Hồi tháng 3, Bùi An Bình, 19 tuổi ở Hà Nội, thi SAT (Scholastic Aptitude Test) lần đầu tiên, đạt 1580/1600 điểm, nằm trong top 1% thế giới. SAT là bài kiểm tra đánh giá năng lực chuẩn hóa của Mỹ, được sử dụng rộng rãi cho xét tuyển đại học tại nước này và nhiều quốc gia khác.
Với điểm số ấn tượng, nữ sinh Việt giành học bổng 100% hệ 5 năm (ba năm cử nhân và hai năm thạc sĩ) từ Đại học Aalto của Phần Lan, xếp hạng 30 thế giới, theo THE. Tháng 8 tới, Bình sẽ du học ngành Data Science (Khoa học Dữ liệu).
Bình du học Singapore từ 2018, sau khi giành học bổng AStar. Tháng 12/2021, Bình tốt nghiệp trường dự bị đại học National Junior College với kết quả học tập xuất sắc và trúng tuyển ba đại học công lập hàng đầu Singapore, gồm Đại học Quốc gia Singapore, Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) và Đại học Quản lý Singapore (SMU).
Nhưng nữ sinh muốn khám phá thế giới, trải nghiệm môi trường học tập ở một quốc gia khác. Ấn tượng với Phần Lan, Bình tìm hiểu các trường ở đây và thích Aalto. Tuy nhiên, trường yêu cầu SAT trong xét tuyển đầu vào, trong khi Bình học chương trình A Level ở Singapore.
Về Việt Nam hồi đầu tháng 1, Bình chỉ còn hai tháng ôn và thi SAT. Theo College Board, đơn vị tổ chức cuộc thi, SAT gồm ba phần: Đọc hiểu, Viết và ngôn ngữ, Toán. Phần đọc hiểu diễn ra trong 65 phút và có 52 câu hỏi; Viết và ngôn ngữ 35 phút với 44 câu, trong khi Toán 58 câu trong 80 phút.
Nội dung đọc hiểu gồm đoạn văn, biểu đồ, hình minh họa và không yêu cầu phải tính toán. Các đoạn văn có thể được trích từ một tác phẩm văn học Mỹ hoặc thế giới, bài diễn văn nổi tiếng, bài báo về những lĩnh vực như kinh tế - tâm lý - khoa học - xã hội. Một số câu hỏi đề cập trực tiếp đến nội dung trong bài nhưng số khác đòi hỏi đoán được ẩn ý của tác giả.
Phần Viết và Ngôn ngữ là dạng bài trắc nghiệm, yêu cầu thí sinh đọc, tìm và sửa lỗi sai. Bốn đoạn văn trong bài có 400-500 từ, với chủ đề đa dạng, từ nghề nghiệp, khoa học, nhân văn, lịch sử, xã hội học...
Phần Toán tập trung vào đại số, phân tích số liệu, hình học hoặc lượng giác. Đề toán SAT gần gũi với các tình huống như toán ở lớp học, trong công việc hay chi tiêu thường ngày. Toán được chia thành hai phần nhỏ gồm được dùng máy tính và không dùng máy tính.
Ban đầu Bình đăng ký khóa ôn luyện để làm quen dạng đề. Sau hai buổi thấy không hiệu quả, em tìm phương pháp học, tự luyện đề và khắc phục điểm yếu để tiết kiệm thời gian.
Bài thi SAT diễn ra trong ba tiếng, với phần nghỉ giữa mỗi phần 5-10 phút. Nữ sinh cho hay, bài đọc hiểu khó nhất, độ dài mỗi bài khoảng hơn một trang A4.
Lúc luyện ở nhà, Bình thường không kịp thời gian nên khắc phục bằng cách bấm giờ làm bài. Để tăng tốc, thay vì đọc kỹ, em áp dụng kỹ thuật đọc lướt, vừa đọc vừa trả lời câu hỏi. Những bài đọc về Lịch sử thường có từ vựng tiếng Anh cổ.
Sau vài lần luyện tập, Bình tìm ra cách tốt nhất là phân tích logic của bài đọc. Khi gặp từ nào không quen thuộc, em xem cả đoạn xung quanh để đoán nghĩa. Theo Bình, thí sinh phải xác định được ý chính của cả câu hỏi và các đáp án, sau đó khớp vào đoạn văn để tìm câu trả lời đúng.
Cách này đặc biệt hữu dụng khi gặp những bài viết có nội dung lịch sử, sử dụng ngôn ngữ không thông dụng. Đoạn văn có thể trích thư của một hình mẫu trong lịch sử, do đó, ngôn ngữ trong thư sẽ dùng từ vựng hoặc cấu trúc thông dụng của thời ấy.
"Bài đọc hiểu của SAT rất logic nên thí sinh cần nắm được ý chính trong câu hỏi. Lưu ý, đáp án đôi lúc 'đánh lừa' bạn khi đưa ra những từ vựng có vẻ liên quan nhưng thực ra lại không phải câu trả lời đúng", Bình cho hay
Hôm thi thật, Bình suýt không kịp thời gian ở bài đọc hiểu. Một vài câu cuối làm vội khiến chỉ đạt 380/400.
Ở phần Viết và Ngôn ngữ, nữ sinh không gặp nhiều khó khăn do đã quen với việc đọc sách tiếng Anh khi học tại Singapore. Môn Toán là sở trường của Bình nên em không mất nhiều thời gian ôn luyện. Em từng đoạt được Huy chương bạc kỳ thi Olympic Toán và Khoa học quốc tế (IMSO 2015) tổ chức tại Thái Lan.
Theo Bình, kiến thức của bài thi Toán nằm trong lớp 9, 10. Thí sinh chỉ cần cẩn thận và nắm chắc cơ bản đã có thể chinh phục được bài thi. Toán không dùng máy tính sẽ thi trước phần dùng máy tính và không quá khó.
Bình đạt điểm tuyệt đối 800 với Toán, 400 với Viết và Ngôn ngữ.
"Đọc hiểu thực sự khó, do đó các bạn nên có chiến lược tập trung vào thế mạnh của mình và trau dồi phần yếu. Học sinh Việt Nam thường mạnh ở môn Toán, vì vậy hãy cố gắng đạt điểm tối đa. Chỉ cần chắc chắn hai phần, điểm của bạn sẽ khả quan dù đọc hiểu có kém một chút", tân sinh viên Đại học Aalto phân tích.
Sau khi chinh phục được mục tiêu đại học, Bình tự học tiếng Phần Lan để chuẩn bị cho hành trình sắp tới.