Niềm vui dạy tiếng Việt Berlin

Hè năm 1992, mình bí mật nhờ một chị bạn thân cùng tổ văn ở trường và chị Trưởng ban phụ huynh học sinh tạm biệt giúp lớp mình chủ nhiệm. Mình xa Hà Nội và chỉ nghĩ một vài năm sau sẽ trở về nên gửi lại toàn bộ giáo án Văn, Tiếng Việt nhờ chị giữ hộ. Chị cười và nói "tặng chị luôn đi em". Mà đến giờ thì là tặng chị thật... Mùa Thu ngày khai trường năm ấy, học sinh lớp mình ngơ ngác... Cũng may có chị ở bên. Lòng mình nghẹn lại, muốn quay trở về…

Hai bé Miu và Cún lần lượt ra đời, công việc gia đình, nhà cửa khiến mình phải tạm quên đi tất cả, nỗi nhớ trường xưa, lớp cũ, trò nhỏ... Thư Hà Nội gửi sang Đức luôn là những lời động viên của bố mẹ, cô chú trong nhà, dặn nhớ dạy tiếng Việt cho Miu, Cún. Lớp học tiếng Việt đầu tiên của mình được thành lập với hai học sinh rất ngoan - đó là Miu và Cún. Những câu chuyện cổ tích của Nhà xuất bản Kim Đồng, những băng nhạc thiếu nhi, sách, truyện tranh được bố mẹ và em gái gửi sang để mình duy trì lớp học. Dần dần lớp học gia đình đông thêm bởi những người bạn của Miu, Cún. Mình bắt đầu trở lại công việc sau mấy năm nghỉ ngắt quãng.

Năm 2006, một chị bạn đang dạy tiếng Việt ở trung tâm của Hội người Việt tại Berlin nhờ mình đi dạy thay để chị về thăm Việt Nam. Trong 3 tuần dạy giúp chị, mình gặp cô giáo Lan Hương. Cô Lan Hương giới thiệu mình với lớp học ngày Chủ nhật trong Trường Sao Mai ngay những ngày đầu thành lập. Năm 2007, mình trở thành cô giáo Trường tiếng Việt Sao Mai. Trường Sao Mai được thành lập bởi công sức của bà Tổng giám đốc Trung tâm Thương mại Thái Bình Dương. Tập thể ban lãnh đạo nhà trường, thầy cô giáo và các bậc phụ huynh học sinh cùng động viên con em người Đức gốc Việt đến trường.

11 năm đồng hành cùng Sao Mai, giờ mình dạy thêm 2 lớp tiếng Việt được 2 quận ở Berlin tài trợ. Đó là Lớp học tiếng Việt Hoa Ban thuộc Hội người Việt Berlin - Brandenburg và Lớp học tiếng Việt Hương Sen thuộc Kinder Klubb - Quận Köpenich. Cùng chung tay góp sức với mình từ Sao Mai tới Hoa Ban, rồi đến Hương Sen, lúc nào cũng có cô giáo tiếng Việt Lan Hương và cô giáo dạy múa Thanh Hà. Ba chúng mình tiếp tục vui học tiếng Việt với các con yêu, miệt mài, bền bỉ, đều đặn vào dịp cuối tuần.

Ngày 14/1/2018, được sự giúp đỡ và ủng hộ nhiệt tình của Hội người Việt tại Berlin, Brandenburg, Lớp học tiếng Việt Hoa Ban Berlin đã chính thức được thành lập. Lớp học do quận Lichterberg tài trợ, học vào ngày Chủ nhật. Lớp múa từ 12-14h, Lớp tiếng Việt từ 14-16h. Dạy tiếng Việt là cô Lan Hương và cô Thanh Tâm, còn cô giáo dạy múa tên Thanh Hà. Ngày đầu tiên, lớp có 18 học sinh. Tiết một, lớp học chung, tiết hai chia 2 lớp nhỏ theo lứa tuổi lớn và bé. Cô Lan Hương phụ trách lớp bé, cô Thanh Tâm phụ trách lớp lớn. Số lượng học sinh có lúc đã lên tới 40, 60 bạn. Một năm trôi qua thật nhanh. Chúng mình đã học được rất nhiều bài thơ, bài hát, điệu múa, những câu chuyện kể ngày Tết và chúng mình còn được chơi rất nhiều những trò chơi dân gian nữa... Bây giờ, lớp học được tiếp quản bởi cô giáo trẻ đang làm luận án tiến sĩ ngôn ngữ học - cô giáo trẻ Thu Hương.

Các cô giáo bận kín lịch với ngày thường đi làm, cuối tuần mỗi cô lại đảm nhận công việc giảng dạy tại những địa điểm khác nhau. Cô giáo Lan Hương có 4 giờ dạy tại Trường Phổ thông Cơ sở “Đồng hồ mặt trời”, quận Lichternberg. Cô giáo Thanh Tâm có 4 giờ dạy tại Lớp học tiếng Việt Hương Sen, quận Köpernick. Cô giáo Thanh Hà có 4 giờ dạy múa trong Trung tâm Awo - Berlin và cô còn tham gia dựng các tiết mục cho nhiều nhóm múa khác nữa. Các cô giáo đều tất bật với các công việc thường nhật của mỗi người. Dù vậy, chúng mình vẫn cố gắng hết sức ở 4 lớp học, 4 địa điểm khác nhau. Và rất mừng vì giờ đây Hoa Ban đã có thêm được cô giáo trẻ duy trì lớp học tiếp nối cùng đồng hành công việc thầm lặng bao năm qua của 3 chúng mình.

Cảm ơn Sao Mai, Đồng hồ Mặt trời, Hoa Ban, Hương Sen đã cho chúng mình biết bao những ngày tháng tươi đẹp bên các lớp học trò bé nhỏ, thân thương! Những kỷ niệm vui buồn chẳng thể nào quên! Những nét chữ xinh xinh, những nét vẽ hồn nhiên ấy đều đẹp tựa như những bông hoa ban ngày đơm bông vậy.

Hoa Ban nở mùa Đông nơi xứ lạnh
Đây ngôi trường tiếng Việt giữa trời Âu
Đâu cũng thế hoa tươi khoe sắc thắm
Chiều Berlin nhạn trắng với ban rừng
Cứ ngóng trông cuối tuần ta gặp lại
Cô giáo hiền với phấn trắng, bảng đen
Ôi thân quen ngôi nhà chung bé nhỏ
Có tiếng cười, câu hát ấm vần thơ
Để ước mơ tuổi thơ em ở lại
Mãi đơm bông màu hoa đỏ ban rừng.

Và mình cứ nhớ mãi năm 1992, ngày ra đi lặng lẽ chưa một lời tạm biệt các bạn học sinh lớp mình làm chủ nhiệm khi xưa... Giờ lúc nào mình cũng muốn tạ lỗi và sửa lỗi bằng những buổi lên lớp như hiện tại mình và 3 cô giáo đang, đã và sẽ mãi mãi muốn duy trì, bảo tồn giữ gìn tiếng nói mẹ đẻ cho các bạn học sinh người Đức gốc Việt trên quê hương thứ hai rất đỗi thân yêu này.

                                                                                                                                                                    Theo Quê Hương