Minh họa
Theo khảo sát quý II năm 2017 của Chính phủ Canada, các doanh nghiệp tại đây cần 460.000 người lao động phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm 2016. Tuy nhiên, lực lượng lao động bản địa của Canada không thể đáp ứng được quy mô nhân sự tương ứng với nhu cầu của nền kinh tế. Khảo sát năm 2016 của Workopolis cũng cho biết: 68% những người sử dụng lao động tại Canada được hỏi chưa tuyển đủ số lao động dự kiến.
Theo báo cáo năm 2016 của Bộ thống kê Canada, tỷ lệ dân số Canada từ 65 tuổi trở lên đã chiếm gần 17% tổng dân số (trong khi năm 2011 chỉ là 14,8%), tỷ lệ trẻ em dưới 15 tuổi giảm còn 16,5% tổng dân số (trong khi năm 2011 là 16,7%). Canada đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số ngày một tăng.
Theo báo cáo thường niên tới Quốc hội Canada về Di trú vừa được Chính phủ Canada công bố vào ngày 01/11/2017, Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada đã thông báo chi tiết về Kế hoạch nhập cư ba năm tiếp theo. Theo đó, Chính phủ Canada sẽ gia tăng số lượng tiếp nhận người nhập cư lên đến gần 1 triệu người trong giai đoạn 2018-2020. Bên cạnh việc khuyến khích lao động có tay nghề từ các nước tới Canada làm việc và định cư lâu dài, chính phủ Canada còn nỗ lực thực hiện hàng hoạt chính sách hỗ trợ đơn vị tuyển dụng lao động tại đây thuê lao động nước ngoài ngắn hạn. Đây là một phần nằm trong kế hoạch thúc đẩy phát triển kinh tế, đáp ứng nhu cầu đang thiếu hụt trầm trọng về lao động có tay nghề và tình trạng dân số già hóa ngày càng tăng tại Canada.
Với sự đa dạng các chương trình làm việc tại Canada dành cho mọi đối tượng, mọi trình độ, mọi quốc gia, giai đoạn năm 2018-2020 được xem là giai đoạn bùng nổ về cơ hội làm việc và định cư tại Canada đối với lao động quốc tế nói chung và lao động Việt Nam nói riêng.
Bài viết dưới đây tổng hợp về những cơ hội chính phù hợp với du học sinh và người lao động Việt Nam. Thông tin được sắp xếp theo thứ tự giảm dần về yêu cầu trình độ, kỹ năng của người lao động - đồng thời cũng là thứ tự ưu tiên giảm dần của Chính phủ Canada về việc khuyến khích nhập cư đối với người lao động và gia đình của họ.
Lao động tài năng (Global Skill Strategy - Global Talent Stream)
Nếu người lao động thuộc danh sách 11 nghề dưới đây và được tuyển dụng bởi đơn vị thuê lao động Canada theo chương trình lao động tài năng, thời gian xét duyệt visa/giấy phép làm việc tại Canada cho người lao động và gia đình của họ là trong vòng 14 ngày.
