Chả thế, từ các ông bà lớn tuổi trong họ đến cô chú, anh chị tôi vẫn khen, phúc nhà bác Cả tôi to bằng cái đình mới có cô con dâu giỏi giang, biết ăn biết ở như thế.
Nhớ lần ấy có việc gia đình gấp nên bác Cả sai tôi mang bộ tài liệu đến cho chị Cúc ở công ty. Cánh cửa phòng mở ra, tôi choáng ngợp vì phòng làm việc của chị dâu quá hoành tráng, bề thế.
Chị Cúc đang họp nhóm triển khai công việc với một số thành viên cấp dưới. Vì phải đợi chị nên tôi ngồi tạm trong phòng nhỏ kê đủ chiếc giường cá nhân, làm chỗ nghỉ trưa của chị. Ngồi phía trong, tôi thót tim theo không khí cuộc họp bên ngoài khi chị phê bình nhân viên không hoàn thành nhiệm vụ.
Giọng chị lúc gay gắt, lúc sắc lạnh, lúc ôn hoà. Tôi thoáng sờ sợ khi nghĩ đến việc năm sau tốt nghiệp, xin việc vào làm đúng cơ quan có vị "sếp bà" như chị Cúc.
Thú thật, trước đây, tôi chẳng có ấn tượng gì mạnh với chị ngoài việc chị là một chị dâu tốt bụng, quan tâm đến mọi người, chẳng bao giờ to tiếng hay mắng giận các em. Hôm nay, tai nghe, tận mắt chứng kiến cái uy của chị ở cơ quan, tôi bị ngợp thực sự.
Cuộc họp kết thúc, giọng chị Cúc không còn vẻ lạnh lùng mà trở lại nhẹ nhàng, ấm áp để động viên, khích lệ mọi người cùng cố gắng vì sự phát triển của cơ quan. Khác hẳn với không khí căng thẳng ban nãy, tất cả mọi người ai nấy đều tỏ ra vui vẻ, thoải mái.
Khi mọi người đã ra khỏi phòng, tôi đưa cho chị tập tài liệu được gói kĩ càng bác Cả gửi cho chị. Hoá ra, đó là tập gia phả và truyền thống dòng họ. Chị bảo, vì mai phải chuyển đi in nên bác mới chuyển cho chị đọc lại gấp cho bác.
"Chị bận mờ cả mắt nhưng việc gì quan trọng thì phải ưu tiên trước. Lát nghỉ trưa, chị sẽ tranh thủ kiểm tra lại bản thảo. Vì chị đã tiếp xúc với bản thảo nhiều lần rồi nên giờ thay đổi, hiệu chỉnh chỗ nào, ngó qua là chị biết ngay. Giờ em cứ về trước, nói với bố chị là chiều tối đi làm về, chị sẽ mang bản thảo sạch cùng file mềm về để chuyển cho chỗ in", chị Cúc vừa lật qua bản thảo vừa nói với tôi.
Sống gần bác Cả nên tôi biết, bác là người vô cùng cẩn thận, không phải ai bác cũng dễ dàng tin tưởng và giao việc. Đến như anh tôi, là chồng chị Cúc, con trai của bác, nhưng bác nào có giao việc rà soát, in ấn gia phả dòng họ đâu. Bác bảo, việc này cần người có tâm, lại phải cẩn trọng, bền tính.
Thế nên, khi bác chọn con dâu trưởng hỗ trợ mình, đủ thấy bác yêu quý và tin tưởng chị Cúc nhường nào. Và còn một ý nghĩa sâu xa nữa (là tôi suy luận thế), bác chọn chị Cúc vì muốn nàng dâu trưởng, hạt nhân gìn giữ nề nếp gia đình, kết nối họ hàng nội tộc sau này, phải là người tinh thông gia phả, lịch sử dòng họ.
Và sự thật là, trong quá trình cùng bố chồng kiện toàn gia phả, sử họ để in thành sách, chị Cúc làu làu phả hệ dòng họ Phạm nhà chồng. Nhắc đến các cụ đời nào, chị vanh vách kể tên huý, tên hiệu của các cụ đời đó.
Hôm ra mắt cuốn sách "Phả hệ dòng họ Phạm làng Đoài, xứ Đông" do bác tôi làm chủ biên, trước mặt quan khách và họ hàng, sau lời phát biểu về cuốn sách, chia sẻ mong muốn và tâm niệm của mình, bác tôi xúc động bày tỏ niềm tự hào và "biết ơn" nàng dâu trưởng.
Bác tôi hài hước gọi chị Cúc là "quân sư quạt máy, cánh tay thép của bố chồng" khiến cả khán phòng cười rôm rả. Lúc đó, tôi ngồi ngay sau mấy vị khách mời ở cơ quan của chị Cúc, tôi nghe thấy tiếng một người nào đó: "Làm lãnh đạo thì công tâm, làm vợ, làm mẹ thì giỏi giang, làm dâu thì hiếu thuận. Giờ mấy ai được như bà ấy"…
Nghe những lời nhận xét tích cực về chị dâu họ, tự nhiên tôi cũng thấy hân hoan trong lòng. Đúng là (như mẹ tôi từng bảo), có được cô con dâu hiền thảo, tháo vát, khôn ngoan thì cả họ thơm lây.
Song Nghi