Khi cuộc họp phải kéo dài đến quá trưa, Huang Peiqi ngồi thấp thỏm. Mỗi phút trôi qua cô đều biết rằng cơn đau do căng tức bầu sữa sắp xảy ra.
Khoảng 30 phút sau, cuộc họp cuối cùng cũng kết thúc. Huang lao vội về bàn làm việc, chộp lấy chiếc máy hút sữa và lao thẳng xuống xe ô tô - nơi duy nhất cô ấy có thể nghĩ đến để có một chút riêng tư mà hút sữa.
“Một số bà mẹ vắt sữa trong nhà vệ sinh, nhưng tôi thì không thể, cho dù nhà vệ sinh có sạch đến đâu”, Huang, 33 tuổi, nói với Sixth Tone.
Mặc dù đã kéo rèm che cửa sổ ô tô, nhưng Huang nói rằng ánh sáng vẫn lọt vào, vì vậy cô vừa hút sữa vừa phải để mắt đến người qua đường. Nhưng dù sao thì nơi này vẫn tốt hơn ở văn phòng.
“Ở công ty, chúng tôi phải đăng ký trước để sử dụng phòng họp và gần như không thể đặt trước nếu tôi muốn sử dụng nó một mình mỗi ngày”, Huang tâm sự.
Giữa tiếng còi xe, tiếng lốp xe rít lên và tiếng xe ồn ào gần đó, Huang xoay sở hút đầy một bình sữa. Cô bảo quản trong hộp tiệt trùng, cho vào túi cùng hai hộp đá, rồi thở phào nhẹ nhõm: thế là đủ cho bữa sáng của con trai ngày hôm sau.
Nỗi niềm không của riêng ai
Đó là thói quen tiếp diễn trong nhiều tháng nay. Nhưng tình cảnh khó khăn của Huang không phải là trường hợp cá biệt.
Mỗi ngày trên khắp Trung Quốc, hàng triệu phụ nữ trẻ, được gọi là "beinai mama" hay “bà mẹ bỉm sữa”, quyết tâm tiếp tục cho con bú trong khi vẫn gánh vác các công việc gia đình và cả sự nghiệp.
Nhưng văn phòng làm việc thậm chí còn thiếu các cơ sở vật chất cơ bản - chứ chưa nói đến phòng cho con bú, tủ lạnh để bảo quản sữa hoặc giờ làm việc linh hoạt cho các bà mẹ bỉm sữa. Và bất chấp các hướng dẫn của chính phủ Trung Quốc vào năm 2016 nhằm đáp ứng đầy đủ tiện nghi cho bà mẹ và trẻ sơ sinh ở những nơi công cộng, trung tâm giao thông, nơi làm việc trên khắp đất nước.
    |
 |
| Phòng chăm sóc em bé bên trong ga tàu điện ngầm ở Thượng Hải, năm 2021. |
Theo một báo cáo năm 2019, cả nước chỉ có khoảng 2.600 phòng chăm sóc trẻ sơ sinh, chủ yếu tập trung ở các địa điểm công cộng như trung tâm thương mại, sân bay và nhà ga ở các thành phố lớn. Chỉ 7 thành phố, bao gồm Bắc Kinh, Thượng Hải và Quảng Châu, có hơn 100 phòng như vậy.
Cùng năm đó, một cuộc khảo sát khác của Quỹ Nghiên cứu Phát triển Trung Quốc cho thấy chưa đến 30% trẻ sơ sinh nước này được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Trên toàn thế giới, con số là 44%.
Ngoài đáp ứng các tiện nghi cần có, một số nhà tuyển dụng thậm chí không thích hoặc không muốn hỗ trợ các bà mẹ mới sinh, cũng như nhu cầu của họ. Đó là một trong những lý do khiến Huang vẫn chưa dám nêu vấn đề này tại công ty của cô ở Phật Sơn, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc.
