Hạt sen vừa là nguyên liệu món ăn vừa là vị thuốc quý giúp dưỡng tâm, an thần - SHUTTERSTOCK
Bác sĩ chuyên khoa 1 - Lê Thị Thúy Hằng (Đơn vị Điều trị ban ngày, Bệnh viện đại học Y dược TP.HCM - cơ sở 3) cho biết: Trong Y học cổ truyền hạt sen có tên là liên nhục, hay còn được gọi là liên tử, liên thực, lương liên. Trong khoa học, hạt sen có tên semen nelumbinis, họ nelumbonaceae.
Hạt sen hình trái xoan, mặt ngoài có màng mỏng màu nâu, nhiều đường vân dọc, ở đầu trên có núm màu nâu sẫm. Bóc màng ngoài sẽ để lộ 2 lá mầm xếp úp vào nhau, màu trắng ngà. Giữa 2 lá mầm có 2 đường rãnh dọc đối xứng nhau. Chồi mầm hay gọi là tâm sen màu xanh lục, nằm ở giữa đường rãnh dọc của hai lá mầm thường được sử dụng làm trà sen.
Hạt sen rất giàu dinh dưỡng, thành phần chính là tinh bột, ngoài ra còn có protein 14,8% (gồm các a xít amin, threonin 2,42%; methionin 0,82%; leucin 3,23%; isoleucin 1,11%; phenylalanin 12,64%), dầu béo 2,11% gồm các loại a xít béo, cùng một số khoáng chất cần thiết như phốt pho, canxi, natri và kali.
Hạt sen cũng rất tốt cho người suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh, cơ thể yếu, mất ngủ, ăn kém – SHUTTERSTOCK
Theo y học cổ tuyền, hạt sen có vị ngọt, tình bình tốt cho thận bổ tỳ, an thần, dưỡng tâm, bổ khí huyết, thanh nhiệt.
Theo bác sĩ Thúy Hằng, hạt sen cũng rất tốt cho người suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh, cơ thể yếu, mất ngủ, ăn kém, tâm phiền và chứng ăn uống không tiêu. Ngoài ra, hạt sen còn được dùng để bồi bổ sức khỏe cho người cao tuổi, phụ nữ sau sinh và người bị bệnh nặng lâu ngày.
Có thể kết hợp hạt sen với nhân sâm, bạch truật, hoài sơn để dưỡng tỳ, trị biếng ăn, tiêu hóa kém, tiêu chảy mãn tính do tỳ khí suy yếu. Để dưỡng thận, trị xuất tinh sớm thì kết hợp hạt sen với sa uyển tử, thỏ ty tử, liên tu và lộc nhung. Còn nếu muốn dưỡng tâm an thần, trị hay bị tâm phiền, hồi hộp, bứt rứt, mất ngủ, khó ngủ, hay mộng mị thì dùng hạt sen với mạch môn đông, bá tử nhân, phục thần, trân châu mẫu, toan táo nhân.
Trong y học hiện đại, mùi thơm đặc trưng và thành phần glicozit trong hạt sen có tác dụng an thần, tăng bài tiết insulin nhằm thúc đẩy sản sinh 5-hydroxytryptamine giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Ngoài ra với hàm lượng chất chống ô xy hóa cao, hạt sen có khả năng ngăn ngừa các tác động có hại của gốc tự do và kiểm soát tiến triển của các bệnh mãn tính. Hạt sen còn chứa kaempferol - một flavonoid tự nhiên có tác dụng chống viêm và hạn chế cơn đau do viêm khớp mãn tính.
Một số hoạt chất trong hạt sen có tác dụng chống thiếu máu cơ tim, hạ huyết áp, ức chế sự co thắt của tim và chống lại hoạt động bất thường của tim. Enzyme L-isoaspartyl methyltransferase trong hạt sen có tác dụng sửa chữa các protein bị hư hại và chống lão hóa.
Mặc dù hạt sen được sử dụng phổ biến trong nhiều bài thuốc chữa bệnh và món ăn bồi bổ sức khỏe nhưng không nên lạm dụng. Khi có triệu chứng khó chịu trong người, bác sĩ Thúy Hằng lưu ý bạn cần đi khám chữa bệnh để có những lời khuyên phù hợp và phát hiện bệnh kịp thời. Ngoài ra với người đang bị táo bón hoặc táo bón mạn tính không nên sử dụng hạt sen.
Theo thanhnien