NOC 0213: Quản lý hệ thống thông tin và máy tính - Computer and Information System Managers
NOC 2147: Kỹ sư máy tính (ngoại trừ người thiết kế và kỹ sư phần mềm) - Computer Engineers (except Solfware Engineers and Designers)
NOC 2171: Tư vấn và phân tích hệ thống thông tin - Information Systems Analysts and Consultants
NOC 2172: Quản trị viên dữ liệu và người phân tích cơ sở dữ liệu - Database Analysts and Data Administrators
NOC 2173: Người thiết kế và kỹ sư phần mềm - Solfware Engineers and Designers
NOC 2174: Lập trình viên và nhà phát triển truyền thông tương tác - Infomation Programmers and Interactive Media Developers
NOC 2175: Nhà phát triển và thiết kế trang web - Website Designers and Developers
NOC 2241: Kỹ thuật viên và kỹ sư công nghệ-điện tử - Electrical and Electronics Engineering Technologists and Technicians
NOC 2283: Kỹ thuật viên kiểm tra hệ thống thông tin - Infomation Systems Testing Technicians
NOC 5131: Nhà sản xuất, giám đốc sáng tạo, nghệ thuật, kỹ thuật và quản lý dự án - Hiệu ứng hình ảnh và video game - Producer, Technical, Creative and Artistic Director and Project Manager – Visual Effects and Video Game
NOC 5241: Thiết kế truyền thông đa phương tiện - Digital Media Designers
Trường hợp không thuộc danh sách trên đây, nếu người lao động có tài năng độc đáo và chuyên biệt về ngành, hoặc những người lao động có kỹ năng, tay nghề cao cũng có thể được thuê theo chương trình lao động tài năng bởi một công ty được giới thiệu từ một tổ chức được chỉ định của chính phủ Canada. Các tổ chức được chính phủ chỉ định sẽ đánh giá và cấp xác nhận tham gia chương trình lao động tài năng dựa vào 04 tiêu chính chính gồm:
+ Kiến thức chuyên sâu về ngành
+ Bằng cấp chuyên môn cao thuộc lĩnh vực mà doanh nghiệp đang kinh doanh
+ Ít nhất 5 năm kinh nghiệm liên quan (nếu có)
+ Vị trí được trả lương cao với mức thu nhập là 80,000 CAD/năm hoặc nhiều hơn
Chi tiết về chương trình này, quý vị có thể tham khảo tại đây
Lao động tay nghề
Nếu đáp ứng điều kiện của các chương trình lao động tay nghề, người lao động không những có thể làm việc lâu dài tại Canada mà có thể đưa cả gia đình sang Canada định cư ngay từ lúc bắt đầu nộp hồ sơ. Ngoài năng lực của người lao động, hồ sơ xin định cư theo các chương trình lao động tay nghề có thể được hỗ trợ thêm bởi đề nghị làm việc của đơn vị sử dụng lao động và đề cử của tỉnh bang có nhu cầu về lao động tay nghề. Có 04 chương trình lao động tay nghề hiện đang được áp dụng phổ biến gồm:
Chương trình lao động trình độ cao liên bang (Federal Skilled Worker Program)
Chương trình này dành cho người lao động thuộc 348 nhóm nghề nghiệp thuộc NOC 0, A, B theo Danh mục phân loại nghề nghiệp quốc gia Canada 2016, trình độ tiếng Anh IELTS từ 6.0 trở lên, không kỹ năng nào dưới 6.0 và có bằng cấp sau trung học phổ thông.
Danh sách chi tiết về 348 nhóm nghề nghiệp thuộc chương trình này, quý vị có thể tham khảo tại đây
Chương trình kinh nghiệm Canada (Canadian Experience Class Program)
Nếu đã có 01 năm kinh nghiệm làm việc tại Canada trong vòng 03 năm gần nhất, du học sinh và người lao động thuộc 348 nhóm nghề nghiệp trên có thể lựa chọn chương trình kinh nghiệm Canada với yêu cầu về IELTS thấp hơn và không yêu cầu bằng cấp.
Cụ thể với 137 nhóm nghề nghiệp thuộc NOC 0 và A, trình độ tiếng Anh IELTS tối thiểu là 6.0, không kỹ năng nào dưới 6.0; với 211 nhóm nghề nghiệp thuộc NOC B, trình độ tiếng Anh IELTS tối thiểu là 5.0, trong đó nghe, nói, viết không dưới 5.0 và đọc không dưới 4.0.
Danh sách chi tiết về 137 nhóm nghề nghiệp thuộc NOC 0 và A, quý vị có thể tham khảo tại đây
Danh sách chi tiết về 211 nhóm nghề nghiệp thuộc NOC B, quý vị có thể tham khảo tại đây
Chương trình lao động tay nghề liên bang (Federal Skilled Trades Program)
Nếu có ít nhất 02 năm kinh nghiệm trong vòng 05 năm gần nhất đối với một số nghề như đầu bếp, làm bánh...được liệt kê dưới đây, người lao động cùng gia đình có thể sang Canada làm việc và định cư theo chương trình lao động tay nghề liên bang. Trình độ tiếng Anh chỉ yêu cầu ở mức trung bình là IELTS 5.0 và có chứng chỉ liên quan tới nghề.