Cô nói: “Những năm gần đây, các công ty tư nhân phải đối mặt với nhiều thách thức ngày càng tăng, một số bà mẹ mới sinh thấy rằng chủ sử dụng lao động không "mặn mà" với họ cho lắm". Vì vậy, Huang đã quen với việc thiếu thốn cơ sở vật chất.
Bất chấp những thách thức, Trung Quốc hy vọng sẽ có hơn 1/2 số trẻ sơ sinh được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời vào năm 2025 - mục tiêu mà nước này đã không đạt được vào năm 2020 theo kế hoạch trước đó.
Tuy nhiên với tốc độ thay đổi chậm chạp như hiện tại, các chuyên gia cho rằng mục tiêu đầy tham vọng trên chỉ làm tăng áp lực cho các bà mẹ mới sinh. Trong khi nhiều người như Huang nói rằng họ quyết tâm cho con bú thì một số người đã chọn từ bỏ.
Phải học cách cân bằng
Dai Yingying, 35 tuổi, vẫn nhớ như in cách cô vắt sữa 2-3 lần một ngày khi đi làm từ năm 2018 đến năm 2020.
“Hiếm có phụ nữ nào sẵn sàng tiếp tục cho con bú khi đi làm trở lại, nhưng tôi vẫn chọn làm như vậy. Nó là cách duy nhất và hiệu quả nhất để truyền tất cả tình yêu của tôi đến con gái bé bỏng, đứa con duy nhất mà tôi sinh ra”, cô nói.
Ngoài chiếc túi đi làm, Dai mang theo 3 bình sữa và một cái máy hút đi làm mỗi ngày. Ban đầu, việc đồ đạc lỉnh kỉnh như vậy lên tàu điện ngầm thường khiến nhân viên bảo vệ hỏi những câu hỏi khó xử. Sau một vài tuần, người ta dần quen với điều đó và để cô đi qua.
Nhưng đó chưa phải là điều khó khăn nhất, khi mà Dai làm việc tại một công ty tài chính, thường xuyên phải đi công tác.
Cô nói: “Việc tìm thời gian rảnh để vắt sữa mẹ trong một chuyến đi còn khó khăn hơn nhiều". Dai phải gọi điện trước cho các khách sạn nhằm kiểm tra xem họ có tủ lạnh trong phòng để trữ sữa không. Đôi khi, cô phải mang cả con theo khi đi công tác.
“Thường thì tôi rút ngắn chuyến đi hết mức có thể. Hoặc, có lúc phải hủy", Dai kể.
Wang Ling, một nhà trị liệu xoa bóp cho con bú, người hướng dẫn các bà mẹ cho con bú và giúp giảm đau do căng sữa, nhớ lại một khách hàng bận rộn đến mức cô ấy nhiều lần bỏ lỡ thời gian vắt sữa.
Vào một đêm mùa đông lạnh giá năm 2020, Wang, đáp lại lời mời gọi nhiệt thành, ngay lập tức lái xe đến nhà người phụ nữ. Cô đã rất ngạc nhiên khi thấy người phụ nữ vẫn tham gia cuộc họp online mặc dù đang bị sốt cao do viêm vú, một tình trạng đau đớn do tắc nghẽn ống dẫn sữa, làm viêm mô vú.
“Tôi hỏi cô ấy tại sao vẫn nhất định cho con bú. Cô ấy nói với tôi rằng cô ấy sợ rằng nếu không cho con được hưởng dòng sữa mẹ, cô ấy sẽ thành một bà mẹ tồi”, Wang nói.
Sau khi cơn đau dịu đi, người phụ nữ thậm chí còn đề nghị trả thêm 300NDT thù lao cho Wang.
Nhưng Wang đã trả lại nó. “Chỉ có phụ nữ mới hiểu được nhau và những khó khăn mà chúng tôi gặp phải”, cô nói.
