Trong bảng xếp hạng những quốc gia nuôi dạy trẻ tốt nhất thế giới năm 2020 của U.S News & World Report, Thuỵ Điển đứng thứ hai, sau Đan Mạch. Thành công của người Thuỵ Điển đến từ việc để trẻ tự do khám phá thế giới, cân bằng vai trò của cha mẹ trong việc nuôi dạy con và sự đồng hành của trường học, chính phủ.
1. Trẻ em ngủ ngoài trời
Du khách tới Thuỵ Điển thường ngạc nhiên khi thấy trẻ con nằm ngủ trong xe nôi ở ngoài trời, ngay cả khi nhiệt độ xuống dưới âm độ C hay tuyết rơi. Trong khi đó, cha mẹ các bé lại ngồi ăn uống hoặc trò chuyện trong cửa hàng ấm áp.
Phụ huynh Thuỵ Điển nói riêng và cha mẹ các quốc gia Bắc Âu nói chung tin rằng không khí trong lành sẽ giúp trẻ em ngủ ngon hơn, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Vì vậy, họ thường để trẻ ngủ trong xe đẩy dựng ngoài hành lang các quán xá, trong phạm vi có thể để mắt đến và thoải mái bước vào cửa hàng.
2. Cha mẹ cùng tham gia chăm sóc con cái
Người dân Thuỵ Điển thường tự hào với chế độ nghỉ thai sản dành cho bố và mẹ lên đến 480 ngày (16 tháng). Theo quy định, khi một đứa trẻ ra đời, người bố và người mẹ đều được nghỉ 8 tháng. Hai người có thể nghỉ có lương song song hoặc lần lượt, trong đó người bố bắt buộc phải nghỉ ít nhất 90 ngày. Nếu cả hai chia đều thời gian nghỉ, họ sẽ được thưởng thêm lương.
Những điều kiện như vậy giúp việc phân chia trách nhiệm chăm sóc con bình đẳng hơn và cho phép người bố dành nhiều thời gian bên con. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng vai trò của người bố trong sự phát triển của con rất quan trọng. Sự gắn kết đồng đều với cả bố và mẹ giúp trẻ cảm nhận được nhiều tình yêu thương, nuôi dưỡng hạnh phúc, trách nhiệm với gia đình trong tương lai.
Ngoài ra, người Thuỵ Điển còn có "ngày thứ sáu dành cho gia đình". Đó là khi cả gia đình cùng tụ họp, thưởng thức những bộ phim hài hước hoặc nấu món ăn ngon. Đây là thời gian để các thành viên trong gia đình gắn kết và sẻ chia với nhau sau một tuần làm việc căng thẳng.
3. Cấm hình phạt thể xác
Năm 1979, Thuỵ Điển đưa ra lệnh cấm hình phạt thể xác đối với trẻ ở trường học và trong gia đình. Khi bị phát hiện sử dụng hành vi bạo lực với con, bố mẹ có thể bị bắt giam và ngồi tù trong khi những đứa trẻ sẽ được gia đình khác nhận nuôi hoặc vào Trung tâm Bảo trợ xã hội.
Người Thuỵ Điển cho rằng khi bố mẹ đánh con, họ ngầm thừa nhận bản thân thiếu kiểm soát, không có khả năng chăm sóc tốt cho gia đình. Thay vào đó, bố mẹ phải trò chuyện, giải thích cặn kẽ vấn đề với con. Trẻ em cần được giáo dục bằng lời nói, cử chỉ tốt đẹp thay vì những hành động bạo lực gây ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức và hành vi.
4. Sự đồng hành của trường học
Trẻ em Thuỵ Điển đi nhà trẻ từ năm một tuổi hoặc một tuổi rưỡi. Không giống như trường mẫu giáo ở nhiều quốc gia dạy trẻ tập đọc, tập viết, trường mẫu giáo tại Thuỵ Điển luôn tạo điều kiện cho trẻ khám giá thế giới xung quanh.
Tại trường, trẻ em đã được dạy về tính dân chủ, khuyến khích bày tỏ suy nghĩ, quan điểm cá nhân và quyết định những điều liên quan trực tiếp đến mình. Ngoài ra, trẻ được dạy về tình bạn, bình đẳng giới, thiên nhiên và động vật.
5. Chơi ngoài trời mỗi ngày
Ngay cả khi thời tiết xấu, trẻ em Thuỵ Điển vẫn mải mê vui đùa ngoài trời. Các trường học tại Thuỵ Điển gần như không bao giờ đóng cửa vì thời tiết xấu.
Trẻ em được cha mẹ dạy về "cuộc sống tràn ngập khí trời", có nghĩa là luôn dành thời gian với thiên nhiên, biết cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên và chấp nhận cả ngày thời tiết khủng khiếp nhất. Những đứa trẻ luôn truyền tai nhau câu nói phổ biến "Không có thời tiết xấu, chỉ có quần áo bẩn". Câu nói này khuyến khích trẻ càng nghịch bẩn càng tốt. Việc dành nhiều thời gian ngoài trời sẽ giúp các em tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng tốt hơn.
 |
Trẻ em Thụy Điển được khuyến khích chơi ngoài trời. Ảnh:Shutterstock. |
6. Khuyến khích mạo hiểm
Một trong những khác biệt rõ ràng nhất giữa phương pháp giáo dục ở Thuỵ Điển và các quốc gia khác là cha mẹ khuyến khích trẻ tham gia hoạt động mạo hiểm như trèo cây, tạo ra lửa. Một chút trầy xước hay chảy máu khi phiêu lưu không làm bố mẹ Thuỵ Điển lo lắng. Ngược lại, họ tin rằng đây là cách tự nhiên nhất giúp trẻ học về tính tự lập, khả năng giải quyết vấn đề hay khả năng sáng tạo.
7. Không "trọng nam khinh nữ"
Trẻ em Thuỵ Điển được đối xử bình đẳng như nhau và được học về bình đẳng giới từ rất sớm thông qua bố mẹ hoặc nhà trường. Nhiều trường học tại Thuỵ Điển không phân chia nhà vệ sinh nam và nữ.
Các em luôn được khuyến khích phát huy hết khả năng của mình, không phải e ngại liệu công việc này có phù hợp cho bạn trai hay công việc kia chỉ dành cho bạn gái. Đồ chơi của các em không bị phân biệt nam hay nữ trong khi quần áo thường là màu sắc trung tính.
8. Lịch trình thoải mái
Nhiều trẻ em trên thế giới có sẵn lịch trình một ngày như đi học ở trường, học piano sau khi tan học, học tiếng Anh sau khi học piano. Trẻ em Thuỵ Điển được thỏa thích vui chơi, tham gia hoạt động ngoài trời nhiều hơn cặm cụi trên bàn học. Các em có thể lựa chọn những khóa học yêu thích và được cha mẹ khuyến khích dành thời gian cho việc thư giãn.
Theo vnexpress