Kiệt tác thành thảm họa vì phục chế 'sai quá sai'

Bức tranh nổi tiếng về Đức Mẹ đồng trinh mang tên Immaculate Conception của danh họa người Tây Ban Nha Bartolomé Esteban Murillo khiến người xem "hết hồn" sau khi được phục chế. Đây là câu chuyện mới nhất trong hàng loạt chuyện bi hài về việc tác phẩm nghệ thuật bị hủy hoại và biến dạng.

Một nhà sưu tầm nghệ thuật tư nhân ở Valencia đã chi 1.200 euro (1.348 USD) cho một nhà phục chế đồ nội thất để làm lại bức họa Immaculate Conception. Nhưng mọi việc diễn ra không như dự định bởi gương mặt của Đức mẹ Maria trở nên không thể nhận ra.

Vụ việc khiến nhiều chuyên gia nhớ lại vụ phúc chế bức vẽ nổi tiếng "Monkey Christ" cách đây 8 năm. Khi một người có đôi chút am hiểu về mỹ thuật đã đảm nhiệm việc bảo tồn bức tranh khắc họa chân dung về Chúa, vẽ trên tường của nhà thờ ở ngoại ô thị trấn Borja, phía đông bắc Tây Ban Nha. Việc phục chế hỏng khiến nhà thờ trở thành tiêu đề nổi tiếng khắp thế giới.

Nhiều người cũng nhắc lại việc phục chế bức tượng có niên đại từ thế kỷ 16, khắc họa Saint George. Bức tượng nằm ở một nhà thờ miền bắc Tây Ban Nha. Sau khi hoạt động bảo tồn diễn ra, bức tượng trông như thể nhân vật bước ra từ phim hoạt hình.

Fernando Carrera - giáo sư tại Trường Bảo tồn và Phục chế di sản văn hóa - cho biết, những trường hợp như vậy cho thấy sự cần thiết của việc phục chế tác phẩm nghệ thuật lâu đời cần phải được tiến hành bởi người có kiến thức và có kinh nghiệm phù hợp.

Ông Carrera cho hay, luật hiện hành tại Tây Ban Nha cho phép bất kỳ ai cũng có thể tham gia vào các dự án phục chế cho dù họ thiếu những kỹ năng cần thiết. 'Bạn có thể hình dung ra việc bất kỳ ai cũng có thể được phép tiến hành phẫu thuật cho người bệnh. Hoặc bất kỳ ai cũng được phép bán thuốc mà không cần giấy phép dược sĩ. Hoặc là ai đó chưa từng học kiến trúc cũng được phép lên ý tưởng xây dựng một tòa nhà".

Ông nói thêm, những chuyên gia phục chế có thể không quan trọng như các bác sĩ, nhưng lĩnh vực này cũng cần có những điều luật cụ thể và nghiêm ngặt để bảo vệ những di sản văn hóa Tây Ban Nha. "Tôi thấy những chuyện thế này xảy ra nhiều lần và dường như nó sẽ còn tiếp tục xảy ra", ông nói.

Theo Carrera, vụ việc cho thấy tầm quan trọng của những chuyên gia phục chế chuyên nghiệp. "Chúng ta cần đầu tư cho di sản, nhưng ngay cả trước khi nhắc về tiền bạc, cần phải đảm bảo người đảm nhận công việc phải được học tập nghiêm túc về lĩnh vực này", ông nói. 

María Borja - thành viên cấp cao của tổ chức phục chế tại Tây Ban Nha - nói những sự cố phục chế hỏng xảy ra thường xuyên nhiều hơn so với mọi người nghĩa. Chia sẻ với Europa Press, bà cho hay: "Chúng ra chỉ biết tới những sự việc này khi người ra đưa tin, và còn nhiều sự việc khác mà bạn không biết tới".

Theo Ione