“Vua tương ớt” David Tran và tương ớt Sriracha làm nên “hiện tượng toàn cầu” - Ảnh: Huy Fong Foods, Inc./Facebook, AFP

Người Việt ở Mỹ và có lẽ ở nhiều nơi khác trên thế giới hẳn đã quá quen với các sản phẩm tương ớt Sriracha của Tập đoàn Huy Fong Foods do ông David Tran làm chủ.

Đó là một chai nhựa trong veo đựng tương ớt đỏ tươi với nắp xanh (tượng trưng cho ớt tươi), thành phần của sản phẩm được viết bằng 6 ngôn ngữ (Việt, Trung, Anh, Thái, Tây Ban Nha và Pháp) và biểu trưng hình con gà. Tương ớt Sriracha hiện là sản phẩm bán chạy nhất của Huy Fong Foods, không chỉ ở Mỹ mà còn cả ở Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan và Việt Nam…

Từ bán dạo từng chai tương ớt…

Ông David Tran sang Mỹ định cư tại TP.Los Angeles (bang California) vào năm 1979. Cơ duyên đến với nghề sản xuất tương ớt trên đất Mỹ của ông cũng rất tình cờ. Một lần ông Tran vào cửa hàng tạp hóa ở khu Chinatown tại Los Angeles để mua một chai tương ớt nhập khẩu.

“Tôi nghĩ tương ớt đó không ngon lắm. Chúng tôi có thể làm một loại tương ớt ngon hơn”, ông Tran nhớ lại. Về nhà, ông bắt tay ngay vào việc thực hiện ý tưởng này. Vốn là người từng trồng ớt, sản xuất tương ớt và đem bán cho mọi người hồi còn ở Việt Nam, người đàn ông sinh năm 1945 này tự tin là mình sẽ thành công với nghề bán tương ớt “nhà làm” trên xứ sở cờ hoa.

Dù bị ngân hàng từ chối khoản vay vốn 200.000 USD (4,6 tỉ đồng), ông Tran vẫn quyết tâm khởi nghiệp kinh doanh tương ớt bằng số tiền tiết kiệm của gia đình là 50.000 USD vào những ngày đầu năm 1980, theo tạp chí Los Angeles.

Ông thuê một cửa hàng rộng gần 470 m2 ở khu Chinatown với giá 700 USD/tháng. Sản phẩm làm ra được ông chất lên xe tải và chở đến từng khu chợ, nhà hàng địa phương để chào bán. Lúc đó, ông Tran cũng chỉ mong muốn sản phẩm của mình sẽ được các tiệm phở Việt ưa chuộng và lớn hơn có thể là các nhà hàng châu Á ở quanh vùng Nam California.

Nhưng ngay sau đó, sản phẩm tương ớt của doanh nhân gốc Việt đã vượt sự kỳ vọng của ông khi được người tiêu dùng đánh giá cao, với tháng đầu “ra quân” giúp ông thu về 2.300 USD, theo tờ The Straits Times. Sau đó, doanh thu tháng nào cũng lớn với lãi suất rất đáng kể.

… đến thương hiệu Sriracha

Để tạo thương hiệu riêng cho mình, vào năm 1983, ông Tran tung ra thị trường tương ớt nhãn hiệu Sriracha, sản phẩm giúp Tập đoàn Huy Fong Foods trở thành cái tên quen thuộc của người tiêu dùng gốc Việt lẫn người Mỹ bản xứ cho đến nay. Song song đó, từ việc thuê cơ sở rộng chỉ 470 m2 ở khu Chinatown để làm tương ớt, ông Tran đã chuyển sang tòa nhà rộng 6.300 m2 ở TP.Rosemead, bang California để mở rộng sản xuất vào năm 1987.

Và nay Nhà máy Huy Fong Foods tọa lạc trên một khu đất rộng 60.000 m2 tại TP.Irwindale (bang California), sản xuất hàng trăm ngàn chai tương ớt Sriracha mỗi ngày. Sau gần 4 thập niên, Huy Fong Foods hiện kiểm soát 9,9% thị trường tương ớt trị giá 1,55 tỉ USD của Mỹ, theo Hãng nghiên cứu thị trường IBISWorld. Còn theo tạp chí Mỹ Fortune, doanh thu từ tương ớt Sriracha vào năm ngoái là khoảng 80 triệu USD. Tờ Fortune thậm chí gọi tương ớt Sriracha là “một hiện tượng toàn cầu”.

“Tôi chưa từng nghĩ sản phẩm tương ớt của mình sẽ phổ biến đến như vậy. Giấc mơ Mỹ của tôi chưa bao giờ là trở thành triệu phú. Chúng tôi bắt đầu vì tôi thích tương ớt tươi, cay”, tờ Los Angles Times dẫn lời ông Tran nói. Bản thân ông Tran cũng không giấu giếm công thức chế tạo tương ớt Sriracha.

“Đơn giản lắm. Chẳng có gì bí mật đâu”, ông Trần từng cho hay và kể tương ớt Sriracha được làm từ ớt đỏ tươi jalapeno được trồng trên đất Mỹ, muối, giấm, đường, tỏi, hai chất bảo quản potassium sorbate và sodium bisulfite cùng chất phụ gia tạo đặc xanthan gum.

Cũng theo tạp chí The Angelus, thành công của tương ớt Sriracha còn là việc doanh nhân gốc Việt chưa bao giờ tăng giá bán. “Tôi không phải làm mọi thứ chỉ vì tiền”, ông chủ Huy Fong Foods bộc bạch. Dù không quảng cáo rầm rộ song các sản phẩm của ông Tran vẫn được nhiều đầu bếp ở Mỹ tin dùng và hiện diện ở nhiều nhà hàng, siêu thị của Mỹ và nhiều nước khác.

Với những gì đã tạo dựng, ông Tran - được truyền thông địa phương vinh danh là “ông vua tương ớt” - giờ đây có thể an tâm dần chuyển giao “đế chế” của mình cho các con khi tuổi già gõ cửa.

Một số nước thu hồi tương ớt Sriracha vì nguy cơ nổ

 Cuối tháng 12.2019, tờ Sydney Morning Herald đưa tin Úc và New Zealand đã cho thu hồi hàng loạt chai tương ớt Sriracha, vì nguy cơ chai tương ớt phát nổ khi mở nắp. Cụ thể, những chai tương ớt Sriracha bằng nhựa có dung tích 500 ml và 830 ml với thời hạn sử dụng trước tháng 3.2021 là những mặt hàng bị thu hồi đợt này. Người tiêu dùng được khuyên không mở nắp các chai tương ớt Sriracha bị phồng vì có nguy cơ bị nổ văng vào mắt và nên trả cho nơi bán để nhận tiền lại.

Nguyên nhân có thể gây nổ được cho là do chất a xít lactic tích tụ trong một số chai tương ớt Sriracha được nhập từ Mỹ khiến quá trình lên men tiếp diễn, từ đó tạo ra áp suất lớn dễ gây nổ khi người dùng mở nắp. Tờ The Straits Times đưa tin Cơ quan Thực phẩm Singapore hôm 27.12.2019 cũng cho thu hồi các sản phẩm trên. Tháng 11.2019, Mỹ và châu Âu đã ra lệnh thu hồi các chai tương ớt Sriracha vì lý do tương tự, theo Đài 9News. Hiện chưa có phản hồi từ Huy Fong Foods trước thông tin này. 


Theo thanhnien