    |
 |
| Người dân tham gia tuần hành với thông điệp “quyền phụ nữ là quyền con người” |
Đối mặt với mối đe dọa mới
Theo UN Women, gần 1/4 tổng số quốc gia báo cáo rằng, sự suy giảm về quyền phụ nữ đang cản trở việc thực hiện Cương lĩnh Hành động Bắc Kinh. 35 quốc gia báo cáo đến từ nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Tây Ban Nha, Đức, Canada, Hà Lan, Philippines, Brazil, Peru, Lebanon, Jordan, Tunisia, Australia, Mông Cổ, Nam Phi, Mali và Zimbabwe.
Mặc dù những nỗ lực vì bình đẳng giới trên toàn cầu đã đạt được một số tiến bộ, bao gồm cả về giáo dục trẻ em gái và tiếp cận kế hoạch hóa gia đình, UN Women cho biết, cứ 10 phút lại có 1 phụ nữ hoặc trẻ em gái bị bạn đời hoặc thành viên gia đình giết hại.
Các trường hợp bạo lực tình dục liên quan đến xung đột đã tăng 50% kể từ năm 2022. Báo cáo cũng lưu ý rằng, chỉ có 87 quốc gia từng do phụ nữ lãnh đạo.
"Trên toàn cầu, quyền con người của phụ nữ đang bị tấn công", Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cho biết trong một tuyên bố. Ông nhấn mạnh, thế giới phải kiên định "trong việc biến quyền con người, bình đẳng và trao quyền thành hiện thực cho tất cả phụ nữ và trẻ em gái, cho mọi người, ở mọi nơi".
189 quốc gia tham dự Hội nghị thế giới lần thứ 4 về phụ nữ diễn ra tại Bắc Kinh (Trung Quốc) năm 1995 đã thông qua một tuyên bố mang tính bước ngoặt và chương trình hành động dài 150 trang để đạt được bình đẳng giới.
Cương lĩnh Hành động Bắc Kinh kêu gọi hành động trong 12 lĩnh vực, bao gồm: Chống đói nghèo và bạo lực giới, đưa phụ nữ lên các vị trí lãnh đạo trong doanh nghiệp, chính phủ và các bàn đàm phán hòa bình.
Lần đầu tiên trong một tài liệu của Liên hợp quốc đề cập đến quyền của phụ nữ trong việc được kiểm soát và quyết định "các vấn đề liên quan đến tình dục, bao gồm sức khỏe tình dục và sức khỏe sinh sản của bản thân người phụ nữ, không bị phân biệt đối xử, ép buộc và bạo lực".
Thế nhưng, trong báo cáo mới đây, UN Women cho biết, các quốc gia đã có nhiều bước tiến về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ trong 5 năm qua nhưng những quyền đó vẫn đang phải đối mặt với mối đe dọa ngày càng tăng.
Cần tăng cường thực hiện cam kết bảo vệ quyền phụ nữ
Báo cáo của UN Women cho biết, khoảng 88% các quốc gia trên thế giới đã thông qua Luật chống bạo lực đối với phụ nữ và thành lập các dịch vụ hỗ trợ nạn nhân bị bạo lực trong 5 năm qua.
Hầu hết các quốc gia đã cấm phân biệt đối xử tại nơi làm việc và 44% quốc gia đang cải thiện chất lượng giáo dục và đào tạo cho trẻ em gái và phụ nữ. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra rằng, tình trạng phân biệt đối xử trên cơ sở giới đã ăn sâu bén rễ, với khoảng cách lớn về quyền lực và nguồn lực hạn chế quyền của phụ nữ.
Báo cáo cảnh báo rằng "các tác nhân chống lại quyền phụ nữ đang phá hoại sự đồng thuận lâu dài về các vấn đề chính liên quan đến quyền phụ nữ" và tìm cách ngăn chặn hoặc làm chậm lại các tiến bộ về bình đẳng giới.
Báo cáo cũng cho biết, gần 25% các quốc gia báo cáo rằng những vi phạm về bình đẳng giới đã và đang cản trở việc thực hiện Cương lĩnh Hành động Bắc Kinh. Theo báo cáo, trung bình phụ nữ chỉ có 64% các quyền hợp pháp so với nam giới.
Ảnh minh họa
Mặc dù tỷ lệ nhà lập pháp là nữ đã tăng gấp đôi kể từ năm 1995 đến nay nhưng số nhà lập pháp là nữ vẫn ít hơn nhiều so với nam (3/4 nhà lập pháp hiện nay là nam giới). Số lượng phụ nữ được hưởng chế độ bảo trợ xã hội đã tăng khoảng 30% trong giai đoạn 2010-2023.
Tuy nhiên, vẫn còn 2 tỷ phụ nữ và trẻ em gái phải sống ở những nơi không được hưởng chế độ phúc lợi này. Khoảng cách việc làm theo giới vẫn trì trệ trong nhiều thập kỷ. 63% phụ nữ trong độ tuổi từ 25 đến 54 có việc làm được trả lương, so với 92% nam giới trong cùng nhóm nhân khẩu học.
Báo cáo chỉ ra, đại dịch Covid-19, xung đột toàn cầu, biến đổi khí hậu và các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI) là những mối đe dọa tiềm tàng đối với bình đẳng giới. UN Women cũng cho biết, phụ nữ từ 15 đến 24 tuổi bị tụt hậu so với các nhóm tuổi khác về khả năng tiếp cận các biện pháp kế hoạch hóa gia đình hiện đại.
Tỷ lệ tử vong ở bà mẹ hầu như không thay đổi kể từ năm 2015. 10% tổng số phụ nữ và trẻ em gái đang phải sống trong các hộ gia đình cực kỳ nghèo.
Các trường hợp bạo lực tình dục liên quan đến xung đột đã tăng 50% kể từ năm 2022, phụ nữ và trẻ em gái là nạn nhân của 95% tổng số tội ác này. "Trên toàn cầu, tình trạng bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái vẫn tiếp diễn ở mức báo động. Trong suốt cuộc đời, cứ 3 phụ nữ thì có 1 người phải chịu bạo lực thể xác hoặc bạo lực tình dục từ bạn tình hoặc từ người không phải bạn tình", báo cáo cho biết.
Bà Sima Bahous, Giám đốc điều hành của UN Women, cho biết dựa trên những phát hiện của báo cáo, cơ quan này đã thông qua lộ trình đưa thế giới đến gần hơn với mục tiêu đạt được bình đẳng giới vào năm 2030.
UN Women kêu gọi một cuộc cách mạng kỹ thuật số đảm bảo quyền tiếp cận công nghệ một cách bình đẳng cho tất cả phụ nữ và trẻ em gái. Đầu tư vào các biện pháp bảo vệ xã hội, bao gồm chăm sóc sức khỏe toàn dân và giáo dục chất lượng để giúp họ thoát khỏi đói nghèo; không có bạo lực đối với trẻ em gái và phụ nữ.
Lộ trình này cũng bao gồm việc đảm bảo quyền ra quyết định của phụ nữ và tài trợ cho "viện trợ nhân đạo có tính đến giới" trong các cuộc xung đột và khủng hoảng. Khi bình đẳng giới đang phải đối mặt với một giai đoạn đầy thách thức trong nhiều thập kỷ, UN Women kêu gọi các chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức tăng cường cam kết của mình để bảo vệ quyền phụ nữ.
Ngự Bình/Nguồn: UN