Wang từng làm y tá tại các bệnh viện. Vào thời điểm đó, Trung Quốc đang tăng cường nỗ lực thúc đẩy nuôi con bằng sữa mẹ và một số tổ chức y tế đã thực hiện các kế hoạch đầy tham vọng hơn. Ví dụ, các cặp vợ chồng phải đưa ra được lý do vì sao không cho con bú sữa mẹ thì mới được kê đơn sữa công thức.
Giờ đây, Wang đã thành lập studio của riêng mình, cung cấp các dịch vụ massage cho con bú và phục hồi sau sinh. Trên mạng xã hội, cô thường chia sẻ những mẹo hàng ngày để giúp đỡ những bà mẹ gặp khó khăn, đặc biệt là những bà mẹ bị viêm tuyến vú.
Sự thấu hiểu
May mắn hơn Huang và Dai, công ty của Zhang Ziwen (tên đã thay đổi theo yêu cầu của nhân vật) ở Bắc Kinh sắp xếp một phòng cho con bú rộng khoảng 15 mét vuông và có thể đảm bảo không gian cho 3 bà mẹ cùng một lúc. Điều đó có nghĩa là Zhang không bao giờ phải lo lắng về sự riêng tư hay tìm chỗ ngồi hút sữa. Căn phòng này cũng có một tủ lạnh và một cái chậu để đựng sữa và rửa bình sữa cho ngày hôm sau.
|
 |
| Phòng chăm sóc trẻ sơ sinh tại một trung tâm thương mại mới ở Côn Minh, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). |
Con trai cô sinh non và vì bác sĩ đã khuyến cáo mạnh mẽ rằng sữa mẹ tốt hơn cho hệ tiêu hóa của con cô nên Zhang đã quyết tâm thực hiện điều đó, đặc biệt là vì đứa con sinh non của cô sẽ cần thêm một tháng ăn sữa mẹ.
Zhang nói: “Trước khi hết thời gian nghỉ thai sản, chuẩn bị đi làm, tôi đã rất lo lắng. Tôi đã nghe nhiều bà mẹ kể rằng họ không thể thường xuyên vắt sữa khi đi làm. Điều đó có nghĩa là con của họ phải cai sữa sớm hơn mong muốn".
Nhưng vào ngày đầu tiên trở lại làm việc, Zhang nhận ra rằng những lo lắng của mình là vô căn cứ. Cô có thể sử dụng phòng cho con bú bất cứ lúc nào và sếp của cô, một người phụ nữ, luôn thông cảm với điều đó. “Tôi chỉ buồn khi thấy các bà mẹ khác vắt được nhiều sữa hơn mình”, cô cười.
Xu Yanjun, giám đốc văn phòng Ủy ban phụ nữ tại Tổng Liên đoàn Lao động Thượng Hải, nói với Sixth Tone: “Các bà mẹ đang đi làm tiếp tục cho con bú để đảm bảo sức khỏe cho thế hệ tiếp theo của chúng ta, vì vậy các liên đoàn lao động nên giúp đỡ và phục vụ những bà mẹ như vậy trong thời gian đặc biệt này”.
Bắt đầu từ năm 2013, ủy ban này đã làm việc với những người sử dụng lao động ở Thượng Hải để thành lập các điểm riêng dành cho các bà mẹ đang cho con bú, được đặt tên là “Phòng của mẹ yêu thương”.
Một thập kỷ trôi qua, Xu cho biết thành phố có khoảng 7.900 cơ sở trải rộng trên 100.000 doanh nghiệp. Phòng chăm sóc em bé ở các địa điểm công cộng thuộc Ủy ban Y tế Thượng Hải.
“Trong những năm gần đây, nhận thức đã dần thay đổi. Các doanh nghiệp nước ngoài cùng với các công ty nhà nước và các cơ quan chính phủ, bây giờ là cả các công ty tư nhân cũng đang làm rất tốt”, Xu nói.
Minh Nhật/Nguồn: Sixthtone