Làm sao để người trẻ không ngại sinh con?

Ngày 24.7, tại Hà Nội diễn ra Lễ khởi động dự án "Hỗ trợ phát triển toàn diện thanh niên về chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và đáp ứng với già hóa dân số nhằm góp phần thực hiện thành công Chiến lược phát triển thanh niên VN giai đoạn 2021 - 2030". Chương trình do Quỹ dân số Liên Hiệp Quốc (UNFPA) tại VN và T.Ư Đoàn phối hợp tổ chức.

Tham dự chương trình có anh Nguyễn Tường Lâm, Bí thư T.Ư Đoàn, Phó chủ nhiệm thường trực Ủy ban Quốc gia về thanh niên VN, Phó chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên VN; ông Matt Jackson, Trưởng đại diện UNFPA tại VN.

Ban tổ chức cho biết đây là dự án thuộc Chương trình quốc gia lần thứ 10 của UNFPA giai đoạn 2022 - 2026, nhằm hỗ trợ T.Ư Đoàn trong việc thực hiện và giám sát thực hiện luật, chính sách phát triển thanh niên toàn diện; đồng thời, thúc đẩy sự tham gia của thanh niên, bao gồm cả trong tình trạng ứng phó với thiên tai và dịch bệnh.

Đối mặt với già hóa dân số

Chia sẻ tại chương trình, ông Matt Jackson cho biết theo điều tra dân số và nhà ở năm 2019, VN đang ở giai đoạn dân số vàng với tỷ lệ thanh niên cao nhất trong lịch sử (21% tổng dân số là thanh niên trong độ tuổi từ 10 - 24). Cơ hội dân số vàng này dự kiến sẽ kéo dài đến năm 2039, mang đến cho VN cơ hội tiềm năng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Điều tra cũng cho thấy nhiều người cao tuổi, sống lâu, sống khỏe mạnh là một kết quả rất tốt của VN. Tuy nhiên, tốc độ già hóa dân số ở VN nhanh hơn nhiều quốc gia khác, đòi hỏi cần có sự chuẩn bị nhanh hơn để đảm bảo sự phát triển bền vững.

"Bằng cách đưa ra những hình thức sáng tạo để cải thiện tình trạng sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục, ngăn ngừa bạo lực trên cơ sở giới, khuyến khích sự tham gia của thanh niên, chúng tôi hy vọng sẽ nhận được nhiều kết quả mang tính đột phá, đặc biệt là trong nỗ lực giảm tỷ lệ tử vong mẹ, chuẩn bị cho thanh niên ứng phó tình trạng già hóa dân số, cung cấp các dịch vụ sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục dành cho thanh niên, trong đó bao gồm thanh niên vùng dân tộc thiểu số, thanh niên có HIV/AIDS, thanh niên di cư, thanh niên thuộc cộng đồng LGBTQI+ và thanh niên khuyết tật", ông Matt Jackson nói.

Chia sẻ tại chương trình, ông Nguyễn Xuân Hồng, cán bộ theo dõi, đánh giá Chương trình quốc gia lần thứ 10 của UNFPA, cho biết hiện nay tỷ lệ sinh con của người trẻ VN giảm rất nhanh, nên việc già hóa dân số sẽ diễn ra nhanh hơn. Bên cạnh đó là tình trạng mất cân bằng giới tính với tỷ lệ sinh 115 trẻ em trai/100 trẻ em gái (trong khi tỷ lệ tự nhiên là 105/100), sẽ gây ra sự mất cân bằng giới tính trong tương lai.

Cải thiện tình trạng sức khỏe sinh sản cho thanh niên

Phát biểu tại buổi lễ, anh Nguyễn Tường Lâm cho biết dự án được thiết kế tập trung triển khai 3 nội dung chính. Trong đó sẽ tăng khả năng tiếp cận thông tin và dịch vụ về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và bình đẳng giới cho thanh thiếu niên dễ bị tổn thương, hướng tới thanh niên có sức khỏe sinh sản tốt nhất. Bên cạnh đó, thúc đẩy sự tham gia của thanh niên trong quá trình thực hiện luật Thanh niên, Chiến lược phát triển thanh niên VN giai đoạn

2021 - 2030 và xây dựng các chính sách hỗ trợ thanh niên, đặc biệt là nhóm thanh niên dễ bị tổn thương. Đồng thời dự án cũng tăng cường sự tham gia của thanh niên trong việc thích ứng hiệu quả với già hóa dân số.

Đối tượng hưởng lợi là thanh thiếu niên trên phạm vi toàn quốc, trong đó tập trung vào nhóm thanh niên yếu thế, di cư, dân tộc thiểu số, với tổng số vốn hỗ trợ không hoàn lại từ UNFPA là 1 triệu USD. Anh Lâm đề nghị các tỉnh thành đoàn và các đơn vị tham gia dự án, cần tham mưu cho Ban Bí thư T.Ư Đoàn các mô hình thành công về chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và đáp ứng với già hóa dân số để hoàn thành mục tiêu Hỗ trợ phát triển toàn diện thanh niên VN, nhằm góp phần thực hiện thành công Chiến lược phát triển thanh niên VN giai đoạn 2021 - 2030, để triển khai nhân rộng trên toàn quốc.

Làm sao để người trẻ không ngại sinh con ?

Trả lời câu hỏi của PV Thanh Niên về việc VN phải làm gì trước tình trạng giới trẻ ngại sinh con, ông Matt Jackson cho rằng cách tiếp cận là tôn trọng quyền của các cá nhân và quyền của các cặp vợ chồng trong việc sinh con theo cách mà họ muốn. "Về phương diện quốc gia tôi thấy, điều quan trọng là phải chăm sóc, đáp ứng nhu cầu sinh sản của người dân, đặc biệt là những người trẻ tuổi. Trong dự án này chúng tôi cung cấp thông tin cần thiết, hỗ trợ dịch vụ về sức khỏe sinh sản cho thanh niên để làm thế nào họ đưa ra quyết định của chính họ về việc sinh con; họ hiểu về cơ thể của mình và về các mối quan hệ lành mạnh", ông Matt Jackson nói.

Tuy nhiên, ông Matt Jackson cũng cho rằng bên cạnh sức khỏe sinh sản, có nhiều yếu tố tác động ảnh hưởng đến quyết định của các cặp vợ chồng về việc có hay không sinh con như: dịch vụ chăm sóc trẻ em, nhà ở, thu nhập có đủ chi trả cho việc nuôi con hay không… Đó là những vấn đề cần giải quyết, để có thể tác động tích cực đến người trẻ. "Trong dự án, chúng tôi cố gắng cung cấp nội dung về giáo dục và truyền thông để người trẻ hiểu hết được những đặc điểm đó trước khi đưa ra quyết định của mình", ông nói.

Về giải pháp can thiệp sự chênh lệch tỷ lệ giới tính khi sinh, ông Matt Jackson cho rằng tỷ lệ mất cân bằng này của VN đang ở nhóm cao thứ 3 trên thế giới. Vì vậy VN cần xác định nguyên nhân căn cốt xảy ra tình trạng này. "Thúc đẩy mục tiêu bình đẳng giới là chìa khóa để giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh. Khi con gái được trân trọng và tiềm năng của họ được khai thác hết, thì đó chính là giải pháp tự giải quyết được tình trạng này", ông đánh giá.

Theo Thanh niên