòng. Anh đã sụt 12 kg và cần dành 4 đến 6 tuần nghỉ ngơi, điều trị hô hấp trước khi trở lại làm việc bình thường. Nhưng anh sợ thời gian nghỉ có lẽ sẽ lâu hơn.
Thời kỳ đầu của đại dịch, bệnh nhân thường tới bệnh viện sau khoảng 1 đến 2 tuần ở nhà mà không có bất kỳ triệu chứng nào. Họ thường được điều trị tại khoa bình thường một thời gian trước khi phải đặt nội khí quản hay chăm sóc tích cực.
Như McAvoy, bác sĩ Angie Honsberg, Trưởng khoa chăm sóc tích cực Trung tâm Y tế Đại học Las Vegas, cho biết các bệnh nhân trẻ tuổi của bà giờ đây trở nặng nhanh hơn. "Tôi nghi ngờ chủng Delta có thể hoạt động hơi khác một chút", bà Honsberg nói.
Tại Springfield, bác sĩ Terrence Coulter, Trưởng khoa chăm sóc đặc biệt tại Trung tâm Y tế CoxHealth, một cơ sở y tế với 500 giường, cho hay, bệnh nhân Covid-19 của họ hiện nay trẻ hơn và yếu hơn so với sóng bùng phát trước đây.
"Ở đợt bùng dịch đầu tiên, các bệnh nhân trẻ tuổi và trẻ em thậm chí mắc bệnh mà không biết hoặc chỉ có các triệu chứng nhẹ", bác sĩ Coulter nói. "Với biến chủng Delta, mọi chuyện không như vậy. Không nghi ngờ gì nữa, nó nguy hiểm hơn nhiều so với chủng ban đầu".
Nhiều bệnh nhân nhập viện có các bệnh lý nền như tiểu đường, béo phì, huyết áp cao, những yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh nặng. Nhưng một số bệnh nhân trẻ không có các yếu tố nguy cơ kể trên, theo ông Coulter.
Virus không phân biệt ai cả
Tại Mỹ, Delta chỉ mới xuất hiện và những bằng chứng về việc liệu nó có cơ chế hoạt động khác biệt so với chủng gốc không vẫn tiếp tục được nghiên cứu. Tuy nhiên, giới chuyên gia đồng tình rằng biến chủng này dễ lây lan hơn. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng người nhiễm Delta mang lượng lớn virus trong đường hô hấp của họ.
Chủng Delta cũng có thể khiến bệnh nặng hơn. Một nghiên cứu ở Scotland được đăng trên tạp chí y khoa Lancet đã xem xét các ca Covid-19 trong mùa xuân, khi Delta trở thành chủng lấn át tại quốc gia này.
Người nhiễm Delta có nguy cơ nhập viện cao hơn gấp hai lần so với người nhiễm biến chủng Alpha trước đó. Bệnh nhân cũng trẻ hơn, có lẽ vì họ là nhóm xếp cuối danh sách tiêm chủng, các tác giả nghiên cứu cho hay.
Trong một nghiên cứu khác được đăng trên mạng, các nhà nghiên cứu Canada nhận thấy nguy cơ phải chăm sóc tích cực ở bệnh nhân nhiễm Delta cao gấp gần 4 lần so với người nhiễm các biến chủng khác. Bệnh nhân nhiễm Delta còn có nguy cơ nhập viện và tử vong cao gấp đôi.
Một nghiên cứu tại Singapore sắp được công bố trên tạp chí y khoa Lancet kết luận bệnh nhân nhiễm chủng Delta có tỷ lệ cần thở oxy, chăm sóc đặc biệt và tử vong đều cao hơn.
Và một nghiên cứu ở Ấn Độ phát hiện ra rằng ở sóng lây nhiễm thứ hai tại nước này, khi chủng Delta chiếm ưu thế, bệnh nhân cũng đối mặt nguy cơ tử vong cao hơn, đặc biệt là những người dưới 45 tuổi.
Nhưng độc lực cao cũng có thể chỉ đơn giản là hệ quả của khả năng lây lan mạnh hơn ở chủng Delta, một số chuyên gia lưu ý. Khi nhiều người bị nhiễm hơn, số bệnh nhân bị nặng sẽ tăng lên, ngay cả khi Delta không thực sự khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn so với những biến chủng trước đây.
"Tôi chưa thấy bằng chứng nào về việc chủng Delta nhắm mục tiêu một cách có chọn lọc đến trẻ em, thanh thiếu niên và người trưởng thành trẻ tuổi", Tiến sĩ Peter Hotez, Trưởng khoa Y học Nhiệt đới Quốc gia của Đại học Y Baylor, cho hay. "Ấn tượng của tôi là virus này có khả năng lây lan cao đến nỗi bất kỳ ai chưa tiêm chủng đều bị nó cuốn vào và trong đó bao gồm cả người trẻ".
McAvoy cảm thấy nhẹ nhõm khi được gặp lại cô con gái 2 tuổi của anh. Nhưng không có thu nhập trong hơn 1 tháng, anh phải nợ tiền thuê nhà và tiền điện nước. Mặt khác, các khoản phí y tế không được bảo hiểm chi trả đang chồng chất lên. Bạn bè đã lập một chiến dịch quyên góp cho anh trên trang GoFundMe. McAvoy giờ đây thay đổi hoàn toàn quan điểm về vaccine. Anh liên tục nhắc nhở bạn bè và gia đình mình phải đeo khẩu trang và tiêm chủng.
"Virus không phân biệt ai cả", McAvoy tuyên bố.
N.A (Theo New York Times)