Danh sách các nhóm ngành nghề theo chương trình này bao gồm:
- Bếp trưởng và đầu bếp (Chefs and Cooks)
- Thợ làm bánh và người bán thực phẩm tươi sống (Butchers and Bakers)
- Nhóm ngành về công nghiệp, điện và xây dựng (Industrial, Electrical and Construction Trades)
- Nghiệp vụ bảo dưỡng và vận hành thiết bị (Maintenance and Equipment Operation Trades,)
- Các công việc kỹ thuật và giám sát tài nguyên thiên nhiên, nông nghiệp và các sản phẩm liên quan (Supervisors and Technical Jobs in Natural Resources, Agriculture and Related Production)
- Giám sát công trình, sản xuất và chế biến; thao tác điều khiển trung tâm (Processing, Manufacturing and Utilities Supervisors and Central Control Operators)
Các Chương trình đề cử tỉnh bang - Provincial Nominee Programs (PNPs)
Bên cạnh việc nhận đề nghị làm việc từ đơn vị sử dụng lao động để bổ sung vào hồ sơ xin định cư cho bản thân và gia đình, người lao động có thể xin đề cử của các tỉnh bang. Mỗi tỉnh bang sẽ có các danh sách ngành nghề ưu tiên khác nhau, tuỳ thuộc vào tình hình về nhu cầu lao động tại tỉnh bang đó. Đặc biệt tại một số tỉnh bang, người lao động có thể xin định cư với các ngành nghề thuộc NOC C và D - là những ngành nghề lao động phổ thông, yêu cầu ngoại ngữ và bằng cấp rất thấp như chế biến thuỷ hải sản, phụ bếp, lau dọn….
Chi tiết về các chương trình đề cử tỉnh bang, quý vị có thể tham khảo tại đây.
Lao động chăm sóc trong gia đình (Live-in Caregiver Program)
Người lao động có IELTS tối thiểu từ 5.0, bằng cấp và kinh nghiệm liên quan có thể tham gia chương trình lao động chăm sóc trong gia đình với 02 đối tượng chính là Chăm sóc trẻ em dưới 18 tuổi và chăm sóc người có nhu cầu y tế cao (người từ 65 tuổi trở lên, người khuyết tật, bệnh mãn tính hoặc giai đoạn cuối). Sau 02 năm làm việc tại Canada, người lao động có thể xin định cư cho bản thân và các thành viên trong gia đình.
Chi tiết về chương trình lao động chăm sóc trong gia đình, quý vị có thể tham khảo tại đây.
Lao động nông nghiệp và các nghề lao động phổ thông khác
Người lao động nước ngoài có thể tham gia làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp tại các trang trại, vườn ươm ở Canada để thực hiện các công việc như trồng cấy, thu hoạch, xử lý nông sản hoặc chăn nuôi gia súc, gia cầm, … Theo đó, những chương trình này không có yêu cầu về bằng cấp hay tiếng Anh của người lao động ngoài việc đảm bảo sức khỏe và có lý lịch tư pháp tốt.
Ngoài lĩnh vực nông nghiệp, người lao động cũng có thể tham gia những ngành nghề phổ thông khác không yêu cầu cao về bằng cấp hay ngoại ngữ như thu ngân siêu thị, sắp xếp hàng hoá trong siêu thị…
Đối với nhóm các ngành nghề này, người lao động cần nhận được đề nghị làm việc hợp pháp từ đơn vị sử dụng lao động theo quy định của chính phủ Canada. Từ năm 2017, Canada đã bãi bỏ quy định hạn chế thời gian làm việc tối đa 04 năm đối với nhóm ngành nghề này. Theo đó, người lao động nước ngoài có thể ở lại Canada làm việc trong thời gian không hạn chế, phụ thuộc cụ thể vào công việc. Mặc dù hiện nay Canada chưa có các chương trình nhập cư riêng cho lao động nước ngoài trong lĩnh vực nông nghiệp cơ bản, tuy nhiên người lao động trong lĩnh vực này có mong muốn định cư Canada có thể nỗ lực chuyển lên các nhóm ngành nghề có yêu cầu kỹ năng cao hơn, hoặc chuyển sang các chương trình định cư khác như đầu tư hay bảo lãnh gia đình.
Nhằm giúp quý vị có điều kiện trao đổi các thông tin về làm việc tại Canada dành cho mình và người thân, Chương trình Hỗ trợ Du học phối hợp nghiên cứu với các luật sư di trú, trợ lý pháp lý về di trú, các tư vấn viên di trú và tổ chức hội thảo “Cơ hội làm việc tại Canada dành cho du học sinh và người lao động Việt Nam”
...
Theo Dân trí