Mười lăm tuổi, bé Na, con gái tôi, đã là một cô gái xinh xắn với vẻ ngoài phổng phao. Tôi muốn dặn dò con phải biết tự bảo vệ mình, trân trọng bản thân, mà thật chẳng biết phải bắt đầu từ đâu. May là, từ hồi lên chín lên mười, tôi đã chỉ cho con biết đâu là giới hạn mà người khác được đụng chạm vào mình, dạng như “vùng cấm mặc đồ bơi” trên cơ thể.

Rồi ngoài mẹ chỉ có bà ngoại hoặc dì ruột, cô ruột mới được tắm gội, thân mật với con. Nhà trường bây giờ cũng trang bị kiến thức về giới tính khá sớm. Thêm môi trường mạng, internet rộng mở, nên Na tỏ ra nắm khá rõ “làm sao để có một em bé đến với thế giới này”…

Thế nhưng, vợ chồng tôi vẫn lo âu, khi thấy con gái bắt đầu có những biểu hiện yêu đương, quan tâm đặc biệt tới bạn khác phái. Tôi lại sợ con mình dại dột, nông nổi, sợ kiến thức và lý trí vẫn thua những ham vui đua đòi thời mới lớn.

Ảnh mang tính minh họa. SHUTTERSTOCK
Ảnh mang tính minh họa. SHUTTERSTOCK

Tôi đành phải “lật bài” thẳng thắn với Na, kèm theo các hậu quả, hệ lụy dễ hình dung để con biết mà tránh: mang thai, làm mẹ, bỏ học, mất tương lai với ước mơ làm bác sĩ thú y, bị chính người bạn trai ấy khinh rẻ coi thường, xã hội vẫn còn đầy định kiến chê cười… Na buông một câu đủ tạm yên tâm: “Con đẹp chứ con đâu có ngu ngơ, dễ dãi đâu mẹ!”.

Cậu con trai tên Bin tồ hơn chị. Mới năm trước, Bin còn là một đứa trẻ con, thế mà bây giờ đã cao hơn mẹ, mặt lấm tấm mụn, giọng nói ồ à. Bin vô tư giải thích “dậy thì chứ sao” khi ai đó trêu mình. 

Tôi chỉ con cách tắm rửa giữ vệ sinh, mua cho con vài cái quần lót nam rộng rãi. Bin thích một cô bạn cùng lớp, bạn học rất giỏi, và Bin tăng tốc học hành để khỏi mất mặt với crush (người mình để ý). Thôi thì cũng còn may! Nhưng cậu nhóc bớt ăn để khỏi béo phì, và tôi nhân đó giảng giải cho con về sức khỏe, về trách nhiệm với bản thân, về việc phải biết tự chăm sóc cho mình tốt thì mới có thể lo lắng cho ai khác, về bản lĩnh của nam giới trong một mối quan hệ bạn bè đặc biệt. Bin im lặng, nhưng tôi tin cậu nhóc hiểu hết những điều mẹ nói…

Cơm chó, nghĩa tiếng Việt của chữ “cẩu lương” xuất phát từ mấy cái clip nước ngoài mà thiếu niên hay coi. Từ này ám chỉ các hành động âu yếm, bồ bịch, ngọt ngào trước mắt người khác. Lũ nhóc nhà tôi rất thích gào lên “cơm chó” khi cha mẹ thân tình với nhau. Tôi cố tình tận dụng những dịp ấy để con thoải mái bày tỏ quan điểm, thổ lộ câu chuyện về đề tài giới tính. Không khí gia đình thật sự quan trọng để bọn nhóc cởi mở hay che giấu. 

Người lớn chúng ta vòng vo khi “phải” nói với con về “chuyện ấy”. Khó mở lời vì ngại, chẳng biết bắt đầu từ đâu. Bản thân mình cũng không hề được thế hệ đi trước chỉ bảo gì, cứ bản năng hoặc âm thầm tự tìm hiểu. Mấu chốt là, cha mẹ phải hòa mình với con. Thái độ tự nhiên, không né tránh, đừng lảng lảng gạt đi, hoặc quát nạt kiểu “con nít tò mò bậy bạ”.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Trẻ con thời nay khôn sớm lắm, chúng biết nhiều hơn ta tưởng. Chủ quan là té ngửa vì bất ngờ, như chị đồng nghiệp của tôi phát hiện ra trong cặp con gái đang học cấp II có… bao cao su, rồi đợt sau lại là cái... que thử thai. Chị bàng hoàng muốn ngất. Bình tĩnh lại, chị tỏ ra bình thường, hỏi con mua cái này làm gì vậy? Con biết cách dùng nó chưa? Con bé e dè kể, tụi con muốn tự mình cầm nắm, xem thử mấy món đồ này “ngoài đời” như thế nào? Chị rùng mình, hình dung ra cảnh một đám bạn học lố nhố chuyền tay nhau mấy thứ nhạy cảm ấy! Lắm khi, lũ trẻ cũng nghĩ đơn giản là coi cho biết, có gì đâu mà phải đỏ mặt như cha mẹ.

Trao đổi với con về tình dục không có gì ghê gớm hay kinh khủng. Chớ khiến cho con trẻ thêm thắc mắc, rồi thấy chuyện giới tính đầy cấm kỵ ấy sao mà bí ẩn hấp dẫn. Chia sẻ với con về mối tình đầu, về sự riêng tư, về khái niệm tự tôn “thân thể của ta là tinh khôi đáng giá” sẽ giúp con nhận thức, tập kín đáo, giữ gìn.

Cần nêu rõ, không sa đà, hẹn hò đi riêng với bạn khác giới ở những địa điểm nào. Giới hạn nào cho các mối quan hệ bạn bè, cũng là điều nhất định phải đặt ra. Đừng mắng mỏ áp đặt, chớ “phủ đầu” bằng các lời hăm dọa, nói dối lại càng không nên… Để cho con tin cậy, mở lòng, thường xuyên gần gũi trò chuyện với con, chính là cách để chuyện khó nói cũng thành dễ dàng. 

Theo phụ nữ TPHCM