Nấm "ăn" ổ mắt, hệ thần kinh
Theo thông tin mới nhất từ Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), từ đầu năm 2020, đặc biệt sau khi xuất hiện làn sóng Covid-19, số lượng bệnh nhân bị nấm đen tăng nhanh với khoảng hơn 20 trường hợp nấm đen nhập viện điều trị, trong khi các năm trước đó hầu như rất hiếm ghi nhận.
Các bệnh nhân nhiễm nấm đen đều có bệnh nền khi nhập viện và trong tình trạng nhiễm trùng nặng, có các tổn thương do nấm "ăn" từ xoang lan lên xương hàm, ổ mắt, hệ thần kinh…
Nấm đen hay còn gọi là Mucormycosis, là bệnh nhiễm trùng hiếm gặp nhưng nguy hiểm do nhóm nấm mốc có tên Mucormycetes gây ra.
Đây là dạng nấm xâm nhập đã được y văn thế giới nhắc đến, đặc biệt là tại Ấn Độ trong giai đoạn vừa qua, với số lượng bệnh nhân tăng đột biết, là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao sau khi nhiễm Covid -19.
Qua thực tế tiếp nhận, điều trị các ca bệnh do nấm đen tấn công, PGS-TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết những nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh nấm đen là người từng mắc Covid-19; người mắc bệnh đái tháo đường type 2, đặc biệt là có tình trạng nhiễm toan ceton; người mắc bệnh ung thư, cấy ghép tạng, cấy ghép tế bào, sử dụng Corticosteroid kéo dài; người có tình trạng suy giảm miễn dịch, nhiễm HIV; người bị chấn thương da do phẫu thuật, bỏng; trẻ sinh non, nhẹ cân và suy dinh dưỡng.
|
Hình ảnh phim chụp tổn thương sọ não và xoang ở bệnh nhân nhiễm nấm đen được điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai
|
5 nhóm bệnh rất nặng
Theo PGS-TS Đỗ Duy Cường, bệnh nhiễm nấm đen có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan và bộ phận cơ thể. Các triệu chứng phụ thuộc vào tình trạng nhiễm trùng nơi nấm phát triển. Nấm đen dẫn đến mũi bị hoại tử thâm đen hoặc đổi màu, đau mặt, đau vùng xoang lan lên mắt, đau đầu, đau ngực, khó thở và ho ra máu,...
Nấm đen gây ra 5 dạng bệnh cảnh, với các triệu chứng như: nhiễm trùng xoang và não với dấu hiệu như sốt, đau đầu, đau xoang hoặc nghẹt mũi; sưng mặt một bên; tổn thương màu đen ở phía trên bên trong miệng hoặc trên sống mũi.
Nấm đen gây viêm phổi với các dấu hiệu khó thở hoặc thở gấp; tức ngực; sốt cao trên 38 độ C, ho ra máu; nhiễm trùng da và niêm mạc (thường gặp ở người không bị suy giảm miễn dịch với các dấu hiệu đau vùng mặt) sau đó xuất hiện một nốt phỏng trên da, dần dẫn tới loét da hoặc nhiễm trùng da, rồi xâm lấn vào mũi xoang, quanh gò má,... Lâu dần tổn thương da bị nhiễm bệnh chuyển sang màu đen, sưng tấy, hoại tử.
Nấm đen cũng gây nhiễm trùng đường tiêu hoá, thường ở trẻ em, đặc biệt trẻ sinh non và nhẹ cân dưới 1 tháng tuổi với các dấu hiệu như: buồn nôn, nôn; đau bụng; xuất huyết dạ dày.
"Nhiễm nấm đen mucormycosis lan tỏa thường xảy ra ở những bệnh nhân đã mắc bệnh mạn tính do vậy các dấu hiệu bệnh khó phân biệt với các bệnh đang có sẵn", PGS Cường lưu ý.
Hiện việc điều trị nấm đen gặp khó khăn do thuốc điều trị rất đắt và khó có nguồn cung ứng tại Việt Nam. Nếu không tuân thủ điều trị, bệnh dễ tái phát, nguy cơ tử vong cao.
Hiện tại, không có thuốc hay vắc xin ngăn chặn bệnh nấm đen. Để phòng bệnh, đặc biệt ở những bệnh nhân có bệnh nền đái tháo đường, ung thư, suy giảm miễn dịch, ghép tạng, hậu Covid-19,.. nên chú ý tránh đến khu vực có nhiều khói bụi, công trường; đeo khẩu trang hiệu suất lọc trên 95% có than hoạt tính khi phải đến khu vực có nhiều khói bụi.
Đồng thời, mang găng tay, ủng nếu thực hiện bất kỳ hoạt động nào liên quan đến đất. Vệ sinh vùng da bị thương bằng nước ấm và dung dịch sát khuẩn để tránh nhiễm trùng da.
Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bênh viện Bạch Mai
|