Vở kịch chỉ một diễn viên cùng một cuốn phim
Angélica-Kiyomi Tisseyre Sékiné, nữ diễn viên trẻ người Pháp gốc Nhật - Việt, thủ vai nhân vật Trần Tố Nga (hiện 82 tuổi) qua nhiều giai đoạn.
Những thân thể nhiễm độc (Nos Corps Empoisonnés) từng công diễn tại Festival Avignon (Pháp), dẫn dắt khán giả đắm chìm vào câu chuyện của bà Trần Tố Nga, một người phụ nữ Việt suốt đời dấn thân vào nhiều cuộc chiến: chống ngoại xâm, bảo vệ nữ quyền, bảo vệ hệ sinh thái, bảo vệ nạn nhân nhiễm dioxin (hay còn gọi là chất độc da cam).
Là một chiến sĩ tham gia kháng chiến, một nhà báo trong chiến tranh VN, bà Trần Tố Nga (và rất nhiều người VN khác) đã bị phơi nhiễm chất độc dioxin. Ngày nay, tại Pháp, bà dẫn đầu một vụ kiện lịch sử chống lại các công ty hóa chất Mỹ, tố cáo sự tàn phá của chất độc này đối với con người, sinh vật và đất đai.
Đan xen với phần trình diễn của Angélica-Kiyomi, đoạn phim tư liệu về chiến tranh, hình ảnh về cuộc đời bà Trần Tố Nga do Julie Pareau dàn dựng khiến khán giả vô cùng xúc động. Vở kịch do nữ đạo diễn mang 2 dòng máu Pháp - Việt Marine Bachelot Nguyễn thực hiện đã tái hiện hình ảnh những người bị tổn thương, bị chất độc dioxin hủy hoại thân thể, nhưng vẫn luôn kiên cường, bất khuất.
Đấu tranh không ngừng nghỉ chống lại bất công
Trả lời Thanh Niên, nữ đạo diễn Marine Bachelot Nguyễn cho biết: "Tôi cảm thấy cần phải truyền tải và chia sẻ câu chuyện cùng những cuộc đấu tranh của bà với công chúng Pháp. Điều quan trọng là mọi người phải biết về chất độc da cam, cũng như vụ kiện mà bà Nga đang đứng ra đại diện cho tất cả các nạn nhân. Hành trình tuổi trẻ của bà Nga rất hấp dẫn. Thông qua câu chuyện này, chúng ta hiểu được lịch sử chiến tranh VN từ bên trong, qua góc nhìn của một nữ chiến sĩ".
Khi Marine xin phép bà Trần Tố Nga thực hiện vở kịch, bà đã tin tưởng đồng ý. Họ có nhiều lần gặp gỡ, cùng nữ diễn viên Angélica-Kiyomi Tisseyre Sékiné và nhà làm phim Julie Pareau.
"Một tình bạn thân thiết đã nảy sinh giữa chúng tôi. Bà Trần Tố Nga thường xuyên đi lưu diễn với chúng tôi ở Pháp, gặp gỡ công chúng và nay bà lại xuất hiện trong vở diễn ở VN. Thông điệp mà tôi muốn chuyển tải chính là những gì bà Trần Tố Nga đã truyền cho tôi: phải đấu tranh không ngừng nghỉ chống lại những bất công. Mục tiêu của tôi, với tư cách là đạo diễn kiêm biên kịch, là tạo ra một màn độc thoại truyền cảm và độc đáo, tái hiện xuyên suốt các thời kỳ, tạo ra cầu nối với những điều bất ngờ. Điều khiến tôi quan tâm không phải là bộ phim tiểu sử được thần thánh hóa mà là cách cơ thể và tâm hồn của người phụ nữ này kể câu chuyện đời mình để khán giả đồng cảm", nữ đạo diễn bày tỏ.
Diễn viên Angélica-Kiyomi Tisseyre-Sékiné rất xúc động khi thể hiện nhân vật Trần Tố Nga. Angélica cho biết: "Tôi đã đọc quyển sách Đường Trần - Ngọn lửa không bao giờ tắt của bà. Quyển sách làm tôi sửng sốt và xúc động, vì vậy tôi bỗng nghẹn lời khi lần đầu gặp bà. Tôi cũng theo dõi bà Nga trong phiên tòa phúc thẩm diễn ra vào mùa hè này cùng với Marine, tham gia buổi tập hợp ủng hộ do Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin VN tổ chức tại Paris. Và tôi đã tìm ra con đường, đặt ra cho mình một câu hỏi sâu sắc về sự ảnh hưởng từ cuộc đấu tranh của bà trong tôi, cũng như với lịch sử, cả quá khứ và hiện tại. Vai diễn này dạy cho tôi rất nhiều thứ, với tư cách là một nghệ sĩ và cả một công dân".
Vở Những thân thể nhiễm độc tiếp tục công diễn ngày 9.11 tại Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh (Đà Nẵng) và 15.11 tại Trường Quốc tế Pháp (Lycée Français Alexandre Yersin - Hà Nội).
Phát biểu sau đêm diễn, bà Trần Tố Nga bày tỏ bà rất cảm động về những gì đoàn kịch đã làm. "Ngày 22.8.2024, Tòa phúc thẩm Paris ra phán quyết giống với Tòa sơ thẩm Évry (năm 2021): các tập đoàn, công ty hóa chất Mỹ được hưởng quyền miễn trừ trách nhiệm pháp lý vì họ sản xuất các độc chất theo yêu cầu của chính phủ Mỹ. Nhưng luật sư nói với tôi sẽ tiếp tục tranh đấu, kháng án lên Tòa giám đốc thẩm tối cao. Và tôi cũng thế dù không biết mình có còn sống đến lúc đó không. Đây là cuộc chiến của đời tôi, chiến đấu vì công lý cho những nạn nhân chất độc da cam, luôn tuân theo nguyên tắc: can đảm - kiên trì - hy vọng và kiên định", bà nói.
Theo Thanh niên