    |
 |
| Việc dạy con thích ứng với cuộc sống từ khi con còn nhỏ là rất quan trọng. Ảnh minh họa. |
1. Quan sát không gian
Việc quan sát không chỉ giúp con rút ra kinh nghiệm từ sự việc của người khác mà còn giúp con có những hiểu biết sâu sắc về cuộc sống. Lá cây màu gì, đổi màu thế nào, bầu trời màu gì… Đó là những trải nghiệm vô cùng thú vị mà con sẽ mang vào bài văn, làm phong phú cho bài. Vì thế, cha mẹ đừng quên dạy con cách quan sát.
2. Quan sát mọi người
Những hành động bao giờ cũng có nguyên nhân và hậu quả. Nếu các con được tìm hiểu, quan sát và phân tích các vấn đề cuộc sống, cách hành xử, con sẽ rút được nhiều kinh nghiệm hay để thích ứng cuộc sống dễ dàng.
3. Làm việc nhà
Với suy nghĩ "việc nhà là việc vặt, đã có người giúp việc lo", nhiều cha mẹ đã bỏ qua phần giáo dục rất quan trọng này. Chưa tính đến việc cha mẹ bỏ qua lợi ích của những công việc nhỏ nhặt mà chỉ nói đến khả năng thích ứng trong mọi hoàn cảnh của con kém so với các bạn.
Khi cha mẹ đi vắng, thay vì phải canh cánh lo quay về để chuẩn bị bữa ăn cho con, cha mẹ có thể yên lòng vì con biết làm mọi thứ rồi. Đó là lợi thế đầu tiên của kĩ năng này. Ngoài ra, những việc nhà được con đảm nhận sẽ giúp giảm áp lực công việc cho người nội trợ. Cho con làm, vừa giúp con hiểu sự vất vả của cha mẹ, vừa giúp con hoàn thiện kĩ năng sống cơ bản.
4. Giao tiếp với người lạ
Ở nhà, thỉnh thoảng có khách của bố mẹ đến chơi khi bố mẹ đi vắng, ứng xử sao để lịch sự, vui vẻ, đó là việc cha mẹ cần dạy con. Cũng có thể có người xấu ẩn giấu trong cái vẻ đàng hoàng. Những vụ án xâm hại trẻ em gần đây đã chỉ rõ điều đó.
Cha mẹ nên dạy con cách trả lời khách lịch sự và có khoảng cách an toàn. Cách cư xử lịch sự, cách ngồi, nói năng… để có thể yên tâm là con luôn an toàn. Lâu lâu, cha mẹ cũng cần con chạy ra phố làm việc vặt (mua gói tăm, quả ớt…). Cha mẹ dạy con cách qua đường, đi chợ, xưng hô với người lớn tuổi… là những kĩ năng cần thiết, giúp con tự tin, chủ động hơn trong cuộc sống.
5. Kỹ năng thoát hiểm
Bé ở nhà một mình an toàn, đó là đích mà bất kể cha mẹ nào cũng phải dạy con. Khi con lớn lên, cha mẹ sẽ không thể có thời gian giám sát con suốt ngày đêm. Dạy con các kĩ năng thoát hiểm và cách phòng tránh tai nạn thương tích là việc quan trọng hàng đầu. Hỏa hoạn, ngập lụt, động đất... là những dạng tai họa mà không ai có thể nói trước.
Dạy con cách ứng phó ngay bây giờ để con biết cách thoát hiểm. Cha mẹ cần khẳng định với con: "Không có gì quý hơn chính bản thân con". Vì thế, con không cần mang theo bất kể cái gì khi thoát ra. Con cũng không cần cứu ai trước khi cứu chính con. Khi nào thoát ra ngoài rồi, con cần phải kêu cứu.
6. Kỹ năng sử dụng vật dụng có thể gây sát thương
Trong nhà ai cũng có những vật dụng như dao, kéo, kim… Nếu người lớn đi vắng, đám trẻ có thể lôi mấy thứ đó ra chơi và gây hại cho chính chúng và người khác. Dạy con sử dụng đúng cách, không gây sát thương cho bản thân và người khác là việc mà cha mẹ cần quan tâm ngay từ khi con mới 4-5 tuổi. Dạy con làm từ từ, từng việc một và dưới sự quan sát của cha mẹ sẽ giảm thiểu tác hại.
7. Vượt qua rào cản do chính con tạo ra
Các bạn nhỏ thường ngại ngùng, thiếu tự tin ở các lĩnh vực mà trẻ không có thành tích nổi trội. Các con cũng sợ bị bạn bè đánh giá. Nếu bố mẹ chấp nhận các lý do kiểu đó để con không vượt qua chính mình, con sẽ chẳng bao giờ mạnh mẽ lên được. Đừng thúc ép, hãy khích lệ con vượt qua khó khăn.
TS Vũ Thu Hương