Bị ngứa tê đầu lưỡi không phải tình trạng hiếm gặp và thường do các nguyên nhân không đáng lo ngại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bị tê đầu lưỡi có thể cảnh báo một số tình trạng nguy hiểm, chẳng hạn như đột quỵ.
Dưới đây là 10 nguyên nhân gây ra tình trạng ngứa tê đầu lưỡi:
1. Hiện tượng Raynaud
Hiện tượng Raynaud khiến các động mạch và tĩnh mạch nhỏ dẫn máu bị hẹp lại do lạnh hoặc căng thẳng. Điều này có thể làm giảm tạm thời lưu lượng máu đến: ngón tay, ngón chân, môi, lưỡi, tai, núm vú và gây ra các triệu chứng như bị tê ngứa đầu lưỡi, lưỡi hoặc tay chân có màu xanh đỏ, cảm giác tê liệt ở tay chân.
Hội chứng Raynaud nguyên phát không nghiêm trọng và không làm hỏng mạch máu của bạn, nhưng có thể làm gián đoạn một số hoạt động hàng ngày của bạn. Hội chứng Raynaud thứ phát có thể nghiêm trọng hơn. Tình trạng này có thể dẫn đến loét da và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Nếu bạn cảm giác tê đầu lưỡi do hiện tượng này, uống một cốc nước ấm và thư giãn cơ thể có thể giúp các triệu chứng biến mất.
    |
 |
| Hiện tượng Raynaud làm giảm lưu lượng máu đến lưỡi và gây ngứa tê đầu lưỡi (Anh: ST) |
2. Phản ứng dị ứng
Nếu bạn bị dị ứng với thực phẩm, hóa chất hoặc thuốc có thể khiến bạn bị ngứa tê đầu lưỡi và sưng lưỡi. Một số triệu chứng khác của dị ứng bạn cũng có thể gặp như sưng họng, khó thở, phát ban.
Khi nào dị ứng trở thành trường hợp khẩn cấp?
Phản ứng dị ứng có khả năng trở nên nghiêm trọng và gây ra sốc phản vệ, có thể đe dọa tính mạng. Các triệu chứng của phản ứng dị ứng nghiêm trọng xảy ra ngay sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng và có thể bao gồm:
- Thở khò khè, ho hoặc khó thở
- Sưng ở miệng, cổ họng hoặc mặt
- Phát ban hoặc ngứa
- Khó nuốt
Nếu bạn hoặc người khác gặp phải những triệu chứng này, bạn nên gọi cấp cứu ngay lập tức.
3. Hội chứng dị ứng miệng
Hội chứng dị ứng đường miệng (OAS) là phản ứng dị ứng với một số loại thực phẩm, bao gồm trái cây, rau và các loại hạt. Tình trạng này thường xảy ra nếu bạn bị dị ứng với cây cối, cỏ hoặc các loại phấn hoa khác (phản ứng chéo).
Hội chứng dị ứng miệng khiến môi, miệng, lưỡi và cổ họng của bạn bị ngứa hoặc tê nhưng hiếm khi gây ra phản ứng nghiêm trọng.
Nếu bạn thấy miệng hoặc lưỡi ngứa ran sau khi ăn một số loại thực phẩm nhất định, hãy tránh xa loại thực phẩm đó.
Một số loại thực phẩm dễ gây hội chứng dị ứng miệng mà bạn nên lưu ý:
- Thảo mộc: Hồi, thìa là, rau mùi, cây thì là, rau mùi tây
- Cây họ đậu: Đậu phộng, đậu nành
- Trái cây: Bơ, táo, kiwi, lê, mơ, anh đào, đào, mận, cam, chuối
- Các loại hạt cây: Hạnh nhân, hạt phỉ
- Rau: Cà rốt, cần tây, cà chua, khoai tây, dưa chuột, ớt chuông
4. Loét miệng
Loét miệng (nhiệt miệng) là những vết loét nông, hình bầu dục, nhỏ có thể hình thành trên hoặc xung quanh lưỡi hoặc bên trong má. Nếu vết loét hình thành ở lưỡi có thể gây ngứa tê đầu lưỡi hoặc toàn bộ lưỡi.
Mặc dù không rõ nguyên nhân chính xác gây ra loét miệng, nhưng những thứ như chấn thương nhẹ ở miệng, thay đổi nội tiết tố, vi-rút, dinh dưỡng không đầy đủ, dị ứng hoặc nhạy cảm với thực phẩm có thể gây ra tình trạng này.
Mặc dù gây đau, nhưng vết loét miệng thường tự khỏi sau khoảng một tuần.
Để giúp giảm triệu chứng và quá trình lành vết thương diễn ra nhanh chóng, bạn nên súc miệng bằng dung dịch gồm 236 ml nước ấm, 1 thìa cà phê muối và 1/2 thìa cà phê baking soda. Bạn cũng có thể thử dùng thuốc không kê đơn như benzocaine (Anbesol) hoặc Kanka. Khi bị loét miệng, bạn hãy tránh các loại thực phẩm cay, chua hoặc giòn vì chúng sẽ gây kích ứng vết loét.
5. Hạ đường huyết
Một triệu chứng của lượng đường trong máu thấp hoặc hạ đường huyết là ngứa tê đầu lưỡi hoặc môi.
