Ra mắt vào năm 1969, Booker là một trong những giải thưởng có ảnh hưởng nhất thế giới dành cho tác phẩm hư cấu được xuất bản hằng năm ở Anh và Ireland. Năm ngoái, tác giả người Sri Lanka - Shehan Karunatilaka đã giành chiến thắng cho cuốn The Seven Moons of Maali Almeida xoay quanh cái chết của một nhiếp ảnh gia chiến tranh trong cuộc nội chiến Sri Lanka những năm 1990.
Các tác phẩm lọt vào danh sách dài của giải Booker 2023
Danh sách dài năm nay gồm 13 tác phẩm, trong đó có 4 tiểu thuyết đầu tay và 6 tác giả lần đầu tiên lọt vào danh sách. Đề cử năm nay cũng là lần đầu tiên có 4 cây viết người Ireland cùng nhau xuất hiện, chiếm 1/3 danh sách, là Sebastian Barry, Elaine Feeney, Paul Lynch và Paul Murray.
4 tiểu thuyết gia có tác phẩm đầu tay được đề cử, Jonathan Escoffery, Brits Siân Hughes, Lloyd-Barlow và Chetna Maroo
Trong đó The Bee Sting của Murray kể về một gia đình Ireland đang gặp khó khăn về tài chính và tình cảm cũng như hành trình vượt qua của bản thân họ. Prophet Song của Paul Lynch thì kể về một Ireland giả tưởng đặt dưới sự kìm kẹp của chính phủ chuyên chế. How to Build a Boat của Elaine Feeney xoay quanh câu chuyện về một cậu bé và cách cậu đã thay đổi cuộc sống của các giáo viên, gắn kết một cộng đồng lại với nhau.
Tính luôn năm nay, Ireland cũng ghi tên mình là quốc gia có nhiều nhà văn được đề cử nhất với 37 cá nhân. Tác phẩm chiến thắng gần nhất của đất nước này là Người giao sữa của Anne Burns vào năm 2018. Sebastian Barry cũng đã trở thành nhà văn được đề cử nhiều nhất (5 lần), sánh ngang thành tích của William Trevor (tác giả của Sau mưa, Tình phai nắng hạ…) và David Mitchell (tác giả của Đồng hồ xương, Bản đồ mây…). Cuốn Old God's Time của ông nói về một cảnh sát đã nghỉ hưu khi một cuộc điều tra giết người khiến ông phải đối mặt với quá khứ của mình.
5 tác giả nổi tiếng tranh cử năm nay
Chủ tịch Hội đồng giám khảo năm nay là tiểu thuyết gia 2 lần vào danh sách rút gọn - Esi Edugyan. Những người còn lại gồm nam diễn viên - nhà văn - đạo diễn Adjoa Andoh, nhà thơ - biên tập viên - nhà phê bình Mary Jean Chan, nhà văn James Shapiro và diễn viên - nhà văn Robert Webb. Họ đã đọc 163 cuốn tiểu thuyết trong hơn 7 tháng trước khi thu gọn còn 13 đề cử.
Edugyan nói: “Danh sách năm nay trở nên đặc biệt bởi sự mới mẻ của nó, trong sự thẳng thắn của những tiếng nói mới và sự mạnh mẽ vượt qua danh tiếng của những tiếng nói đã có tên tuổi. Tất cả tác phẩm đều cho ta thấy những ý nghĩa mới của việc tồn tại trong thời đại này. Phạm vi của chúng rất rộng, cả về chủ đề lẫn hình thức: chúng khiến ta sửng sốt, bật cười, đau khổ, nhưng trên hết sẽ ở lại với những suy ngẫm.”
Danh sách đề cử có 4 tiểu thuyết đầu tay của Jonathan Escoffery (If I Survive You), Brits Siân Hughes (Pearl), Lloyd-Barlow (All the Little Bird-Hearts) và Chetna Maroo (Western Lane). Được đánh giá cao, 4 tác phẩm này đều cho thấy một góc nhìn không khoan nhượng trước một xã hội có nhiều góc tối.
Cuốn sách khoa học viễn tưởng của Martin MacInnes mang tên In Ascension cũng là đại diện duy nhất ở mảng khoa học – viễn tưởng được đề cử năm nay. Trong khi Sarah Bernstein sẽ đưa độc giả qua các chủ đề có liên quan đến định kiến, lạm dụng và tội lỗi qua cuốn sách mới Study for Obedience.
4 nhà văn Ireland làm nên lịch sử Sebastian Barry, Elaine Feeney, Paul Lynch và Paul Murray
Danh sách dài cũng có nhân vật với các câu chuyện đa dạng, như một người mẹ mắc chứng tự kỷ được viết từ kinh nghiệm cá nhân của Viktoria Lloyd-Barlow trong cuốn All the Little Bird-Hearts, hay việc tái dựng lại một chi tiết trong vở kịch Richard II của Shakespeare và dựa trên câu chuyện có thật về Đảo Malaga ở Maine (Hoa Kỳ) trong This Other Eden của Paul Harding.
Các tên tuổi nổi tiếng khác bao gồm nhà văn người Malaysia - Tan Twan Eng với cuốn tiểu thuyết The House of Doors là lần thứ 3 lọt vào đề cử, phác họa câu chuyện của tiểu thuyết gia W. Somerset Maugham. Cây viết người Nigeria - Ayọ̀bámi Adébáyọ̀ cũng trở thành người thứ 5 ở quốc gia này được gọi tên với cuốn A Spell of Good Things phơi bày hiện thực giai cấp ở đất nước châu Phi. Nếu thắng, bà sẽ là người thứ 2 đoạt giải sau Ben Okri năm 1991 với cuốn Con đường đói khổ.
Sau danh sách dài, 6 cái tên vào vòng rút gọn sẽ được Hội đồng giám khảo năm nay chọn ra, dự kiến công bố vào ngày 21.9. Mỗi tác giả vào danh sách rút gọn nhận được 2.500 bảng Anh và một ấn bản đóng bìa đặc biệt cho cuốn sách của họ.
Người chiến thắng chung cuộc sẽ được công bố vào ngày 26.11 tại London, với phần thưởng 50.000 bảng Anh và một chiếc cúp mang tên Iris để vinh danh nhà văn Iris Murdoch - người chiến thắng giải thưởng Booker vào năm 1978.
Theo Thanh niên