leftcenterrightdel
Krystyna và đồng nghiệp Natalia đi xuống thang máy đến nơi làm việc dưới lòng đất 

Các mỏ than lần đầu tuyển nữ giới

Luật pháp Ukraine trước đây cấm phụ nữ làm những công việc được coi là quá nguy hiểm như khai thác mỏ, rèn kim loại nóng và vận hành máy móc hạng nặng… Nhưng khi đất nước xảy ra chiến tranh, phụ nữ Ukraine đã đảm nhận những công việc này.

Khai thác than rất quan trọng đối với ngành năng lượng, cung cấp ánh sáng và nhiệt cho đất nước Ukraine. Khai thác than là công việc nguy hiểm và vất vả. Chiến tranh đã làm cho nó thậm chí còn nguy hiểm hơn. Thiếu nhân lực, các mỏ than đã tuyển dụng phụ nữ vào làm công việc dưới lòng đất, vốn thường do nam giới đảm nhiệm. Điều đáng ngạc nhiên là đã có hàng trăm phụ nữ chấp nhận lời đề nghị làm công việc này, trong đó có Krystyna (22 tuổi).

 Trong suốt 5 tháng qua, cô đảm nhiệm vai trò kỹ thuật viên ở độ sâu 470 mét dưới lòng đất, phục vụ các đoàn tàu điện nhỏ chuyên chở công nhân đi hơn 4 km từ trục thang máy xuống vỉa than.

Krystyna chia sẻ, cô đã phải đấu tranh tư tưởng trước khi nhận công việc này vì phải để cậu con trai 4 tuổi ở nhà với bà ngoại. Vùng Pavlohrad, quê hương của Krystyna, cách tiền tuyến 100 km, thường xuyên bị tên lửa tấn công. Người mẹ trẻ chia sẻ, làm việc dưới lòng đất có nhiều khó khăn như phải lắp pin nặng và hơi nước bốc lên khiến cô khó chịu. 

leftcenterrightdel
 Maria Kobets làm việc ở lò rèn

Tuy nhiên, công việc này có mức lương khá cao và cô nhận thấy mình có nghĩa vụ phải ở lại và làm phần việc của những người đã ra trận.

Còn Tetiana (38 tuổi) xuất thân từ một gia đình làm nghề thợ mỏ từ nhiều đời nay. Khi còn nhỏ, cô mơ ước được xuống độ sâu hàng nghìn mét dưới lòng đất nhưng phụ nữ không được phép. Thay vào đó, cô làm việc vận hành máy khởi động khí tự động, theo dõi nồng độ khí metan trong mỏ. 

Khi hàng trăm thợ mỏ phải nhập ngũ, công ty khai thác mỏ của Tetiana đã yêu cầu các nữ tình nguyện viên làm việc dưới lòng đất. Tetiana là một trong 45 phụ nữ xung phong. Họ làm việc dưới lòng đất tại một mỏ than ở miền Đông Ukraine.

Tại mỏ than Ternivka, khoảng 600 công nhân được gọi đi nghĩa vụ quân sự, chiếm khoảng 10% nhân lực của cơ sở này. Mỏ Ternivka quyết định tuyển 300 lao động nữ để bù đắp. Trước chiến tranh, cơ sở này vẫn tuyển nữ giới nhưng chưa bao giờ cho họ làm việc dưới lòng đất.

 Giờ đây, cô Oksana và hơn 100 đồng nghiệp nữ khác đang làm quen với công việc ở độ sâu 480m bên dưới thị trấn miền Đông Ukraine này. Công việc hằng ngày của cô Oksana là vận hành và bảo dưỡng một băng chuyền đưa than lên mặt đất. Trong khi đó, các đồng nghiệp khác làm giám sát an toàn hoặc thợ điện.

leftcenterrightdel
Krystyna tại mỏ than ở vùng Dnipropetrovsk 

Ukraine hiện có khoảng 400 phụ nữ đang làm việc tại các mỏ than, con số này chỉ chiếm 2,5% tổng lực lượng lao động dưới lòng đất. Olena có chồng là một cựu thợ mỏ, chỉ huy một trung đội gần Luhansk, đang huấn luyện cách vận hành các đoàn tàu kết nối các khu vực của mỏ than. Anna, một cô gái vừa bước sang tuổi 18, sẽ trông coi những chiếc lồng chở thợ mỏ giữa các tầng.

Bổ sung nhân lực cho thị trường lao động

Tại một thị trấn phía Bắc Ukraine, Maria Kobets (30 tuổi) dành cả ngày trong lò rèn của chồng cô, Andriy. Chồng cô đã nhập ngũ và chiến đấu ở tiền tuyến. Khi chồng đi vắng, nhiệm vụ của cô là duy trì hoạt động kinh doanh của gia đình.

Bằng nhiều cách khác nhau, những người phụ nữ như Maria Kobets đang có những đóng góp đáng kể cho đất nước của họ. Sự tham gia của phụ nữ phần nào giúp ổn định tình hình lao động-việc làm tại Ukraine. Bộ trưởng Kinh tế Yulia Svyrydenko cho biết, trong số 36.000 công ty vừa và nhỏ được đăng ký tại Ukraine trong năm nay, 51% do phụ nữ điều hành. 

Ngày càng có nhiều phụ nữ bắt đầu làm việc trong ngành công nghiệp, xây dựng và khai thác mỏ. Bà nói: "Mọi người sẽ thấy điều này ở quy mô lớn hơn khi chúng tôi bắt đầu tái thiết".

Còn theo Yevheniia Kravchuk, một thành viên Quốc hội Ukraine, có 60.000 phụ nữ phục vụ trong lực lượng vũ trang Ukraine, trong đó, 5.000 người thuộc các đơn vị chiến đấu. Ngoài ra, trong những năm tới, Ukraine sẽ cần một lực lượng bác sĩ và nhà tâm lý học để chăm sóc các cựu chiến binh, trong đó có hàng nghìn người bị thương. 

Hầu hết những người chăm sóc sẽ là phụ nữ. Khi đó, việc hiện diện của nữ giới trong các lĩnh vực này cực kỳ cần thiết. Mặt khác, những ngành nắm vai trò quan trọng cho nền kinh tế Ukraine hậu chiến tranh như năng lượng, vận tải và quốc phòng cũng được kỳ vọng thu hút nhiều phụ nữ hơn.

Nhu Thụy/Nguồn: Reuters, CNN