Hạ đường huyết thường xảy ra ở những người bị tiểu đường nếu họ bỏ bữa hay dùng quá nhiều insulin hoặc một số loại thuốc điều trị tiểu đường. Tuy nhiên, những người không bị tiểu đường cũng có thể gặp tình trạng này do chế độ ăn không đủ năng lượng, nhịn ăn quá lâu,...
Các triệu chứng khác của hạ đường huyết bao gồm:
- Cảm thấy run rẩy, yếu hoặc mệt mỏi
- Cảm thấy đói
- Toát mồ hôi
- Chóng mặt
- Cáu kỉnh hoặc dễ khóc
- Cảm thấy bối rối
Ăn hoặc uống thứ gì đó có đường, chẳng hạn như kẹo hoặc nước ép trái cây, có thể giúp đưa lượng đường trong máu của bạn trở lại bình thường nếu lượng đường quá thấp.
|
 |
| Cảm giác tê đầu lưỡi hoặc môi có thể do hạ đường huyết (Ảnh: ST) |
6. Hạ canxi máu
Hạ canxi máu cũng là một trong những nguyên nhân gây ngứa tê đầu lưỡi và kèm theo các triệu chứng khác như:
- Co giật cơ, chuột rút và cứng cơ
- Ngứa ran quanh miệng, ngón tay và ngón chân
- Chóng mặt
- Co giật
7. Đột quỵ
Đột quỵ xảy ra khi cục máu đông chặn dòng máu chảy đến não. Đột quỵ có thể gây ngứa tê đầu lưỡi do não không nhận đủ oxy. Điều đó có thể dẫn đến các vấn đề về dây thần kinh và cơ trên mặt, lưỡi và các nơi khác.
Ngoài gây cảm giác tê đầu lưỡi, đột quỵ cũng khiến lưỡi bạn khó cử động. Các dấu hiệu khác của đột quỵ bao gồm:
- Đau đầu dữ dội, đặc biệt là khi cổ bị cứng
- Khó nhìn hoặc nhìn đôi
- Khó khăn khi nói hoặc hiểu những gì người khác đang nói
- Xệ một bên mặt
- Yếu hoặc tê ở mặt, cánh tay hoặc chân
- Khó khăn khi đi bộ, chóng mặt hoặc mất thăng bằng
Đột quỵ là trường hợp cấp cứu y tế, bạn nên gọi cấp cứu ngay khi gặp ai có dấu hiệu nghi ngờ đột quỵ. Cấp cứu càng sớm thì khả năng sống sót và ít biến chứng càng cao.
8. Thiếu vitamin B
Thiếu vitamin B-12 hoặc vitamin B-9 có thể khiến ngứa tê đầu lưỡi, sưng hoặc đau lưỡi và ảnh hưởng đến vị giác. Tình trạng này cũng gây ra các triệu chứng khác như:
- Cảm giác ngứa ran ở tay và chân
- Mệt mỏi, kiệt sức hoặc yếu
- Đau dây thần kinh hoặc ngứa ran
- Thiếu máu
Một số thực phẩm giàu vitamin B bạn có thể bổ sung trong chế độ ăn uống hàng ngày như rau lá xanh, gan, cá hồi, trứng, sữa, thịt bò, cây họ đậu. Một số trường hợp thiếu vitamin B nghiêm trọng có thể cần sử dụng thêm thực phẩm chức năng theo lời khuyên từ bác sĩ.
9. Bệnh đa xơ cứng (MS)
Khi bạn bị đa xơ cứng (MS), hệ thống miễn dịch của bạn sẽ tấn công các dây thần kinh trong não và tủy sống. Điều đó có thể gây ra tê liệt hoặc cảm giác lạ, bao gồm cả ở lưỡi hoặc mặt.
Bệnh đa xơ cứng có thể khiến bạn khó nhai hoặc nuốt hơn và bạn có nhiều khả năng cắn lưỡi hoặc mặt trong của má. MS có thể gây ra nhiều triệu chứng khác như:
- Khó khăn khi đi bộ
- Điểm yếu ở các bộ phận khác nhau của cơ thể
- Mệt mỏi
- Nhìn mờ hoặc nhìn đôi
- Chóng mặt
- Cảm giác buồn tiểu hoặc khó tiểu
10. Đau nửa đầu
Những cơn đau đầu dữ dội này có thể khiến lưỡi, mặt và tay của bạn bị tê hoặc ngứa ran. Không rõ tại sao điều này xảy ra, nhưng các tín hiệu điện hoặc hóa học bị lỗi trong não có thể đóng một vai trò.
Các triệu chứng khác của chứng đau nửa đầu bao gồm:
- Vấn đề về thị lực hoặc có điểm mù
- Độ nhạy sáng
- Nôn mửa
- Khó nói
Ngoài các nguyên nhân trên, một số nguyên nhân ít gặp hơn cũng gây ra cảm giác tê đầu lưỡi như hội chứng bỏng miệng, suy tuyến cận giáp. Nếu bạn thường xuyên bị tê đầu lưỡi mà không rõ nguyên nhân, đặc biệt ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, bạn nên đến bệnh viện thăm khám sớm.
Vân Anh/Nguồn: Healthline, Webmd