HIV có thể làm tổn thương các dây thần kinh khắp cơ thể, gây ra cơn đau dữ dội. Đau dây thần kinh là cơn đau phổ biến nhất ở người nhiễm HIV.
Bên cạnh đó, HIV gây suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể có nguy cơ mắc mới hoặc tái phát các bệnh nhiễm trùng, gây ra cơn đau.
Hơn nữa, thuốc điều trị HIV được gọi là thuốc kháng virus hoặc ARV có thể gây ra tác dụng phụ lâu dài như phát ban gây đau đớn.
Trong nhiều trường hợp, người nhiễm HIV bị đau mạn tính do cả ba nguyên nhân trên.
Các loại đau thường gặp do HIV
- Đau dây thần kinh: Loại đau dây thần kinh này gây tê, ngứa ran và nóng rát, chủ yếu xảy ra ở chân, bàn chân, tay, cánh tay.
- Đau bụng: Thuốc điều trị HIV có thể gây buồn nôn, tiêu chảy và co thắt dạ dày khi người nhiễm bắt đầu dùng chúng. Những triệu chứng này thường biến mất sau vài ngày hoặc vài tuần nhưng cũng có thể kéo dài hơn.
- Đau đầu: Đây là tác dụng phụ thường gặp của thuốc điều trị HIV. Cơn đau đầu có thể biến mất sau vài tuần nhưng đôi khi kéo dài hơn. Đau đầu cũng có thể là triệu chứng của các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng khác, như bệnh giang mai hoặc bệnh mụn rộp giai đoạn nặng.
- Phát ban: Một số loại thuốc điều trị HIV có thể gây phát ban đau đớn. Một số nhẹ và tự khỏi, nhưng cũng có những trường hợp nghiêm trọng. Các bác sĩ gọi đây là phản ứng quá mẫn. Đôi khi, chúng có thể là phản ứng dị ứng với thuốc.
Dù nguyên nhân là gì thì phản ứng quá mẫn đều có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Người bệnh nên thông báo với bác sĩ bất kỳ phát ban nào cơ thể gặp phải, ngay cả khi tình trạng này có vẻ không phải là vấn đề lớn.
- Loét miệng: Với các trường hợp nhiễm HIV nhưng không điều trị, những vết loét miệng thường trầm trọng hơn do hệ thống miễn dịch suy yếu. Không chỉ thế, loét miệng còn có thể là dấu hiệu cho thấy nhiều nguy cơ nhiễm một số bệnh nhiễm trùng khác.
Ngoài ra, người nhiễm HIV còn có thể xuất hiện đau cơ, xương, khớp, đau cơ xơ hóa…
Loét miệng là một loại đau thường gặp ở người nhiễm HIV
Mối liên hệ giữa HIV và đau khớp là gì?
Đau nhức khớp thường là dấu hiệu sớm cho thấy bạn bị nhiễm HIV. Trong vài tuần đầu tiên sau khi nhiễm virus, người bệnh có thể có các triệu chứng giống cúm bao gồm đau khớp và cơ. Tình trạng này có thể tồn tại trong một thời gian ngắn, sau đó biến mất trong nhiều năm.
Bên cạnh đó, những người nhiễm HIV có thể dễ mắc các loại viêm khớp gây đau như viêm khớp phản ứng, bệnh gout, viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp vẩy nến, với tình trạng viêm mạn tính hoặc kéo dài.
Đôi khi nhiễm HIV gây đau khớp và cơ, cùng với tình trạng viêm khớp và các mô mềm xung quanh khớp. Virus có thể xâm nhập vào chất lỏng bên trong khớp và gây ra phản ứng đau đớn. HIV cũng có thể làm cho tình trạng đau, viêm hoặc tổn thương khớp lâu dài trở nên trầm trọng hơn.
Đau khớp liên quan đến HIV có thể ảnh hưởng đến nhiều khớp, bao gồm:
- Đầu gối
- Mắt cá chân
- Bàn chân
- Ngón tay
- Vai
- Khuỷu tay…
Vị trí đau khớp thường gặp.
Kiểm soát đau khớp liên quan đến HIV như thế nào?
Theo PGS. TS. Bùi Khắc Hậu, nguyên giảng viên Đại học Y Hà Nội, có nhiều cách để kiểm soát cơn đau, có hoặc không dùng thuốc. Nếu nhiễm HIV là nguyên nhân gây đau hoặc sưng khớp, thuốc điều trị bằng thuốc kháng virus (ART) để kiểm soát virus có thể làm giảm cơn đau.
Nếu thuốc ART hoặc statin điều trị cholesterol cao gây đau cơ quanh khớp, bác sĩ có thể chuyển sang loại thuốc khác hoặc đề xuất biện pháp khác để kiểm soát cơn đau.
- Giảm đau bằng thuốc
Một số loại thuốc giúp kiểm soát đau khớp và viêm như acetaminophen, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen hoặc aspirin, thuốc xoa bóp giảm đau tại chỗ như capsaicin hoặc lidocain…
- Các liệu pháp giảm đau không dùng thuốc
Những phương pháp giảm đau không dùng thuốc giúp não giải phóng endorphin, một chất hóa học giảm đau tự nhiên, bao gồm:
- Vật lý trị liệu (PT)
- Mát xa
- Châm cứu và bấm huyệt
- Thiền
- Thực hiện các bài tập yoga theo hướng dẫn
- Liệu pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh tại vùng khớp bị đau.
Ngoài ra, để giảm đau tốt nhất, người bệnh nên thực hiện lối sống năng động, kết hợp các bài tập tim mạch, tập tạ và giãn cơ vào hầu hết các ngày trong tuần. Tốt nhất nên trao đổi với bác sĩ điều trị để tìm ra bài tập phù hợp nhất với cơ thể và tình trạng sức khỏe của bản thân mình.
Chườm nóng hoặc chườm lạnh tại vùng khớp đau giúp giảm đau.
Theo suckhoedoisong.vn