Sitara Wafadar, 18 tuổi, đã sống hơn 10 năm với thân phận con trai. 

Sitara Wafadar khao khát được để tóc dài như những cô bé khác. Cô gái Afghanistan bước vào độ tuổi cập kê này suốt hơn 10 năm qua đã sống như một đứa con trai mà cha mẹ ước ao nhưng không thể có, AFP đưa tin.

Sitara có 5 chị em gái và không có anh em trai. Mong muốn có con trai khiến cha mẹ của Sitara bắt cô ăn mặc và sinh hoạt như một cậu bé thực thụ. Đây không phải là chuyện hiếm ở quốc gia Nam Á này, thậm chí đã trở thành truyền thống lâu đời có tên gọi "bacha poshi".

Năm nay bước sang tuổi 18, Sitara sống với gia đình trong một ngôi nhà xây bằng bùn và gạch tại một ngôi làng ở miền đông Afghanistan. Mỗi sáng thức dậy Sitara khoác lên người chiếc áo thùng thình cùng quần ống rộng đi kèm đôi dép xỏ ngón, trang phục truyền thống của đàn ông Afghanistan. Ngoài ra, Sitara còn quấn khăn trên đầu để giấu mái tóc màu nâu ngắn cũn cỡn và thi thoảng cô phải cố tình hạ thấp tông giọng cho giống đàn ông.

"Tôi chưa bao giờ nghĩ mình là con gái", Sitara thổ lộ khi đang làm việc tại một nhà máy đóng gạch gần nhà. Cô theo cha làm việc ở đây 6 ngày mỗi tuần để trả nợ và nuôi sống cả nhà. 

"Cha tôi luôn giới thiệu rằng: 'Sitara là con trai lớn của tôi'. Thi thoảng tôi thay mặt cha đến dự các đám tang với tư cách là con trai cả của ông", cô gái 18 tuổi kể. Ở Afghanistan, phụ nữ không được phép đến dự tang lễ. 

Hủ tục "bacha poshi" có lịch sử lâu đời và ăn sâu vào văn hóa của một quốc gia coi trọng đàn ông hơn phụ nữ. Theo phong tục này, những gia đình không có con trai nối dõi sẽ buộc một đứa con gái sống dưới hình hài của đàn ông để thực hiện các nghĩa vụ của gia đình và tránh sự kỳ thị của xã hội. 

Một số cô bé bị bắt đóng giả làm con trai thích cuộc sống tự do vốn dĩ là đặc quyền của nam giới ở Afghanistan, một xã hội coi phụ nữ như những công dân hạng hai. Ngược lại, một số cô bé khi vào tuổi dậy thì và ý thức về giới tính của mình, quyết định không giả trai nữa.

Không đường thoái lui

Sitara Wafadar (phải) cùng cha làm việc tại một nhà máy đóng gạch.

Với Sitara, giả trai dường như là lựa chọn duy nhất. Cô cho biết sống dưới lốt đàn ông giúp cô "bảo vệ bản thân" ở nhà máy đóng gạch. "Khi tôi đi làm, hầu hết mọi người không nhận ra tôi là con gái", Sitara nói. "Nếu họ biết tôi là một cô gái 18 tuổi lao động từ sáng đến tối ở nhà máy gạch, tôi sẽ gặp rắc rối lớn, thậm chí có thể bị bắt cóc".

Nối gót 4 chị gái, Sitara bắt đầu đóng gạch khi lên 8 tuổi. Chị em nhà Sitara đều không đi học mà thay vào đó phải lao động kiếm tiền từ nhỏ. Sau khi lấy chồng, các chị gái của Sitara ở nhà chăm sóc gia đình, không ra ngoài đi làm.

Sitara làm được 500 viên gạch mỗi ngày, từ 7h sáng đến 5h chiều, để đổi lấy 2 USD tiền công. Công việc của cô là đúc gạch vào khuôn và đem ra phơi dưới ánh nắng mặt trời. "Tôi có thể làm gì bây giờ cơ chứ? Tôi không có lựa chọn nào khác", cô nói. 

Ông Noor, cha của Sitara, than thở "thánh Allah toàn năng" đã không cho ông một đứa con trai, do vậy, ông không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc ép con gái mình sống dưới hình hài của một cậu con trai. 

"Mọi trách nhiệm hiện dồn lên vai tôi và con gái Sitara. Chúng tôi phải nuôi sống gia đình và trả nợ", ông Noor cho biết cả nhà đang nợ chủ nhà máy và họ hàng tiền chữa bệnh tiểu đường cho vợ. "Giá mà tôi có thằng con trai, tôi sẽ không phải đối mặt với những vấn đề như thế này và con gái tôi sẽ sống một cuộc đời bình yên và hạnh phúc". 

Cuộc đời méo mó

Sitara Wafadar trong căn nhà xây bằng gạch và bùn tại một ngôi làng
ở tỉnh Nangarhar, phía đông Afghanistan.

Baryalai Fetrat, giáo sư xã hội học tại trường đại học Kabul, nhận xét sau nhiều năm giả trai, các cô gái sống theo hủ tục "bacha poshi" sẽ bối rối về giới tính và vị trí của mình trong xã hội. "Các cô gái đó sẽ cảm thấy khó khăn quay trở lại với con người thật của mình và trở thành một người vợ tuân phục chồng. Hậu quả sẽ là trầm cảm và nạn bạo lực gia đình". 

Dù cảm thấy việc sống dưới lốt con trai "không công bằng và không đúng", Sitara vẫn không dám dừng lại vì sợ em gái 13 tuổi sẽ chịu chung số phận như cô. "Tôi sẽ làm công việc nặng nhọc vì không muốn em gái giả trai và làm việc ở nhà máy", Sitara tâm sự. "Nếu tôi không lao động, chúng tôi sẽ rất khó khăn".

Sau nhiều năm đóng giả làm con trai, Sitara mơ về một ngày được để tóc dài và đến trường như một cô gái. "Mỗi lần tôi vận đồ con trai lên người, tôi chỉ ước giá như mình có một người anh, lúc đó ước mơ của tôi sẽ thành hiện thực".

Theo VNExpress